W marcu 2017 r. Wielka Brytania formalnie wyraziła zamiar opuszczenia Unii Europejskiej po tym jak w referendum 23 czerwca 2016 r. większość obywateli tego państwa zagłosowała za wyjściem z UE po blisko 50 latach członkostwa. Rozpoczęło to dwuletni okres negocjacji pomiędzy UE i Wielką Brytanią w sprawie zasad uporządkowanego wyjścia, przewidziany w art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej. Okres ten był trzykrotnie przedłużany – finalnie do 31 stycznia 2020 r.

W toku negocjacji uzgodniono Umowę Wyjścia oraz towarzyszącą jej Deklarację Polityczną w sprawie ram przyszłych relacji UE-WB. W styczniu 2020 r. ww. Umowa została ratyfikowana przez obie strony porozumienia, dzięki czemu Wielka Brytania opuściła Unię Europejską z końcem dnia 31 stycznia 2020 r.  Do końca 2020 roku trwał okres przejściowy, podczas którego Wielka Brytania miała takie prawa i obowiązki jakby dalej była państwem członkowskim, jednak już bez uprawnień decyzyjnych i instytucjonalnych. Okres przejściowy miał zapewnić pewność dla biznesu i obywateli oraz dać czas na wynegocjowanie przyszłych relacji gospodarczych i politycznych po 2020 roku.

25 lutego 2020 r. Rada do Spraw Ogólnych przyjęła dyrektywy negocjacyjne UE (tzw. mandat negocjacyjny), co pozwoliło Unii przystąpić do formalnych negocjacji Umowy o przyszłych relacjach między UE a WB. Unia w tych negocjacjach reprezentowana była przez Komisję Europejską.

24 grudnia 2020 r. Unia Europejska i Wielka Brytania zakończyły negocjacje osiągając porozumienie w sprawie pakietu umów regulujących przyszłe relacje, na który składają się:

• Umowa o handlu i współpracy,
• Umowa o współpracy w zakresie bezpiecznego i pokojowego wykorzystania energii jądrowej,
• Umowa w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych.

Od 1 stycznia 2021 r. do czasu zakończenia procedur ratyfikacyjnych umowy były stosowane tymczasowo.  Z punktu widzenia obywateli i firm mechanizm tymczasowego stosowania nie wpływał na korzystanie z możliwości przewidzianych umowami.

29 kwietnia 2021 r. Rada UE przyjęła decyzję w sprawie zawarcia z Wielką Brytanią umowy o handlu i współpracy (TCA) oraz umowy o bezpieczeństwie informacji. Decyzja Rady stanowiła ostani krok w procesie ratyfikacji umów po stronie UE.

30 kwietnia 2021 r. umowy i towarzyszące im teksty zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE (link otwiera nowe okno w innym serwisie w języku angielskim).

Umowy podlegają pełnemu stosowaniu od 1 maja 2021 roku.

Wynegocjowany pakiet umów a w szczególności Umowa o handlu i współpracy (link otwiera nowe okno w innym serwisie w języku angielskim) przewidują szereg uproszczeń i ułatwień, w tym handel bez ceł i ograniczeń ilościowych co jest rozwiązaniem bezprecedensowym jeśli chodzi o unijne umowy o wolnym handlu, jednak zasady współpracy z Wielką Brytanią uległy zmianie.