Państwowa Agencja Atomistyki

Niektóre rodzaje działalności podejmowanych w przemyśle, medycynie czy nauce powodują zwiększenie możliwego narażenia na promieniowanie jonizujące. Takie działalności wiążą się ze stosowaniem między innymi:

• źródeł promieniotwórczych
• materiałów jądrowych
• urządzeń wytwarzających promieniowanie jonizujące

Taka działalność, która wiąże się z rzeczywistym lub potencjalnym narażeniem na promieniowanie jonizujące, jest w Polsce dopuszczalna. Konieczne jest jednak zastosowanie określonych środków dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz ochrony ludzi i środowiska.

Działalność taka podlega nadzorowi i kontroli organów państwowych.

Zadaniem Państwowej Agencji Atomistyki jest nadzorowanie wykonywania takiej działalności poprzez udzielanie zezwoleń i podejmowanie innych decyzji w sprawach związanych z bezpieczeństwem jądrowym i ochroną radiologiczną.

Każda taka decyzja poprzedzona jest właściwą analizą i oceną dokumentacji przedkładanej przez użytkowników źródeł promieniowania jonizującego.

Obecnie w Polsce zarejestrowanych jest ponad 4000 jednostek prowadzących łącznie ponad 6000 działalności związanych z narażeniem na promieniowanie jonizujące.

Do działalności wymagających zezwolenia, zgłoszenia lub powiadomienia zalicza się działalność polegającą m.in. na:

• wytwarzaniu, przetwarzaniu, przechowywaniu, transporcie lub stosowaniu materiałów jądrowych, materiałów promieniotwórczych lub źródeł promieniotwórczych i obrocie nimi
• przechowywaniu, transporcie, przetwarzaniu lub składowaniu odpadów promieniotwórczych
• wzbogacaniu izotopowym
• produkowaniu, instalowaniu, stosowaniu lub obsłudze urządzeń zawierających źródła promieniotwórcze lub obrocie tymi urządzeniami
• uruchamianiu lub stosowaniu urządzeń wytwarzających promieniowanie jonizujące
• uruchamianiu pracowni, w których mają być stosowane źródła promieniowania jonizującego, w szczególności pracowni rentgenowskich lub medycznych pracowni rentgenowskich
• zamierzonym dodawaniu substancji promieniotwórczych w procesie produkcyjnym, obrocie, przywozie i wywozie:
  • wyrobów powszechnego użytku
  • wyrobów medycznych
  • wyposażenia wyrobów medycznych
  • aktywnych wyrobów medycznych do implantacji
• zamierzonym podawaniu substancji promieniotwórczych ludziom lub zwierzętom w celu medycznej lub weterynaryjnej diagnostyki, leczenia lub badań naukowych
• aktywacji materiału powodującej wzrost aktywności w wyrobie powszechnego użytku, której w czasie wprowadzania tego wyrobu do obrotu nie można pominąć z punktu widzenia ochrony radiologicznej

Prezes Państwowej Agencji Atomistyki wydaje zezwolenia i przyjmuje zgłoszenia dotyczące ww. działalności z wyłączeniem stosowania aparatów rentgenowskich w:

• diagnostyce medycznej
• radiologii zabiegowej
• radioterapii powierzchniowej
• radioterapii schorzeń nienowotworowych

Taka działalność jest nadzorowana przez państwowych wojewódzkich inspektorów sanitarnych lub odpowiednie służby podległe Ministrowi Obrony Narodowej.

Przypadki, w których działalność nie wymaga zezwolenia, zgłoszenia albo powiadomienia oraz w których może być wykonywana na podstawie zgłoszenia albo powiadomienia określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 marca 2021 r. w sprawie przypadków, w których działalność związana z narażeniem na promieniowanie jonizujące nie wymaga zezwolenia, zgłoszenia albo powiadomienia, oraz przypadków, w których może być wykonywana na podstawie zgłoszenia albo powiadomienia.