Komisja Nadzoru Audytowego, w związku z rozpoczęciem realizacji planu kontroli 2018/2019 zwraca uwagę na konieczność przygotowania i udostępnienia na potrzeby prowadzonych kontroli w firmach audytorskich w szczególności następujących informacji i dokumentów:

1.W języku polskim – całości dokumentów stanowiących opracowany i wdrożony przez firmę audytorską system wewnętrznej kontroli jakości, o którym mowa w art. 50 ust 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1089 z  późn. zm.), zwanej dalej „ustawą", w zakresie wynikającym z:

a.krajowych standardów kontroli jakości – stanowiących załącznik nr 1 do uchwały nr 2040/37a/2018 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 3 marca 2018 r. w sprawie krajowych standardów kontroli jakości oraz

b.art. 64 ust 1 ustawy uwzględniającym:

1) polityki i procedury zapewniające, aby:

a) właściciele, wspólnicy (w tym komplementariusze) lub udziałowcy (akcjonariusze), członkowie zarządu lub innego organu zarządzającego, członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego firmy audytorskiej lub podmiotu powiązanego z firmą audytorską nie ingerowali w przeprowadzanie badania w sposób zagrażający niezależności lub obiektywizmowi biegłego rewidenta przeprowadzającego badanie w imieniu firmy audytorskiej,

b) pracownicy i inne osoby, z których usług korzysta lub które nadzoruje, i które biorą bezpośredni udział w czynnościach w zakresie badania, posiadali odpowiednią wiedzę i doświadczenie w zakresie przydzielonych im obowiązków oraz aby wykonywane przez nich zlecenie badania było zgodne z obowiązującymi dla tego zlecenia standardami badania oraz obowiązującymi wymogami ustawowymi w zakresie niezależności oraz rotacji firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta,

c) zlecanie niektórych czynności badania w ramach umowy, o której mowa w art. 48 ust. 2, nie wpływało negatywnie na jakość wewnętrznej kontroli jakości firmy audytorskiej oraz nie ograniczało możliwości sprawowania przez Komisję Nadzoru Audytowego lub właściwe organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów nadzoru nad przestrzeganiem przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 537/2014 przez firmę audytorską i biegłych rewidentów działających w jej imieniu;

2) polityki i procedury przeprowadzania badań, szkoleń, nadzorowania i oceniania działań pracowników oraz tworzenia akt badań, o których mowa w art. 67 ust. 4;

3) rozwiązania organizacyjne:

a) zapobiegające zagrożeniom dla niezależności firmy audytorskiej oraz biegłych rewidentów działających w jej imieniu, a także mające na celu wykrywanie zagrożeń, ich eliminowanie lub zarządzanie nimi oraz ich ujawnianie przed przyjęciem lub kontynuowaniem zlecenia badania,

b) dotyczące postępowania w przypadku incydentów mogących mieć poważne skutki dla rzetelności czynności podejmowanych przez firmę audytorską lub biegłych rewidentów działających w jej imieniu w zakresie badania oraz sposobu dokumentowania takich incydentów;

4) procedury administracyjne i księgowe, mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości, procedury oceny ryzyka oraz rozwiązania w zakresie kontroli i zabezpieczeń na potrzeby systemów przetwarzania informacji; mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości zapewniają przestrzeganie decyzji i procedur na wszystkich poziomach organizacyjnych firmy audytorskiej lub w odniesieniu do wszystkich osób i podmiotów biorących udział w badaniu;

5) polityki wynagrodzeń, w tym polityki udziału w zyskach, określające odpowiednie zachęty do osiągania wysokiej jakości badania, uwzględniając, że kwota przychodów, które biegły rewident lub firma audytorska uzyskują ze świadczenia na rzecz badanej jednostki usług niebędących badaniem, nie jest brana pod uwagę przy ocenie wyników w zakresie uzyskiwania wysokiej jakości badania oraz nie stanowi elementu wynagrodzenia jakichkolwiek osób biorących udział w badaniu lub mogących na nie wpłynąć;

6) w przypadku badania jednostek zainteresowania publicznego:

a) mechanizm rotacji kluczowego biegłego rewidenta,

b) mechanizm stopniowej rotacji najwyższego rangą personelu, o którym mowa w art. 17 ust. 7 akapit trzeci rozporządzenia nr 537/2014,

c) procedury określające tryb rozwiązywania sporów między kontrolerem jakości wykonania zlecenia a kluczowym biegłym rewidentem, o których mowa w art. 8 ust. 6 zdanie drugie rozporządzenia nr 537/2014.

2.Dokumentację klienta, o której mowa w art. 67 ust. 3 i 4 ustawy, w odniesieniu do wykonywania ustawowych badań sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych rozpoczynających się:

a.po dniu 31 grudnia 2017 r. – sporządzoną w języku polskim. W przypadku wystąpienia akt badania w wersji obcojęzycznej, o których mowa w art. 67 ust. 4 pkt 7, 10 i 13 ustawy, będą one wymagały przetłumaczenia na język polski na potrzeby kontroli,

b.przed dniem 31 grudnia 2017 r. sporządzonej w wersji obcojęzycznej – będzie ona wymagała przetłumaczenia na język polski na potrzeby kontroli.

Oryginały przekazywanych dokumentów powinny być podpisane, a ich ewentualne kserokopie poświadczone za zgodność z oryginałem przez firmę audytorską lub osobę przez nią przez nią upoważnioną.

Ponadto Komisja Nadzoru Audytowego przypomina, że celem zaplanowania i  przeprowadzenia kontroli, będą kierowane do firm audytorskich, na podstawie art. 111 ust. 3 ustawy, pisma zawierające prośbę o przekazanie niezbędnych informacji. Komisja Nadzoru Audytowego zwraca uwagę, że powyższe informacje stanowią podstawę do zaplanowania i przeprowadzenia kontroli w zakresie określonym w art. 112 ust. 1 ustawy i z tego tytułu zachodzi konieczność przekazywania powyższych informacji w języku polskim oraz na to, że oryginały przekazywanych dokumentów powinny być podpisane, a  ich ewentualne kserokopie poświadczone za zgodność z oryginałem przez firmę audytorską lub osobę upoważnioną.

Komisja Nadzoru Audytowego wyjaśnia, że zakres i treść przekazywanych informacji, w tym dokumentów stanowiących podstawę do zaplanowania i przeprowadzenia kontroli, powinny być zgodne z wykazem zawartym w piśmie Komisji Nadzoru Audytowego, ponieważ m.in. na ich podstawie będzie oceniana działalność kontrolowanej firmy audytorskiej, w tym w szczególności system wewnętrznej kontroli jakości, za którego opracowanie i wdrożenie odpowiada firma audytorska.