• 17 maja 2019 r. minister finansów prof. Teresa Czerwińska podpisała deklarację przystąpienia ministra finansów Polski do Koalicji Ministrów Finansów na rzecz Akcji Klimatycznej.
• Polska jest pierwszym krajem spośród państw naszego regionu, którego minister finansów został członkiem Koalicji.
• Umożliwi to prezentowanie perspektywy Polski i jej partnerów w regionie w kwestiach klimatycznych.

„Chcę wyrazić nasze silne poparcie dla inicjatywy angażującej ministrów finansów w globalne działania na rzecz klimatu. Wobec pojawiających się wyzwań i rosnących wydatków kluczowe znaczenie ma opracowanie nowych metod, pozwalających na mobilizację środków na działania klimatyczne” – powiedziała minister Czerwińska.

Koalicja Ministrów Finansów na rzecz Akcji Klimatycznej („Coalition of Finance Ministers for Climate Action”) jest wynikiem inicjatywy podjętej podczas dorocznego spotkania Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) i Banku Światowego (BŚ) w październiku 2018 r. przez ministrów finansów Chile i Finlandii. Formalne zawiązanie koalicji nastąpiło podczas Spring Meeting MFW-BŚ, które odbyło się 13 kwietnia br.

Polska pierwszym przedstawicielem regionu w koalicji

Jak dotąd przystąpiło do niej 28 państw, w tym 11 z Unii Europejskiej, np. Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Hiszpania. Polska jest pierwszym krajem spośród grupy państw naszego regionu, zarówno członków UE, jak i innych, którego minister finansów został członkiem koalicji. Członkostwo naszego kraju będzie zatem okazją do prezentowania perspektywy nie tylko Polski, ale również naszego regionu w kwestiach klimatycznych.

Polska została zaproszona do udziału w koalicji z uwagi m.in. na przewodniczenie procesowi negocjacji w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (ang. United Nations Framework Convention on Climate Change – UNFCCC). Przedstawiciel Ministerstwa Finansów uczestniczył w pracach przygotowawczych, Polska zabiegała o umieszczenie w Zasadach Koalicji Ministrów Finansów odniesienia do „sprawiedliwej transformacji” („just transition”). Służy ona uwzględnianiu wymiaru społecznego oraz specyficznych uwarunkowań społecznych i gospodarczych różnych krajów w prowadzonych politykach.

Wpływ Polski na globalną politykę klimatyczną

„Polska traktuje koalicję jako platformę wymiany informacji i doświadczeń, a także promowania polityk i praktyk fiskalnych, wspierających walkę ze zmianami klimatu i działania dostosowawcze” – wskazała minister Teresa Czerwińska. Będą one zgodne z ratyfikowanym przez Polskę ogólnoświatowym Porozumieniem paryskim i odbywać się w ramach wspólnotowej polityki europejskiej.

Udział polskiego ministra finansów w koalicji umożliwi wpływ na wyniki jej prac (wytyczne, standardy, metodologie) w kierunku korzystnym dla Polski. Nasz kraj będzie m.in. nadal zabiegać o „sprawiedliwą transformację”, w tym o jej racjonalną ewolucję.

Przystąpienie do koalicji nie ma statusu umowy międzynarodowej, a udział w niej nie pociąga za sobą bezpośrednich skutków finansowych dla Polski.

Kluczowe zasady koalicji

Biorąc pod uwagę indywidualne kompetencje, w zależności od wewnętrznych regulacji, ministrowie finansów zobowiązują się do:

• powiązania przygotowywanych przez siebie polityk i działań ze zobowiązaniami Porozumienia paryskiego,
• dzielenia się doświadczeniami i wiedzą ekspercką, w celu wspólnego dążenia do osiągnięcia powyższego celu,
• pracowania na rzecz skutecznego wprowadzenia ceny na emisje gazów cieplarnianych,
• uwzględniania zmiany klimatu przy planowaniu polityk makroekonomicznych, planowaniu fiskalnym, przygotowywaniu budżetu, zarządzaniu inwestycjami publicznymi czy w zamówieniach publicznych,
• mobilizowania prywatnych źródeł finansowania działań na rzecz klimatu poprzez ułatwienia dla inwestycji i rozwoju sektora finansowego, wspierające ograniczanie emisji i adaptację do zmian klimatu,
• aktywnego zaangażowania się w przygotowanie i wdrażanie Narodowo Określonych Wkładów (Nationally Determined Contribution – NDCs), opracowywanych w ramach Porozumienia paryskiego.

Nawiązanie do indywidualnych kompetencji i regulacji wewnętrznych jest istotne, gdyż w różnych krajach znacznie się one różnią. Deklaracja dotyczy jedynie działań leżących w kompetencjach ministra finansów danego kraju, dlatego nie w każdym przypadku będzie obejmować całą przedstawioną listę.