• Przyjęta przez Sejm nowelizacja ustawy o dochodach JST daje samorządom dodatkowe wsparcie finansowe w realizacji ich zadań publicznych w wysokości niemal 13,7 mld zł.
• Wprowadza również czasowe preferencje w zakresie zasady zrównoważenia części bieżącej budżetu JST oraz limitu spłaty długu.
• Te rozwiązania to solidny bufor finansowy dla samorządu terytorialnego w okresie wzmożonych turbulencji zewnętrznych.
• Za uchwaleniem ustawy głosowało 430 posłów, nikt nie był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Niesprzyjające czynniki zewnętrzne, tj. pandemia COVID-19 oraz agresja Rosji wymierzona w Ukrainę wywołały ogromny wzrost cen nośników energii i doprowadziła do globalnej inflacji. Wpłynęło to na sytuację ekonomiczno-finansową gospodarstw domowych, ale również na sektor finansów publicznych, w tym jednostki samorządu terytorialnego.

Dodatkowy zastrzyk pieniędzy dla samorządów

Przyjęta przez Sejm 2 września br. nowelizacja ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw umożliwia przekazanie samorządom dodatkowego wsparcia. Łączna kwota dodatkowych środków w wysokości niemal 13,7 mld zł zostanie przekazana już w bieżącym roku. Gminy otrzymają od 2,9 mln zł, powiaty od 6,1 mln zł, a województwa od 32,7 mln zł.

Dodatkowe środki będą stanowić wsparcie JST w realizacji ich zadań, w tym szczególnie istotnych obecnie zadań z  zakresu poprawy efektywności energetycznej, rozwoju odnawialnych źródeł energii  oraz ograniczenia kosztów zakupu ciepła lub energii ponoszonych przez odbiorców. Otrzymane środki będą mogły być wykorzystane na pokrycie wydatków bieżących, ale także na cele inwestycyjne.

Przyjęta przez Sejm nowelizacja wprowadza również czasowe preferencje w zakresie zasady zrównoważenia części bieżącej budżetu JST oraz limitu spłaty długu. Do 2025 r. zostanie wydłużona m.in. możliwość równoważenia wydatków bieżących wolnymi środkami, czyli nadwyżką środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu JST z lat ubiegłych. Pozwoli to JST na maksymalne wykorzystanie swojego potencjału inwestycyjnego i dalszy rozwój.

Solidny bufor finansowy dla samorządów

Symulacja Ministerstwa Finansów zestawienia podziału przekazywanych na podstawie zaproponowanych zapisów ustawy środków w wysokości 13,7 mld zł vs. potencjalna wysokość przysługującej subwencji rozwojowej na 2023 r. wskazuje na korzyści dla ok.  98% jednostek samorządu terytorialnego. W przypadku nielicznych jednostek strona rządowa zapewnia wyrównanie powstałej różnicy ze środków budżetu państwa – analogicznie do rozwiązania przyjętego w 2021 r. Zaproponowana przez stronę rządową regulacja stanowić będzie solidny bufor finansowy dla samorządu terytorialnego w okresie wzmożonych turbulencji zewnętrznych związanych z koniecznością ponoszenia podwyższonych kosztów funkcjonowania, podkreślając zarazem stosowanie zasady zrównoważonego rozwoju.