Rozbudowujemy system monitoringu radiacyjnego
03.01.2023
13 nowych stacji wczesnego wykrywania skażeń PMS (ang. Permanent Monitoring Station) zainstalowali w zeszłym roku eksperci Państwowej Agencji Atomistyki. Większa liczba stacji to szybsza reakcja w przypadku sytuacji kryzysowych.
Z roku na rok krajowa sieć monitoringu radiacyjnego staje się coraz gęstsza. W roku 2022 w Polsce zainstalowano w sumie 13 nowych stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych. Nowe przyrządy posadowiono w trzech województwach:
- podkarpackim (Mielec, Stuposiany, Dylągowa, Przeworsk, Jasło);
- lubelskim (Zamość, Kraśnik, Radzyń Podlaski, Wola Wereszczyńska, Teodorówka, Opole Lubelskie, Oseredek);
- podlaskim (Bielsk Podlaski).
Lokalizacje wybierane są na podstawie przeprowadzonych analiz, w których pod uwagę bierze się różnorodne kryteria: ukształtowanie terenu, zalesienie, odległość od innych stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych, zabudowanie terenu. Od 2015 r. sukcesywnie rozbudowywany jest krajowy monitoring sytuacji radiacyjnej.
Państwowa Agencja Atomistyki zakupiła blisko 40 nowoczesnych stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych w ciągu ostatnich lat. Kilka z nich zastąpiło wysłużone już urządzenia, a kilkadziesiąt posadowiono w nowych lokalizacjach, w tym wzdłuż wschodniej granicy kraju. Obecnie w Polsce działają 52 stacje wczesnego wykrywania skażeń, którymi zarządza PAA.
Wyniki monitoringu radiacyjnego dostępne są na stronie PAA: https://monitoring.paa.gov.pl/maps-portal/. Dane z nowych stacji PMS będą publikowane w najbliższym czasie.
W ramach krajowego monitoringu radiacyjnego działają również stacje Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Stacje te „pracują” w dziewięciu lokalizacjach: w Warszawie, Mikołajkach, Gdyni, Świnoujściu, Gorzowie Wielkopolskim, Legnicy, Zakopanem, Lesku oraz we Włodawie. Dzięki współpracy z IMGW, PAA może pobierać dane ze stacji Instytutu. Już wkrótce te dane będziemy publikowali na naszej stronie internetowej.
Czym są stacje PMS?
Zadaniem stacji pomiarowych systemu wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych jest umożliwienie bieżącej oceny sytuacji radiacyjnej kraju, jak również wczesne wykrywanie skażeń promieniotwórczych w razie zaistnienia zdarzenia radiacyjnego.
Stacje systemu wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych zapewniają monitorowanie poziomu promieniowania jonizującego na terenie kraju 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Dzięki pomiarom spektrometrycznym umożliwiają wykrycie pojawienia się w środowisku śladowych ilości izotopów pochodzenia sztucznego. Zagęszczenie sieci stacji umożliwi Państwowej Agencji Atomistyki wcześniejsze wykrywanie zdarzeń radiacyjnych oraz dokładniejsze prognozowanie ich rozwoju. Dzięki temu Agencja będzie mogła szybciej reagować w sytuacjach kryzysowych oraz lepiej informować społeczeństwo o konieczności podjęcia ewentualnych działań interwencyjnych.