Państwowa Agencja Atomistyki

Pracownicy jednostek zajmujących się magazynowaniem, sprzedażą lub przetwórstwem złomu metali mogą podczas pracy natrafić na niekontrolowane źródło promieniotwórcze.

Takie źródła mogą być niebezpieczne!

Źródło niekontrolowane to źródło promieniotwórcze, które zostało porzucone, zagubione, skradzione lub w inny sposób znalazło się w miejscu nieprzeznaczonym do jego przechowywania. Źródło takie siłą rzeczy nie podlega właściwemu nadzorowi oraz kontroli uprawnionych organów i może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi lub dla środowiska.

źródło promieniotwórcze – źródło promieniowania jonizującego zawierające materiał promieniotwórczy w celu wykorzystania promieniotwórczości tego materiału

źródło niekontrolowane – źródło promieniotwórcze, z którym działalność podlega reglamentacji, a które nie jest objęte nadzorem i kontrolą regulacyjną albo zostało nimi objęte, ale kontrola i nadzór nad tym źródłem zostały przerwane, w szczególności z powodu porzucenia, zaginięcia, kradzieży, umieszczenia w miejscu do tego nieprzeznaczonym albo niezgodnego z prawem przekazania tego źródła.

Oznaczenia

Źródła promieniotwórcze są zazwyczaj oznaczone symbolem tzw. „koniczynki”. Jest to międzynarodowy znak ostrzegający przed promieniowaniem jonizującym. Umieszcza się go na pojemnikach zawierających źródła promieniotwórcze, na samych źródłach (jeśli pozwalają na to wymiary) oraz w pomieszczeniach i terenach gdzie może dochodzić do narażenia na promieniowanie jonizujące lub skażenia promieniotwórcze (np. przy wejściach do pracowni rentgenowskich). Znak może mieć różne wielkości i modyfikacje, np. może być zastosowany inny odcień lub kolor, może być również wykonany różnymi technikami (nadrukowany, namalowany, wygrawerowany itp.).

Pojemniki

Źródła promieniotwórcze zazwyczaj są umieszczone w pojemniku roboczym lub transportowym, którego zadaniem jest ochrona przed promieniowaniem wytwarzanym przez źródło. Takie pojemniki wykonywane są z ciężkich materiałów. Najczęściej stosowane są ołów, stal i uran zubożony.

Uwaga! Nie wolno dotykać, demontować, otwierać pojemników, w których mogą znajdować się materiały promieniotwórcze. Może to skutkować skażeniem ciała materiałem promieniotwórczym!

Źródło promieniotwórcze może być także bardzo małych rozmiarów!

Jeśli znalazłeś przedmiot oznaczony symbolem promieniowania jonizującego lub podejrzewasz, że znaleziony przedmiot może być źródłem niekontrolowanym:

Krok 1: Zabezpiecz teren

Jak najszybciej oddal się od źródła, powiadom osoby znajdujące się w otoczeniu, jeśli to możliwe oznacz teren np. taśmą lub znakiem ostrzegawczym

Krok 2: Powiadom:

Służbę Dyżurną właściwego Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego – dane kontaktowe można uzyskać na stronach internetowych WCZK w poszczególnych województwach

oraz

Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych Państwowej Agencji Atomistyki:
telefon: 22 194 30, 22 621 02 56,
telefon kom.: 783 920 151,
fax: 22 556 27 82. 22 621 02 63,
e-mail: cezar@paa.gov.pl

Zasada 1: Im krótszy czas przebywania w pobliżu źródła promieniowania tym mniejsza dawka

Narażenie zwiększa się wraz z czasem przebywania w pobliżu źródła promieniotwórczego. Należy więc ograniczać czas przebywania w pobliżu źródła promieniotwórczego do niezbędnego minimum.

Zasada 2: Im dalej od źródła promieniowania tym bezpieczniej

Narażenie zależy od odległości między tobą a źródłem promieniotwórczym. Im większy dystans, tym mniej promieniowania jonizującego zostanie pochłonięte przez Twój organizm.

Zasada 3: Stosowanie osłon

Osłony mogą częściowo lub całkowicie pochłonąć energię promieniowania. Im grubsza i cięższa osłona, tym skuteczniej pochłania promieniowanie. Dobrą osłoną może być na przykład gruba ściana lub płyta z ołowiu, ale nawet one mogą nie zapewnić całkowitej ochrony.