Wniosek o nowe zezwolenie na eksploatację reaktora MARIA
23.08.2024
Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) złożyło do Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) wniosek o wydanie nowego zezwolenia na dalszą działalność badawczego reaktora jądrowego MARIA. Obecnie wniosek jest poddawany szczegółowej ocenie ekspertów PAA.
Dotychczasowe zezwolenie na eksploatację reaktora MARIA, wydane w 2015 roku, wygasa 31 marca 2025 roku. Po przeprowadzeniu kompleksowej oceny wniosku i dołączonej do niego dokumentacji technicznej, Prezes Państwowej Agencji Atomistyki podejmie decyzję w sprawie wydania nowego zezwolenia.
MARIA – jedyny w kraju czynny reaktor badawczy
Reaktor MARIA, zlokalizowany w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku, jest jedynym działającym reaktorem jądrowym w Polsce. Został uruchomiony w 1974 roku i służy do celów badawczych, produkcji radioizotopów oraz testowania materiałów.
Od 2015 r. w reaktorze MARIA przeprowadzono wiele różnego rodzaju modernizacji. Za każdym razem odbywały się one pod nadzorem Państwowej Agencji Atomistyki. W tym samym czasie Prezes PAA na wniosek NCBJ zmienił także zezwolenie na eksploatację reaktora 13 razy.
W ramach przeprowadzonych do tej pory prac modernizacyjnych w reaktorze badawczym MARIA wymieniono agregaty prądotwórcze, zmodyfikowano sterownię reaktora, systemy chłodzenia obiegu wtórnego, wentylacji, zasilania elektrycznego, a także systemy przechowywania odpadów promieniotwórczych oraz związane ze stosowaniem urządzeń eksperymentalnych w rdzeniu reaktora. Zmiany zezwoleń powiązane były z kolei z aktualizacją eksploatacyjnego raportu bezpieczeństwa oraz innych dokumentów regulujących działalność reaktora badawczego MARIA.
Często zadawane pytania: proces wydawania zezwoleń na eksploatację reaktora jądrowego
Jakie dokumenty są wymagane do złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na eksploatację reaktora jądrowego?
Do wniosku o wydanie zezwolenia na eksploatację reaktora jądrowego wymagane jest dołączenie szczegółowej dokumentacji technicznej, która zawiera wyniki analiz bezpieczeństwa wraz z oceną bezpieczeństwa. Uzupełnieniem tej dokumentacji są także aktualny, eksploatacyjny raport bezpieczeństwa, opis zintegrowanego systemu zarządzania, program zapewnienia jakości, system ochrony fizycznej, program likwidacji, krótkookresowy i długookresowy plany szkoleń, program ochrony przeciwpożarowej, plan działań ratowniczo-gaśniczych a także programy i procedury związane z utrzymaniem, modernizacjami oraz bezpieczną działalnością reaktora.
Kto ocenia wnioski o wydanie zezwolenia na eksploatację reaktora jądrowego?
Wnioski są oceniane przez specjalistów z Państwowej Agencji Atomistyki z Departamentu Bezpieczeństwa Jądrowego oraz Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych. Eksperci przeprowadzają szczegółowe analizy techniczne i oceny ryzyka. Końcową decyzję opiniować będzie Rada ds. Bezpieczeństwa Jądrowego, która jest niezależnym organem doradczym i opiniodawczym Prezesa PAA.
Jakie są kryteria oceny dokumentacji przedstawionej wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia?
Eksperci PAA będą weryfikować, czy przedstawiona dokumentacja spełnia wymagania prawne gwarantujące bezpieczną działalność reaktora badawczego MARIA. W trakcie oceny będzie weryfikowana zgodność przedstawionej dokumentacji z wymaganiami bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej i ochrony fizycznej w szczególności zawartymi w ustawie – Prawo atomowe oraz powiązanych z tym tematem rozporządzeniach Rady Ministrów. Szczególną uwagę PAA będzie przykładała do nowych i zaktualizowanych względem wcześniej stosowanych dokumentów eksploatacyjnych.
Ile trwa proces wydawania zezwolenia na eksploatację?
Prezes Państwowej Agencji Atomistyki ma 6 miesięcy na wydanie zezwolenia na eksploatację od dnia złożenia kompletnego wniosku. W przypadku gdy informacje przedstawione we wniosku i dokumentacji stanowiącej załącznik do wniosku będą niewystarczające, PAA wezwie wnioskodawcę do złożenia wyjaśnień lub uzupełnień. Czas na przygotowanie wyjaśnień lub uzupełnień oraz okresy zawieszenia postępowania nie wliczają się do ww. terminu.
W jaki sposób społeczeństwo będzie miało zapewniony dostęp do informacji o procesie wydawania zezwolenia i ocenie dozorowej?
PAA zapewnia transparentność procesu i informuje o swoich działaniach na oficjalnej stronie internetowej, Biuletynie Informacji Publicznej, mediach społecznościowych oraz poprzez kontakt z urzędem.
Czy reaktor MARIA jest kontrolowany przez PAA podczas jego eksploatacji?
Tak, inspektorzy dozoru jądrowego Państwowej Agencji Atomistyki regularnie przeprowadzają kontrole w reaktorze MARIA (od momentu wydania poprzedniego zezwolenia w 2015 r., PAA przeprowadziła ponad 80 kontroli związanych z reaktorem w Narodowym Centrum Badań Jądrowych) oraz w pozostałych obiektach jądrowych w Polsce. Podczas kontroli sprawdzane są m.in. stan bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej i ochrony fizycznej obiektu. Więcej informacji o kontrolach PAA można znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/paa/kontrole-paa.
Kontakt
W przypadku dalszych pytań dotyczących procesu wydawania zezwoleń i oceny technicznej, prosimy o kontakt z Departamentem Bezpieczeństwa Jądrowego, e-mail: sekretariat.dbj@paa.gov.pl.