Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – wrzesień 2024 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2024 r. wyniosło:

• dochody 460,2 mld zł, tj. 67,4%
• wydatki 567,5 mld zł, tj. 65,5%
• deficyt 107,3 mld zł, tj. 58,3%

Dochody budżetu państwa w okresie styczeń – wrzesień 2024 r.

W okresie styczeń – wrzesień 2024 r. dochody budżetu państwa wyniosły ok. 460,2 mld zł i były wyższe o ok. 42,2 mld zł (tj. 10,1%) w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego (418,0 mld zł, tj. 69,5% planu).

Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 411,5 mld zł i były wyższe w stosunku do wykonania w okresie styczeń – wrzesień 2023 r. o ok. 44,7 mld zł (tj. 12,2%), w tym:

• dochody z podatku VAT wyniosły 217,2 mld zł i były wyższe o ok. 36,0 mld zł (tj. 19,9%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – wrzesień 2023 r.,
• dochody z podatku akcyzowego wyniosły 65,8 mld zł i były wyższe o ok. 4,2 mld zł (tj. 6,8%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – wrzesień 2023 r.,
• dochody z podatku PIT wyniosły 68,4 mld zł i były wyższe o ok. 12,3 mld zł (tj. 22,0%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – wrzesień 2023 r.,
• dochody z podatku CIT wyniosły 45,2 mld zł i były niższe o ok. 9,0 mld zł (tj. 16,6%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – wrzesień 2023 r.

W okresie styczeń – wrzesień 2024 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 47,5 mld zł i było niższe o ok. 2,2 mld zł (tj. 4,3%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – wrzesień 2023 r.

Dochody z VAT we wrześniu br. były wyższe o 2,7 mld zł, tj. 13,3% r/r i wyniosły ok. 22,9 mld zł. Wykonanie dochodów z tyt. VAT we wrześniu dotyczyło transakcji ekonomicznych zrealizowanych w sierpniu. Pozytywnie na dynamikę dochodów z VAT wpłynęła sprzedaż detaliczna, która wzrosła w sierpniu nominalnie o 3,2% r/r.

Dochody z CIT we wrześniu br. okazały się znacząco wyższe od uzyskanych we wrześniu 2023 r. Wynika to głównie z różnych terminów rozliczenia rocznego CIT w 2023 i 2024 r. W szczególności wrzesień 2023 r. był miesiącem, w którym koncentrowały się ubiegłoroczne zwroty nadpłaconego podatku. Z kolei zwroty w 2024 r. miały miejsce już w poprzednich miesiącach. Dodatkowo ze względu na system równych udziałów w dochodach z CIT dla jst w ciągu roku, całość zwrotów widoczna jest po stronie budżetu.

Wrzesień 2024 r. był też pierwszym miesiącem, w którym podatnicy dotknięci powodzią mogli korzystać z pomocy państwa w formie m.in. odroczenia terminów płatności zaliczek na PIT i CIT oraz płatności VAT.

Wydatki budżetu państwa w okresie styczeń – wrzesień 2024 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – wrzesień 2024 r. wyniosło ok. 567,5 mld zł tj. 65,5% planu, jednocześnie było wyższe o ok. 114,8 mld zł  (tj. o 25,4%) w stosunku do tego samego okresu roku 2023 r. (452,7 mld zł, tj. 65,3% planu).

W okresie styczeń – wrzesień 2024 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 124,7 mld zł tj. 69,5% planu,
• Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 96,1 mld zł tj. 81,5% planu,
• Obrona Narodowa – w wysokości 66,2 mld zł tj. 56,2% planu,
• Obsługa długu Skarbu Państwa – w wysokości 39,6 mld zł tj. 59,5% planu,
• Budżety Wojewodów – w wysokości 39,1 mld zł tj. 77,2% planu,
• Sprawy wewnętrzne – w wysokości 31,4 mld zł tj. 70,1% planu,
• Środki własne UE – w wysokości 23,9 mld zł tj. 69,2% planu,
• Szkolnictwo wyższe i nauka – w wysokości 22,8 mld zł tj. 72,5% planu.

Porównując wykonanie wydatków w okresie styczeń – wrzesień 2024 r. z okresem styczeń – wrzesień 2023 wyższe wykonanie odnotowano w części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych (więcej o ok. 52,2 mld zł), co związane było z realizacją programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024, wysokość świadczenia wychowawczego wzrosła z 500 zł do 800 zł. Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 39,2 mld zł i było wyższe od wykonania po dziewięciu miesiącach 2023 o 7,8 mld zł tj. o ok. 24,7%. W kwietniu i we wrześniu zostało wypłacone z budżetu ZUS, dodatkowe roczne świadczenie pieniężne tzw. trzynasta i czternasta emerytura, które w ubiegłym roku finansowane były z Funduszu Solidarnościowego.

W ramach części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było wyższe o 17,5 mld zł, w związku ze wzrostem wydatków w części oświatowej subwencji ogólnej w wyniku podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli o 30%. Ponadto w 2024 r. po raz pierwszy przekazano również środki na część rozwojową subwencji ogólnej dla JST.

W części 85 – Budżety wojewodów wykonanie było wyższe o ok. 8,0 mld zł, głównie w zakresie świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zasiłków stałych oraz środków przekazanych dla przedszkoli, a także komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Sanitarnej oraz środków na staże i specjalizacje medyczne. Przekazano również wyższe środki na zapewnienie uczniom prawa do bezpłatnego dostępu do podręczników i materiałów edukacyjnych. Dodatkowo ze względu na wystąpienie sytuacji powodziowej na południu Polski, we wrześniu utworzono w ramach budżetu państwa nową rezerwę celową (uzupełniającą już istniejące środki na ten cel) z przeznaczeniem na przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i usuwanie ich skutków. Pierwsze transze środków na wypłatę zasiłków celowych dla rodzin lub osób poszkodowanych w wyniku wystąpienia powodzi zostały przekazane do wojewodów we wrześniu. Kolejne środki są sukcesywnie uruchamiane w marę napływu wniosków.

W części 29 – Obrona narodowa wykonanie było wyższe o 6,5 mld zł, m.in. w związku z zakupem sprzętu i uzbrojenia wojskowego oraz z przekazaniem środków do Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych.

W części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego przekazano więcej środków na wydatki o 1,7 mld zł, co jest rezultatem wzrostu poziomu obsługiwanego zadłużenia oraz bieżącego rozkładu jego obsługi.

W części 84 – Środki własne UE przekazano więcej o 1,6 mld zł, co było spowodowane przede wszystkim rozliczeniem w marcu br. niedopłaty do budżetu UE z tytułu dostosowań VAT i DNB za lata poprzednie poprzez zwiększenie raty składki za ten miesiąc.

Więcej informacji nt. wykonania budżetu państwa.