Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2024 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2024 r. wyniosło:

• dochody 261,0 mld zł, tj. 38,3%
• wydatki 314,1 mld zł, tj. 36,3%
• deficyt 53,1 mld zł, tj. 28,9%

Dochody budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2024 r.

W okresie styczeń – maj 2024 r. dochody budżetu państwa wyniosły ok. 261,0 mld zł i były wyższe o ok. 44,7 mld zł (tj. 20,7%) w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego (216,4 mld zł, tj. 36% planu).

Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 236,1 mld zł i były wyższe w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2023 r. o ok. 46,3 mld zł (tj. 24,4%), w tym:

• dochody z podatku VAT wyniosły 122,1 mld zł i były wyższe o ok. 19,5 mld zł (tj.19,0%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2023 r.,
• dochody z podatku akcyzowego wyniosły 34,7 mld zł i były wyższe o ok. 2,2 mld zł (tj. 6,7%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2023 r.,
• dochody z podatku PIT wyniosły 33,0 mld zł i były wyższe o ok. 9,7 mld zł (tj. 41,4%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2023 r.,
• dochody z podatku CIT wyniosły 38,3 mld zł i były wyższe o ok. 14,7 mld zł (tj. 62,0%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2023 r.

W okresie styczeń – maj 2024 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 24,9 mld zł i było niższe o ok. 1,2 mld zł (tj. 4,8%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – maj 2023 r.

Na niższe wykonanie dochodów niepodatkowych w okresie styczeń-maj 2024 w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku wpływają przede wszystkim niższe wpłaty z aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.

Dochody budżetu państwa z VAT w maju 2024 r. były wyższe niż uzyskane z tego źródła w maju 2023 r. o ok. 21,9%. Po stosunkowo słabym, w porównaniu do poprzedniego roku wykonaniu VAT w kwietniu, które było spowodowane m. in. czynnikami jednorazowymi które wystąpiły w 2023 r., dynamika VAT w maju jest na wyższym poziomie. Wykonanie dochodów w maju br. częściowo jest związane z poprawą dynamiki nominalnej produkcji przemysłowej. W kwietniu br. nadal pozostawała ona ujemna (-1,3% r/r), jednak sytuacja uległa znaczącej poprawie w stosunku do marca br., kiedy to nominalna wartość produkcji przemysłowej spadła aż o 14,6% r/r. Wielkość produkcji przemysłowej warunkuje sytuację podatników i wpływa w krótkim okresie na wysokość dochodów zarówno z VAT, jak i z CIT.

W przypadku wykonania dochodów z CIT należy pamiętać, że dane za maj są nieporównywalne z poprzednim rokiem. W bieżącym roku termin rozliczenia rocznego za 2023 r. przypadał na 2 kwietnia, przez co tegoroczne wykonanie dochodów za okres styczeń-maj uwzględnia rozliczenie roczne, którego termin w poprzednim roku przypadał na koniec czerwca. W bieżącym roku, z uwagi na wcześniejszy termin rozliczenia rocznego, na dynamikę dochodów z CIT w porównaniu z poprzednim rokiem wpływ mają również dokonywane przez KAS w innych terminach niż w roku poprzednim zwroty dla podatników CIT wynikające z zeznań rocznych.

Na wyższe niż przed rokiem wykonanie dochodów budżetu państwa z PIT wpłynęły przede wszystkim niższe zwroty podatku na skali podatkowej w związku z rozliczeniem rocznym. Wynikają one z faktu, że zeszłoroczne zwroty były wyjątkowo wysokie w wyniku wprowadzenia w połowie 2022 r. reformy „Niskie Podatki”.
W związku z tym zwroty na rozliczeniu rocznym w 2023 r. uwzględniały efekt odprowadzania wyższych zaliczek przez pierwszą połowę 2022 r. niż względem całego roku. W tym roku efekt ten nie wystąpił.

Wydatki budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2024 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – maj 2024 r. wyniosło ok. 314,1 mld zł tj. 36,3% planu, jednocześnie było wyższe o ok. 76,9 mld zł  (tj. o 32,4%) w stosunku do tego samego okresu roku 2023 r. (237,2 mld zł, tj. 34,2% planu).

W okresie styczeń – maj 2024 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 65,9 mld zł tj. 36,5% planu,
• Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 59,4 mld zł tj. 50,3% planu,
• Obrona Narodowa – w wysokości 33,2 mld zł tj. 28,3% planu,
• Obsługa długu Skarbu Państwa – w wysokości 24,6 mld zł tj. 36,9% planu,
• Budżety Wojewodów - w wysokości 22,3 mld zł tj. 46,8% planu,
• Sprawy wewnętrzne – w wysokości 17,3 mld zł tj. 39,9% planu,
• Środki własne UE- w wysokości 13,6 mld zł tj. 39,4% planu.
• Szkolnictwo wyższe i nauka – w wysokości 12,7 mld zł tj. 40,3% planu,

Porównując wykonanie wydatków w okresie styczeń – maj 2024 z okresem styczeń – maj 2023 wyższe wykonanie odnotowano w części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych (więcej o ok. 29,4 mld zł), co związane było z realizacją programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024, wysokość świadczenia wychowawczego wzrosła z 500 zł do 800 zł. Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 17,6 mld zł i było wyższe od wykonania po pięciu miesiącach 2023 o 3,0 mld zł tj. o ok. 20,8%. W kwietniu zostało wypłacone z budżetu ZUS, dodatkowe roczne świadczenie pieniężne tzw. trzynasta emerytura, która w ubiegłym roku finansowana była z Funduszu Solidarnościowego.

Ponadto w ramach części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było wyższe o 16,3 mld zł, w związku ze wzrostem wydatków w części oświatowej subwencji ogólnej w wyniku podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli o 30%. Ponadto w 2024 r. po raz pierwszy przekazano również środki na część rozwojową subwencji ogólnej dla JST.

W części 85 – Budżety wojewodów wykonanie było wyższe o ok. 4,9 mld zł, głównie w zakresie świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zasiłków stałych oraz środków przekazanych dla przedszkoli, a także komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Sanitarnej i środków na staże i specjalizacje medyczne.

W części 29 – Obrona narodowa wykonanie było wyższe o 3,4 mld zł, co wynika z zakupu sprzętu i uzbrojenia wojskowego.

W części 84 – Środki własne UE przekazano więcej o 2,3 mld zł, co było spowodowane przede wszystkim rozliczeniem w marcu br. niedopłaty do budżetu UE z tytułu dostosowań VAT i DNB za lata poprzednie w kwocie ponad 2 mld zł poprzez zwiększenie raty składki za ten miesiąc.

W części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego przekazano więcej środków na wydatki o 0,9 mld zł, co jest rezultatem wzrostu poziomu obsługiwanego zadłużenia oraz bieżącego rozkładu jego obsługi.

Więcej informacji nt. wykonania budżetu państwa.