• W 2024 r. polityka finansowa rządu będzie koncentrować się na wzmacnianiu potencjału polskiej gospodarki, przy zachowaniu dbałości o stabilność zadłużenia publicznego.
• W przyszłym roku wzrost PKB ma osiągnąć poziom 3 proc.
• Rząd zabezpieczył środki na kontynuację programów społeczno-gospodarczych.

Przedłożony Radzie Ministrów projekt budżetu tworzyliśmy pod presją czasu. Przygotowaliśmy go w oparciu o scenariusz makroekonomiczny zawarty w projekcie ustawy budżetowej na rok 2024, który został przyjęty przez Radę Ministrów 28 września br. Założenia dotyczące wskaźników makroekonomicznych na rok budżetowy z ówczesnego projektu są bliskie aktualnemu konsensusowi rynkowemu oraz prognozom instytucji międzynarodowych. W najbliższym czasie podejmiemy również działania mające na celu zwiększenie transparentności finansów publicznych – powiedział minister finansów Andrzej Domański.

W przyjętej Strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych utrzymujemy zadania związane z rozwojem rynku finansowego, tj. zapewnienie płynności, efektywności i przejrzystości rynku skarbowych papierów wartościowych oraz efektywne zarządzanie płynnością budżetu państwa – dodał minister Andrzej Domański.

Projekt ustawy budżetowej na 2024 rok

Projekt zakłada:

• prognozę dochodów budżetu państwa w kwocie ok. 682 mld zł,
• limit wydatków budżetu państwa na poziomie ok. 866 mld zł,
• deficyt budżetu państwa w wysokości nie większej niż 184 mld zł,
• deficyt sektora finansów publicznych (według metodologii UE) na poziomie 5,1 % PKB.

Jest to poziom powyżej wartości referencyjnej dla nominalnego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych, która została określona w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej na poziomie 3% PKB. W związku z tym, projekt zakłada wysiłek strukturalny o wartości 0,5% PKB, wymagany przez reguły UE w przypadku przekroczenia przez deficyt progu 3% PKB.

Jest on również zgodny z krajowymi regułami fiskalnymi, w szczególności ze stabilizującą regułą wydatkową, wyznaczającą maksymalny limit wydatków dla niemal całości sektora instytucji rządowych i samorządowych.

• dług sektora instytucji rządowych i samorządowych według definicji UE na poziomie 54,2 % PKB.

Najważniejsze wskaźniki gospodarcze

PKB

Według prognoz MF w 2024 r. nastąpi poprawa dynamiki aktywności gospodarczej w Polsce – wzrost PKB przyspieszy do 3,0%, po jego pogorszeniu w bieżącym roku.

Wpływ na wzrost dynamiki PKB w 2024 r. będzie miało zwiększenie konsumpcji prywatnej oraz wzrost inwestycji.

Inflacja
Prognozy zakładają spadek inflacji do 6,6% w przyszłym roku (średniorocznie). Jednym z głównych czynników dla kształtowania się inflacji w 2024 r. będą zmiany cen żywności i surowców energetycznych na rynkach światowych.

W kolejnych latach oczekiwany jest dalszy spadek inflacji do 4,1% w 2025 roku oraz 3,1% w 2026 roku.

Wynagrodzenia

Projekt zakłada, że nominalny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2024 r. wyniesie 9,8% (ok. 3 pkt proc. powyżej prognozowanej inflacji), m.in. w efekcie stosunkowo wysokiego wzrostu płacy minimalnej.

Stopa bezrobocia

W przyszłym roku, ze względu na poprawę tempa wzrostu gospodarczego, zwiększy się popyt na pracę. W efekcie przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej wzrośnie o 1,2%. Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec roku wyniesie 5,2%.

Inwestycje

Planowany wyraźny wzrost wydatków na obronność oraz rozpoczęcie realizacji projektów z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) wpłyną na wzrost inwestycji w najbliższych latach. Projekt zakłada, że inwestycje ogółem zwiększą się w 2024 r. o 4,4%.

Najważniejsze rozwiązania

W 2024 r. rząd przeznaczy środki m.in. na:

- wzrost średnich wynagrodzeń nauczycieli o 30 proc. a w przypadku nauczycieli początkujących o 33 proc.,

- zwiększenie o 2,3 mld zł dotacji przedszkolnej dla samorządów na sfinansowanie podwyżek dla nauczycieli w przedszkolach, finansowanych dotychczas ze środków własnych JST,

- wzrost wynagrodzeń nauczycieli akademickich o 30 proc.,

- wzrost wynagrodzeń i uposażeń, w tym kwot bazowych, o 20 proc. dla wszystkich pracowników państwowej sfery budżetowej oraz żołnierzy i funkcjonariuszy (z wyłączeniem osób, które zajmują kierownicze stanowiska państwowe),

- realizację programu „Aktywny rodzic”, czyli finansowego wsparcia kobiet, które wracają na rynek pracy po urodzeniu dziecka,

- finansowanie procedury in vitro z budżetu państwa (500 mln zł),

- finansowanie telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży,

- odblokowanie wypłaty ponad 3,2 mld zł części rozwojowej subwencji ogólnej dla samorządów.

Projekt zabezpiecza środki na kontynuację programów społeczno-gospodarczych, m.in.:

- realizację programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia na dzieci wzrośnie do 800 zł;

- realizację rodzinnego kapitału opiekuńczego,

- waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2024 r.,

- wypłatę tzw. 13. i 14. emerytury w 2024 r.

Projekt zakłada również utrzymanie obniżonych stawek VAT:

• 0 proc. dla żywności oraz 0 proc. dla określonych produktów leczniczych (do 31 marca 2024 r.)
• 8 proc. dla określonych towarów wykorzystywanych w produkcji rolnej (w 2024 r.)

Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2024-2027 wraz
z aktualizacją

Aktualizacja Strategii przewiduje:

• na koniec 2023 r. relacja państwowego długu publicznego do PKB obniży się do 39,1 proc., a następnie wzrośnie do 42,5 proc. w 2024 r., pozostając bezpiecznie poniżej progu ostrożnościowego 55 proc., który jest określony w ustawie o finansach publicznych,

• relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) do PKB utrzyma się na poziomie 49,3 proc. w 2023 r., a następnie wzrośnie do 54,2 proc. w 2024 r. Oznacza to, że wartość referencyjna relacji długu do PKB na poziomie 60 proc., zawarta w traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, nie zostanie przekroczona.

Strategia zakłada utrzymanie elastycznego podejścia do kształtowania struktury finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pod względem wyboru rynku, waluty i instrumentów, w stopniu przyczyniającym się do minimalizacji kosztów obsługi długu i przy ograniczeniach, które wynikają z przyjętych poziomów ryzyka.

Głównym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostanie rynek krajowy.

Utrzymywana będzie średnia zapadalność krajowego długu Skarbu Państwa na poziomie zbliżonym do 4,5 roku, a całego długu co najmniej 5 lat, z uwzględnieniem możliwości przejściowych odchyleń, wynikających z uwarunkowań rynkowych lub budżetowych.