Informacja o środkach subwencyjnych dla JST w 2021 i 2022 roku na dofinansowanie ich zadań własnych
Informacja o środkach subwencyjnych dla JST w 2021 i 2022 roku na dofinansowanie ich zadań własnych
I. W związku z uchwalonymi w dniu 14 października 2021 r. ustawami:
- o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw,
- o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego
w roku 2021 oraz 2022 planowane jest przekazanie jednostkom samorządu terytorialnego dodatkowych środków z budżetu państwa na wsparcie finansowe w realizacji zadań własnych.
L.p. |
Termin przekazania |
Rodzaj środków |
Podział środków |
1 |
do 3 grudnia 2021 roku |
z podziału kwoty 4 mld zł na uzupełnienie subwencji ogólnej, z przeznaczeniem na wsparcie finansowe gmin w zakresie inwestycji wodociągowo- kanalizacyjnych |
ustawowy - art. 70e i art. 70f ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, dodany ustawą z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego bez składania wniosków przez gminy |
2 |
do 28 grudnia 2021 roku |
z podziału 8 mld zł na uzupełnienie subwencji ogólnej |
ustawowy – art. 8 ustawy z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw bez składania wniosków przez JST |
3 |
do 45 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej na rok 2022 |
z rezerwy subwencji ogólnej na uzupełnienie dochodów JST w związku ze skutkiem zmiany w dochodach samorządowych |
dla JST, których planowane dochody z tytułu udziału we wpływach z podatków dochodowych PIT i CIT w 2022 roku, powiększone o środki otrzymane w 2021 roku z tytułu podziału 8 mld zł, są niższe od dochodów prognozowanych na rok 2022 w wieloletniej prognozie finansowej (według stanu na 5 maja 2021 r.); na podstawie kryteriów ustalonych we współpracy z reprezentacją JST, uwzględniających m.in. poziom planowanych dochodów z ww. tytułów bez składania wniosków przez JST |
Środki, o których mowa w pkt 1 – 2 będą stanowiły dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego w bieżącym roku, zaś środki określone w pkt 3 – dochody budżetu samorządowego w roku 2022.
II. Na podstawie obowiązującej ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2021 r. poz. poz. 1672) w roku 2021 zostaną rozdysponowane środki
z ustawowych rezerw subwencji ogólnej.
L.p. |
Termin przekazania |
Rodzaj środków |
Podział środków |
1 |
do 15 listopada 2021 roku |
z rezerwy subwencji ogólnej, o której mowa w art. 36 ust. 4 pkt 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego |
na podstawie kryteriów ustawowych, po ich uszczegółowieniu z reprezentacją JST bez składania wniosków przez JST |
2 |
do 30 listopada 2021 roku |
z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, o której mowa w art. 28 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego |
na podstawie złożonych do MEiN wniosków JST w ramach kryteriów ustalonych wcześniej z reprezentacją JST |
III. O wysokości przyznanych kwot z poszczególnych tytułów Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej poinformuje jednostki samorządu terytorialnego odrębnymi pismami, które umożliwią ujęcie przyznanych środków w budżetach jednostek samorządu terytorialnego odpowiednio w roku 2021 lub 2022.
Wyjaśnienia w kwestiach dotyczących uzupełnienia subwencji ogólnej z przeznaczeniem na wsparcie finansowe inwestycji w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji.
- Jaki charakter mają środki przekazane, na podstawie art. 70e i art. 70 f ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego?
Środki te mają charakter subwencji ogólnej. Zgodnie z art. 7 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego o przeznaczeniu środków otrzymanych z tytułu subwencji ogólnej decyduje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Tym samym o sposobie wykorzystania otrzymanych środków w każdym przypadku decyduje samodzielnie gmina. Jednak jako beneficjent środków z budżetu państwa gmina w latach 2021-2024 powinna przeznaczyć kwotę nie mniejszą niż równowartość otrzymanych środków na finansowanie inwestycji w zakresie odpowiednio kanalizacji lub wodociągów i zaopatrzenia w wodę.
- Jaką klasyfikacje należy zastosować przy planowaniu w budżecie gminy otrzymanych środków?
Dział 758 - Różne rozliczenia, rozdział 75802 - Uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, paragraf 628 - Środki otrzymane od pozostałych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych, z czwartą cyfrą zero.
- Czy możliwa jest zmiana przeznaczenia środków w zakresie kanalizacji na inwestycje w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę i odwrotnie?
W przypadku otrzymania środków z puli przeznaczonej na wsparcie finansowe inwestycji w zakresie kanalizacji, gmina powinna w latach 2021-2024 przeznaczyć kwotę nie mniejszą niż równowartość otrzymanych środków na inwestycje w zakresie kanalizacji. Ta sama zasada dotyczy inwestycji w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę.
