Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – listopad 2024 r. w stosunku do ustawy budżetowej (po nowelizacji) na 2024 r. wyniosło: 

• dochody 578,8 mld zł, tj. 92,4%
• wydatki 720,6 mld zł, tj. 83,2%
• deficyt 141,8 mld zł, tj. 59,0%

Dochody budżetu państwa w okresie styczeń – listopad 2024 r.

W okresie styczeń – listopad 2024 r. dochody budżetu państwa wyniosły ok. 578,8 mld zł i były wyższe o ok. 48,4 mld zł (tj. 9,1 %) w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego (530,3 mld zł, tj. 88,2% planu).

Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 518,3 mld zł i były wyższe w stosunku do wykonania w okresie styczeń – listopad 2023 r. o ok. 49,8 mld zł (tj. 10,6%), w tym:

• dochody z podatku VAT wyniosły 272,0 mld zł i były wyższe o ok. 39,6 mld zł (tj. 17,1%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – listopad 2023 r.,
• dochody z podatku akcyzowego wyniosły 81,5 mld zł i były wyższe o ok. 4,2 mld zł (tj. 5,5%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – listopad 2023 r.,
• dochody z podatku PIT wyniosły 91,8 mld zł i były wyższe o ok. 12,6 mld zł (tj. 15,8%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – listopad 2023 r.,
• dochody z podatku CIT wyniosły 54,6 mld zł i były niższe o ok. 8,2 mld zł (tj. 13,0%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – listopad 2023 r.

W okresie styczeń – listopad 2024 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 58,5 mld zł i było niższe o ok. 0,8 mld zł (tj. 1,3%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – listopad 2023 r.

Dochody z VAT w listopadzie br. były wyższe o 2,6 mld zł w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku i wyniosły ok. 28,3 mld zł (o 9,9% r/r). Wyższa dynamika r/r dochodów z VAT w porównaniu do poprzedniego miesiąca wynika m.in. z poprawy wyników sprzedaży detalicznej. Sprzedaż detaliczna w październiku wzrosła nominalnie o 2,3% r/r wobec spadku o 2,2% we wrześniu.

Dochody budżetu państwa z CIT w listopadzie br. były wyższe o 0,9 mld zł w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku i wyniosły ok. 4,8 mld zł. Oznacza to wzrost o 21,4% r/r. Co więcej porównanie listopada 2024 r. do listopada poprzedniego roku nie jest obciążane przez efekty innych terminów rozliczenia rocznego, które wpływały na porównywalność miesięcy od marca do września.

Dochody budżetu państwa z PIT za okres styczeń-listopad 2024 nie uwzględniają przekazania dodatkowych 8,2 mld zł udziałów do jednostek samorządu terytorialnego. Transfer ten będzie widoczny w dochodach budżetu z PIT za grudzień 2024 r.

Listopad 2024 r. był kolejnym miesiącem, w którym podatnicy z terenów objętych powodzią mogli korzystać z pomocy państwa w formie m.in. odroczenia terminów płatności zaliczek na PIT i CIT oraz płatności VAT.

Wydatki budżetu państwa w okresie styczeń – listopad 2024 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – listopad 2024 r. wyniosło ok. 720,6 mld zł tj. 83,2% planu, jednocześnie było wyższe o ok. 147,6 mld zł  (tj. o 25,8%) w stosunku do tego samego okresu roku 2023 r. (573,0 mld zł, tj. 82,6% planu).

