• W zależności od tego czy towar wywożony na Ukrainę ma status towaru unijnego (dopuszczonego do obrotu na terenie Unii Europejskiej) czy status towaru nieunijnego (niedopuszczonego do obrotu w UE) stosowane są różne procedury celne.
• W przypadku transportów towarów unijnych uproszczono procedurę odpraw przez drogowe przejścia graniczne w Dorohusku i Korczowej.
• Pytania dotyczące wywozu pomocy humanitarnej można kierować do Ministerstwa Finansów na adres pomagam.ukrainie@mf.gov.pl.

Wywóz towarów unijnych

Towary unijne będące pomocą humanitarną kierowaną na terytorium Ukrainy mogą zostać wyprowadzone przez polskie przejścia graniczne w następujący sposób:

1. towary o wartości do 1 000 EUR mogą być zgłaszane do procedury wywozu ustnie w urzędzie celnym granicznym.
2. towary o wartości powyżej 1 000 EUR – podmiot może skorzystać z dwóch alternatywnych rozwiązań:
   1. z użyciem specjalnego formularza przekroczenia granicy polsko-ukraińskiej dla transportu ciężarowego z pomocą humanitarną dla Ukrainy, dostępnego na stronie pomagamukrainie.gov.pl. Wypełnienie tego formularza upraszcza procedurę wysyłki pomocy humanitarnej przez graniczne przejścia drogowe w Dorohusku i Korczowej. Istotą uproszczenia jest to, że pojazdy, które przemieszczają się na przejście graniczne z wykorzystaniem tylko tego formularza, są już automatycznie awizowane na wskazanym przejściu. Obsługa transportów jest ułatwiona gdyż pojazdy przewożące pomoc humanitarną będą specjalnie oznakowane a cała procedura nie wymaga dopełniania jakichkolwiek formalności celnych w systemie AES/ECS2. Z formularza mogą korzystać osoby organizujące wysyłkę towarów unijnych, których transport rozpoczyna się nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach członkowskich. Jeżeli organizator transportu z pomocą humanitarną (towary unijne) z innego kraju nie może sam posłużyć się formularzem, ze względu na brak możliwości podpisania dokumentu profilem zaufanym, wówczas powinien skontaktować się z organizacją charytatywną albo instytucją publiczną w Polsce, która może w jego imieniu wypełnić i podpisać formularz (w takim przypadku nie jest wymagane pełnomocnictwo), lub
   2. zgłoszenie elektroniczne do procedury wywozu składane do systemu AES/ECS2.

Sposób postępowania z towarami nieunijnymi

Towary nieunijne stanowiące pomoc humanitarną wymagają dopełnienia formalności celnych w organie celnym.

W przypadku towarów nieunijnych przeznaczonych w ramach pomocy humanitarnej dla uchodźców z Ukrainy ale znajdujących się już w Polsce konieczne jest złożenie do systemu AIS/IMPORT zgłoszenia do procedury dopuszczenia do obrotu.

W przypadku towarów nieunijnych przeznaczonych w ramach pomocy humanitarnej do wykorzystania na terytorium Ukrainy, celem transportu na Ukrainę koniecznym jest złożenie zgłoszenia tranzytowego T1 do systemu NCTS. 

Kontakt z organem celnym w sprawie konkretnej operacji transportowej

Podmioty, organizacje i instytucje zamierzające organizować i wysyłać konwoje humanitarne na Ukrainę w celu realizacji procedur w systemach informatycznych AES/ECS2, NCTS2 i AIS/IMPORT powinny zgłaszać się do najbliższego oddziału celnego celem pozyskania informacji o zasadach realizacji tych procedur. Zasadą jest, że obejmowanie procedurą celną nie odbywa się w urzędach celnych granicznych tylko realizowane jest w placówkach wewnętrznych. Ogólnopolska siatka oddziałów celnych, dostępna jest na stronie: Centrum Urzędowego Dokonywania Odpraw CUDO.

Co trzeba przekazać organowi celnemu

Kontaktując się z oddziałem celnym należy przede wszystkim przekazać wykaz towarów, które mają zostać objęte pomocą humanitarną. Umożliwi to Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) przekazanie zwrotnie informacji, czy towary te nie są objęte zakazami lub ograniczeniami wywozowymi, oraz pozwoli na określenie listy dokumentów, jakie ewentualnie powinny zostać przedstawione organowi celnemu. 

Koordynacja działań po stronie KAS

Celem usprawnienia procesu obsługi planowanych wysyłek pomocy humanitarnej w każdej izbie administracji skarbowej powołani zostali koordynatorzy ds. pomocy humanitarnej. Osoby te będą koordynować działania organów celnych zarówno w zakresie sprawnej organizacji objęcia towaru procedurą wywozu w placówce wewnętrznej, jak i awizacji planowanego konwoju w oddziale celnym granicznym, przez który planowane jest wyprowadzenie konwoju.

Ewentualne pytania lub wątpliwości dotyczące obsługi celnej towarów będących pomocą humanitarną prosimy kierować na adres e-mail pomagam.ukrainie@mf.gov.pl.