Ustawa nie przewiduje bowiem możliwości zwolnienia gminy z obowiązku zrealizowania inwestycji, na które otrzymała wsparcie i wykonania w to miejsce innego rodzaju inwestycji.
- Czy środki można przeznaczyć na finansowanie kilku zadań inwestycyjnych?
Tak. Ważne jest by równowartość otrzymanych środków została wydatkowana odpowiednio w zakresie kanalizacji bądź wodociągów i zaopatrzenia w wodę.
- Czy środki mogą być przeznaczone na oczyszczalnie ścieków, w tym przydomowe oczyszczalnie ścieków?
W przypadku otrzymania środków z puli przeznaczonej na wsparcie finansowe inwestycji w zakresie kanalizacji gminy będą mogły zrealizować, oprócz inwestycji typowo kanalizacyjnych, także inwestycje w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków, a ponadto będą mogły dofinansować budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. W zakresie dofinansowania przydomowych oczyszczalni ścieków zastosowanie znajdą przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. Powyższe uelastycznienie zakresu inwestycji gminnych zostało wprowadzone ustawą z dnia 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy o Agencji restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 646).
- Czy środki mogą być przeznaczone na refundację inwestycji już zrealizowanej?
Środki mogą zostać przeznaczone zarówno na inwestycję już rozpoczęte, jak również dopiero się rozpoczynające. Trzeba mieć jednak na uwadze datę, kiedy gminy weszły w status gmin uprawnionych do uzupełnienia subwencji, jak i obowiązek wydatkowania środków na inwestycje, tj. datę wejścia w życie przedmiotowych regulacji - 22 października 2021 r. W związku z powyższym środki mogą być również przeznaczone na inwestycje rozpoczęte przed dniem 22 października 2021 r. w zakresie wydatków poniesionych od tej daty.
- Czy środki mogą zostać wydatkowane na udzielenie dotacji celowej dla innej jednostki samorządu terytorialnego na inwestycje w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę lub kanalizacji realizowane na obszarze gminy?
Tak. Pod warunkiem, że inwestycje zostaną zrealizowane na terenie gminy udzielającej dotacji.
- Czy można przekazać środki gminnej spółce wodno- kanalizacyjnej bądź zakładowi budżetowemu w celu realizacji inwestycji wodno- kanalizacyjnej?
Tak. Przepisy nie wykluczają możliwości realizacji inwestycji przez jednostkę organizacyjną gminy lub powołaną do realizacji zadań w tym zakresie spółkę. W informacji do wojewody składanej w 2025 r. gmina powinna wskazać dane potwierdzające, że spółka/zakład budżetowy przeznaczył środki na realizacje inwestycji - w kwocie co najmniej równowartości otrzymanych środki na odpowiednie inwestycje.
- Czy środki w zakresie kanalizacji można przeznaczyć na remonty?
Nie. Co do zasady wydatki na finansowanie remontów są wydatkami bieżącymi, nie można więc uwzględnić ich przy ocenie spełnienia obowiązku przeznaczenia na inwestycje równowartości środków otrzymanych z budżetu państwa.
- Czy środki mogą być elementem wkładu własnego gminny w inwestycjach realizowanych z udziałem różnych programów, np. Programu – Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych?
Tak. Środki mogą być przeznaczone również na wkład własny do inwestycji dofinansowywanych z innych środków w zakresie w jakim zakładano finansowanie tego wkładu ze środków własnych jednostek. Ważne jest by równowartość otrzymanych środków została wydatkowane odpowiednio w zakresie kanalizacji bądź wodociągów i zaopatrzenia w wodę oraz by dany wydatek nie był rozliczany dwukrotnie, np. raz z przyznanych środków, drugi raz np. finansowany z Rządowego Funduszu Polski Ład lub dotacją z budżetu państwa.
- Czy środki można przeznaczyć na spłatę pożyczki zaciągniętej na finansowanie wkładu własnego inwestycji wodociągowej zrealizowanej i zapłaconej w 2021 r.?
Nie. Spłata pożyczki nie jest wydatkiem, lecz rozchodem.
- Czy otrzymane środki gmina będzie zobowiązana rozliczyć, jeśli tak to w jaki sposób?
Gmina powinna przekazać do właściwego wojewody, w terminie do dnia 31 marca 2025 r., informację o wysokości wydatków w latach 2021-2024 przeznaczonych na inwestycje odpowiednio w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę bądź kanalizacji, w zależności z której puli środków gmina otrzymała wsparcie. W przypadku niezłożenia tej informacji gmina nie otrzyma środków z rezerw subwencji ogólnej w 2025 roku.