Zasady umarzania kredytów studenckich określa art. 102 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, z późn. zm.) oraz rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie kredytów studenckich (Dz. U. z 2018 r. poz. 2468).

1. Zgodnie z art. 102 ust. 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, kredyt studencki może być umorzony: częściowo – w przypadku wyróżniającego wyniku ukończenia studiów przez kredytobiorcę albo szczególnie trudnej sytuacji życiowej kredytobiorcy, w całości – w przypadku trwałej utraty przez kredytobiorcę zdolności do spłaty zobowiązań, braku prawnych możliwości dochodzenia roszczeń od kredytobiorcy, śmierci kredytobiorcy.
2. Zgodnie z § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie kredytów studenckich, na wniosek kredytobiorcy kredyt jest umarzany przez instytucję kredytującą:
   1. w 50% – w przypadku gdy kredytobiorca ukończył studia albo kształcenie w szkole doktorskiej w grupie do 1%,
   2. w 35% – w przypadku gdy kredytobiorca ukończył studia albo kształcenie w szkole doktorskiej w grupie od 1,01% do 5%,
   3. w 20% – w przypadku gdy kredytobiorca ukończył studia albo kształcenie w szkole doktorskiej w grupie od 5,01% do 10%
   – najlepszych absolwentów studiów pierwszego stopnia albo studiów drugiego stopnia, albo jednolitych studiów magisterskich, albo szkół doktorskich, w danym roku akademickim.
   Umorzeniu podlega część kredytu studenckiego wypłaconego w okresie studiów pierwszego stopnia, drugiego stopnia, jednolitych studiów magisterskich, albo kształcenia w szkole doktorskiej, pozostałego do spłaty na dzień złożenia przez kredytobiorcę wniosku o umorzenie do instytucji kredytującej.
   Wniosek w tej sprawie należy złożyć w oddziale banku, w którym podpisana została umowa o preferencyjny kredyt studencki. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie rektora uczelni albo dyrektora instytutu badawczego, instytutu PAN, instytutu międzynarodowego, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego albo prezydenta federacji, potwierdzające znalezienie się kredytobiorcy w określonej grupie najlepszych absolwentów odpowiednio studiów albo szkół doktorskich.
3. Zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, kredytobiorca może złożyć do ministra wniosek o umorzenie kredytu studenckiego, jeżeli po zawarciu umowy kredytu studenckiego znalazł się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej spowodowanej w szczególności utratą przez niego lub jego małżonka stałego źródła dochodu skutkującego koniecznością korzystania ze świadczeń z systemu pomocy społecznej lub zdarzeniem losowym powodującym długotrwałą utratę zdolności do spłaty zobowiązań, w tym chorobą lub niepełnosprawnością kredytobiorcy lub członka jego rodziny, koniecznością sprawowania opieki nad chorym lub niepełnosprawnym członkiem jego rodziny, szkodą spowodowaną przez pożar, klęskę żywiołową lub inną katastrofę. W wyżej wskazanym przypadku minister może umorzyć część kredytu studenckiego pozostałego do spłaty na dzień wydania decyzji administracyjnej o umorzeniu (§ 14 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia).
4. Zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia, kredytobiorca może złożyć do ministra wniosek o umorzenie kredytu studenckiego, jeżeli po zawarciu umowy o kredyt studencki trwale utracił zdolność do spłaty zobowiązań spowodowaną w szczególności całkowitą i nieodwracalną niezdolnością kredytobiorcy do podjęcia działalności gospodarczej, wykonywania pracy lub świadczenia usług przynoszących przychód lub wynagrodzenie. W wyżej wskazanym przypadku minister może umorzyć całość kredytu studenckiego pozostałego do spłaty na dzień wydania decyzji administracyjnej o umorzeniu (§ 14 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia).
5. Do wniosku o umorzenie kredytu studenckiego przez ministra kredytobiorca dołącza dokumenty potwierdzające wystąpienie ww. okoliczności, m.in:
   1. opis sytuacji życiowej/uzasadnienie wniosku,
   2. kopię umowy o kredyt studencki,
   3. zaświadczenie z instytucji kredytującej potwierdzające stan zadłużenia z tytułu kredytu studenckiego na dzień składania wniosku lub kopię harmonogramu spłaty kredytu,
   4. kopię dyplomu ukończenia studiów wyższych,
   5. dokumenty potwierdzające sytuację materialną kredytobiorcy oraz członków rodziny pozostających z kredytobiorcą we wspólnym gospodarstwie domowym lub innych osób, na których utrzymaniu znajduje się kredytobiorca w szczególności:
      1. zaświadczenie z miejsca zatrudnienia o dochodach z ostatnich trzech miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o umorzenie,
      2. w przypadku osób bezrobotnych: kopia decyzji właściwego urzędu pracy o uznaniu kredytobiorcy lub członka jego rodziny za osobę bezrobotną z prawem do zasiłku lub bez prawa do zasiłku albo aktualne zaświadczenie potwierdzające posiadanie statusu osoby bezrobotnej,
      3. kopie aktualnych decyzji o przyznaniu wsparcia ze środków pomocy społecznej,
      4. zaświadczenie właściwego ośrodka pomocy społecznej o spełnianiu przesłanek uzasadniających korzystanie ze świadczeń z systemu pomocy społecznej,
      5. informacje o innych uzyskiwanych dochodach (np. renty socjalne, rodzinne, z tytułu niezdolności do pracy, zasiłki, alimenty, zaświadczenia o wysokości stypendiów, inne pobierane świadczenia, dochód uzyskiwany z gospodarstwa rolnego, dochód uzyskiwany z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej),
      6. potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię orzeczenia o niezdolności do pracy kredytobiorcy lub członka najbliższej rodziny,
      7. potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności kredytobiorcy lub członka najbliższej rodziny,
      8. dokumenty potwierdzające aktualny stan zdrowia kredytobiorcy lub członka rodziny (w przypadku wystąpienia zdarzenia losowego, choroby lub niepełnosprawności),
      9. dokumenty potwierdzające wystąpienie szkody spowodowanej przez pożar, klęskę żywiołową lub inną katastrofę.
6. Wnioski o umorzenie kredytu studenckiego przyjmowane są na bieżąco w trakcie spłaty kredytu.
   W przypadku osób rozpoczynających spłatę wniosek o umorzenie kredytu studenckiego należy złożyć nie wcześniej niż 60 dni przed rozpoczęciem spłaty wraz z harmonogramem spłaty kredytu z instytucji kredytującej.
7. Do wniosku o umorzenie kredytu studenckiego przez Ministra Nauki należy dołączyć oświadczenia (kredytobiorcy oraz członków rodziny) w sprawie wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych wg wzoru. Wniosek wraz z kompletem dokumentów i oświadczeń należy przesłać na adres Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Departament Organizacji Uczelni, Kształcenia i Spraw Studenckich, ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa lub za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej (platforma e-PUAP) na adres: /mnauka/SkrytkaESP.
8. Zgodnie z przepisem § 15 ust. 1 ww. rozporządzenia, instytucja kredytująca może umorzyć kredyt studencki w całości w przypadku śmierci kredytobiorcy – na podstawie aktu zgonu lub braku prawnych możliwości dochodzenia roszczeń od kredytobiorcy – po wyczerpaniu wszystkich możliwych środków prawnych dochodzenia roszczeń od kredytobiorcy. Instytucja kredytująca dokonuje umorzenia w terminie 30 dni odpowiednio od dnia otrzymania aktu zgonu lub stwierdzenia wyczerpania środków prawnych dochodzenia roszczeń.