• Wyjątkowa sytuacja związaną z powodzią spowodowała konieczność wprowadzenia zmian w projekcie ustawy budżetowej na 2025 rok.
• Pomoc poszkodowanym w wyniku powodzi jest jednym z priorytetów rządu i znalazła odzwierciedlenie w nowym projekcie budżetu.
• Zwiększyliśmy środki na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych do kwoty 3 mld 191 mln zł.
• Budżet na 2025 rok zapewnia środki na wsparcie obywateli, bezpieczeństwo i rozwój gospodarczy Polski.

28 września 2024 r. Rada Ministrów przyjęła zmiany do projektu ustawy budżetowej na 2025 rok. Nowy projekt zakłada, że dochody budżetu państwa wzrosną o 230 mln zł w stosunku do pierwotnego projektu, do poziomu 632 mld 848,2 mln zł. Łączna kwota wydatków budżetu państwa pozostanie bez zmian, na poziomie 921 mld 618,2 mln zł. Deficyt budżetu państwa będzie mniejszy o 230 mln zł w stosunku do pierwotnego projektu i wyniesie 288 mld 770 mln zł.

Wyższe dochody budżetu

Zmiany w planie dochodów budżetowych na 2025 rok wynikają przede wszystkim z tego, że w nowym projekcie zostały uwzględnione efekty rozporządzenia Ministra Finansów z 19 września 2024 r., które przedłużyło terminy płatności zaliczek na niektóre podatki na 2025 rok dla podmiotów poszkodowanych w wyniku powodzi.

Wpływ na wysokość zaplanowanych dochodów budżetowych mają również zmiany w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.

Wydatki budżetu

Po stronie wydatków zostały dokonane przesunięcia, które umożliwiają zwiększenie na 2025 r. środków budżetu państwa na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych.

Zwiększona została rezerwa celowa w pozycji 4 z kwoty 997 mln zł (w tym 786,176 mln zł na realizację „Projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły” oraz „Projektu budowania odporności na zmiany klimatu w gospodarce wodnej”) do kwoty 3 mld 191 mln zł (w tym 786,176 mln zł na projekty przeciwpowodziowe), czyli o 2 mld 194 mln zł.

W tym celu zmniejszony został plan rezerw, tam gdzie istniała taka możliwość. Zmniejszona została m. in. rezerwa na zobowiązania Skarbu Państwa (o 400 mln zł) i rezerwa ogólna (o 279 mln zł).

Rezerwa ogólna służy reagowaniu w nagłych sytuacjach, które wymagają niezwłocznego wsparcia finansowego. Wsparcie ze środków tej rezerwy jest w szczególności przeznaczone na nieprzewidziane zdarzenie losowe, których skutków nie można było zaplanować w trybie przygotowania projektu budżetu na kolejny rok. Obecna sytuacja powodziowa uprawnia do przesunięcia środków z rezerwy ogólnej już na etapie planu do rezerwy powodziowej.

W ramach zmian w projekcie ustawy budżetowej na 2025 rok Minister Sprawiedliwości zmniejszył wydatki sądów powszechnych o 321 mln zł, przesuwając m.in. realizację niektórych inwestycji budowlanych i informatycznych na kolejny rok budżetowy.

Minister Finansów – w uzgodnieniu z BGK – zmniejszył o 211 mln zł zapotrzebowanie na środki budżetu państwa na ewentualne wypłaty z programów gwarancyjnych BGK.

Minister Finansów zaktualizował również zapotrzebowanie na środki budżetowe w rezerwach celowych w związku z nowymi informacjami, które wpłynęły na rewizję prognoz. Dotyczy to m.in. zadań finansowanych obecnie z Funduszu Pomocy, którego projekcja finansowa kończy się we wrześniu 2025 r. Bieżąca realizacja niektórych zadań wskazuje, że środki będą wystarczające do końca roku. Uwolniło to potrzeby na kolejne miesiące.

W nowym projekcie ustawy budżetowej na 2025 rok zostały także uwzględnione autokorekty budżetów jednostek pozarządowych dostosowujące wzrost wynagrodzeń do poziomu 5% oraz w związku z ogłoszeniem komunikatu o wysokości przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2024 r. przez Prezesa GUS, od którego są uzależniane wynagrodzenia sędziów.

Zwiększone nakłady na mieszkalnictwo i naukę

Nastąpiło dalsze zwiększenie wydatków na mieszkalnictwo - o 420,2 mln zł zwiększono pozycję 39 rezerw celowych na „Uzupełnienie wydatków na zadania w obszarze mieszkalnictwa” z przeznaczeniem na uzupełnienie bezzwrotnego wparcia budownictwa socjalnego i komunalnego w związku z projektowaną zmianą przepisów o finansowym wsparciu niektórych przedsięwzięć mieszkaniowych.

Zwiększone zostało o 50 mln zł finansowanie zadań Narodowego Centrum Nauki. Centrum jest jedną z najważniejszych w kraju instytucji finansujących badania podstawowe (granty). Inwestowanie w badania naukowe jest kluczowe dla rozwoju społeczeństwa, poprawy jakości życia i wzmocnienia pozycji Polski na arenie międzynarodowej.