Nominalny wzrost wydatków po jedenastu miesiącach 2024 wynika ze wzrostu wydatków ogółem zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2024 rok. Wzrost wydatków w znowelizowanej ustawie budżetowej na 2024 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2023 r. wynosi 24,9% tj. 173,0 mld zł i związany jest z zaplanowanymi w ustawie na 2024 rok środkami m.in. na:

• wypłatę tzw. 13. i 14. emerytury w 2024 r. z budżetu państwa, które w 2023 r. były finansowane z Funduszu Solidarnościowego (zaplanowano wydatki na ten cel w wysokości 29,5 mld zł);
• realizację programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia na dzieci wzrosła do 800 zł (zaplanowano wydatki wyższe o 23,5 mld zł w stosunku do roku 2023);
• zwiększenie wydatków obronnych w budżecie państwa (zaplanowano wydatki wyższe o 20,7 mld zł w stosunku do roku 2023);
• zwiększenie finansowania ochrony zdrowia z budżetu państwa (zaplanowano wydatki wyższe o 15,4 mld zł w stosunku do roku 2023).

W okresie styczeń – listopad 2024 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 155,4 mld zł tj. 87,5% planu,
• Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 114,4 mld zł tj. 95,5% planu,
• Obrona Narodowa – w wysokości 85,8 mld zł tj. 72,9% planu,
• Obsługa długu Skarbu Państwa – w wysokości 63,4 mld zł tj. 95,3% planu,
• Budżety Wojewodów – w wysokości 50,4 mld zł tj. 88,5% planu,
• Sprawy wewnętrzne – w wysokości 38,6 mld zł tj. 84,6% planu,
• Środki własne UE – w wysokości 29,1 mld zł tj. 85,9% planu,
• Szkolnictwo wyższe i nauka – w wysokości 28,2 mld zł tj. 89,3% planu.

Porównując wykonanie wydatków w okresie styczeń – listopad 2024 r. z okresem styczeń – listopad 2023 wyższe wykonanie odnotowano w części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych (więcej o ok. 61,2 mld zł), co związane było z realizacją programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024 wysokość świadczenia wychowawczego wzrosła z 500 zł do 800 zł. Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 55,3 mld zł i było wyższe od wykonania po jedenastu miesiącach 2023 o 10,9 mld zł tj. o ok. 24,5%. W kwietniu i we wrześniu zostało wypłacone z budżetu państwa dodatkowe roczne świadczenie pieniężne tzw. trzynasta i czternasta emerytura, które w ubiegłym roku finansowane były z Funduszu Solidarnościowego. Dodatkowo w listopadzie ruszyła wypłata świadczeń w ramach nowego programu „Aktywny rodzic”.

W ramach części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było wyższe o 18,5 mld zł, w związku ze wzrostem wydatków w części oświatowej subwencji ogólnej w wyniku podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli o 30%. Ponadto w 2024 r. po raz pierwszy przekazano również środki na część rozwojową subwencji ogólnej dla JST.

W części 29 – Obrona narodowa wykonanie było wyższe o 11,5 mld zł, m.in. w związku z zakupem sprzętu i uzbrojenia wojskowego oraz z przekazaniem środków do Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych.

W części 85 – Budżety wojewodów wykonanie było wyższe o ok. 11,2 mld zł, głównie w zakresie świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zasiłków stałych oraz środków przekazanych dla przedszkoli, a także komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Sanitarnej oraz środków na staże i specjalizacje medyczne. Przekazano również wyższe środki na zapewnienie uczniom prawa do bezpłatnego dostępu do podręczników i materiałów edukacyjnych.

Dodatkowo ze względu na wystąpienie sytuacji powodziowej na południu Polski, we wrześniu, październiku i listopadzie utworzono w ramach budżetu państwa nowe rezerwy celowe (uzupełniające już istniejące środki na ten cel), z przeznaczeniem na przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i usuwanie ich skutków.

W części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego przekazano więcej środków na wydatki o 8,4 mld zł, co jest rezultatem wzrostu poziomu obsługiwanego zadłużenia oraz bieżącego rozkładu jego obsługi.

W części 84 – Środki własne UE przekazano więcej o 1,2 mld zł, co było spowodowane przede wszystkim rozliczeniem w marcu br. niedopłaty do budżetu UE z tytułu dostosowań VAT i DNB za lata poprzednie poprzez zwiększenie raty składki za ten miesiąc.

Więcej informacji nt. wykonania budżetu państwa.