W związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej wątpliwościami dotyczącymi nowych zasad opodatkowania podatkiem VAT monet ze srebra będących przedmiotami kolekcjonerskimi Ministerstwo Finansów wyjaśnia:

• W obrocie dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi i antykami możliwe jest stosowanie dwóch sposobów rozliczeń podatku VAT, tj. zasad ogólnych lub tzw. procedury marży, polegającej na opodatkowaniu VAT różnicy pomiędzy kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszonej o kwotę należnego podatku.

• Od 1 stycznia 2025 r. zmianie ulegną reguły umożliwiające stosowanie procedury marży do dostawy dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, w przypadku, gdy podatnik osobiście zaimportował te towary lub nabył dzieła sztuki od ich twórców lub ich następców prawnych albo od niektórych podatników niekorzystających z procedury marży.

• Zgodnie z nowymi zasadami, zastosowanie procedury marży będzie możliwe, jeżeli do importu dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków lub do dostawy dzieł sztuki nie była zastosowana stawka obniżona.

• Nowe regulacje nie zmieniają wysokości samej stawki VAT dla tych towarów, zarówno w przypadku stosowania zasad ogólnych, jak i procedury marży (w jednym i drugim przypadku podmioty, które handlują profesjonalnie tymi towarami stosują w ich odprzedaży stawkę podstawową).

• Nowe zasady dotyczące procedury marży zostały wprowadzone ustawą z dnia 8 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1721), która implementowała w tym zakresie dyrektywę Rady (UE) 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej. Polskie przepisy w omawianym zakresie są zgodne z regulacjami unijnymi, nowe przepisy ww. dyrektywy uniemożliwiają bowiem stosowanie tego szczególnego sposobu rozliczania VAT w przypadku nabycia tego rodzaju towarów opodatkowanych według stawki obniżonej.

• W procesie implementacji tej dyrektywy wdrożono wyłącznie niezbędne zmiany wynikające z samej dyrektywy.

• Wprowadzone w omawianym zakresie nowe zasady oznaczają w istocie zmianę sposobu opodatkowania m. in. dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, które zostały zaimportowane na terytorium kraju. W związku z tym, że w Polsce import dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków podlega opodatkowaniu obniżoną stawką podatku VAT w wysokości 8%, sprzedaż takich towarów nie może być od 1 stycznia 2025 r. objęta procedurą marży.

• Dotyczy to także monet ze srebra będących przedmiotami kolekcjonerskimi (spełniających definicję przedmiotów kolekcjonerskich).

• W takim przypadku podatnik będzie zobowiązany do zastosowania ogólnych zasad opodatkowania podatkiem VAT, tj. opodatkowania całej wartości sprzedawanego towaru. Co istotne, w przypadku zastosowania ogólnych zasad opodatkowania podatnik ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego od importu tych towarów (takiego prawa podatnik nie posiadał w przypadku stosowania procedury marży).

• Z dniem 31 grudnia 2024 r. stracą ważność zawiadomienia złożone dotąd przez podatników dokonujących obrotu omawianymi towarami do naczelników urzędu skarbowego, a dotyczących stosowania procedury VAT marża.

• Podatnicy, którzy zamierzają stosować tę procedurę już od 1 stycznia 2025 r. – według nowych zasad wprowadzonych ustawą nowelizującą z 8 listopada 2024 r. – powinni złożyć nowe zawiadomienie do 31 grudnia 2024 r.