Polska w RPA

1.1. Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, języki urzędowe

Położenie geograficzne: Namibia położona jest u wybrzeży Oceanu Atlantyckiego w południowo-zachodniej Afryce (długość wybrzeża – 1572 km). Graniczy z Angolą (długość granicy 1376 km), Botswaną (1360 km), RPA (967 km), Zambią (233 km) oraz Zimbabwe. Do 1968 r. Namibia funkcjonowała pod nazwą Afryka Południowo-Zachodnia. Większość powierzchni Namibii zajmuje rozległy wewnętrzny płaskowyż, położony na wysokości 700-1500 m n.p.m. Jego najwyższym punktem jest szczyt Brandberg (2606 m n.p.m.). Płaskowyż opada na zachodzie stromym progiem ku wąskiej nadbrzeżnej nizinie, gdzie ciągnie się pustynia Namib. Na południu płaskowyż ogranicza dolina rzeki Oranje, a od wschodu kotlina Kalahari. Naturalną roślinność kraju stanowią trawy i zarośla odporne na susze, na północy Namibii występuje sawanna lesista. Namibię zamieszkuje wiele gatunków zwierząt, m.in.: pawiany, antylopy kudu, słonie, żyrafy, zebry, lwy, gepardy i flamingi. W Namibii znajduje się jeden z największych na świecie, Park Narodowy Etosha oraz drugi co do wielkości kanion na świecie – Fish River Canyon.

Ludność: Namibia jest krajem o bardzo niskim wskaźniku zaludnienia. Przy liczbie ludności wynoszącej około 2,24 miliona, średnie zaludnienie wynosi zaledwie 2,2 osoby na km2, co należy do najniższych w świecie.

Obszar: Kraj zajmuje powierzchnię 824.269 km(2).

Stolica: Stolicą kraju jest Windhoek, który znajduje się w centrum Namibii i liczy około 342 tys. mieszkańców. Inne ważne miasta to: Walvis Bay, Swakopmund, Luderitz (wszystkie położone na wybrzeżu) oraz Rundu i Keetmanshoop.

Języki urzędowe: 87,5% obywateli Namibii jest pochodzenia afrykańskiego, 6% europejskiego (w tym Afrykanerzy i Niemcy), 6,5% to ludność etnicznie mieszana (tzw. kolorowi).  Językiem urzędowym jest język angielski, głównie stosowany przez środowisko rządowe i biznesowe. Językiem angielskim jako ojczystym posługuje się tylko 1-2% ludności i mówi nim biegle tylko około 15% Namibijczyków, chociaż od czasu uzyskania niepodległości jest on głównym językiem stosowanym w szkołach. Występują cztery główne miejscowe języki etniczne: Oshivambo (50% populacji), Nama-Damara (12% ), Herero ( 9%) i Rukavango (9%). Językiem Afrikaans posługuje się 10% populacji, włączając ludność kolorową i Afrykanerów, którzy stanowią dwie trzecie z 85 tysięcy białych Namibijczyków. Językiem niemieckim posługuje się około 3% populacji.

1.2. Warunki klimatyczne

Namibia posiada klimat zwrotnikowy, gorący, suchy. Sezonowe opady koncentrują się w północnej części kraju. Na wybrzeżu, gdzie zaznacza się wpływ chłodnego morskiego Prądu Benguelskiego, opady nie przekraczają 50 mm. W głębi lądu wzrastają i dochodzą do 500 mm we wschodniej części kraju. Z tego względu sieć rzeczna jest bardzo uboga, poza jedynie rzekami granicznymi: Oranje na południu, Kunene na północy oraz Okawango i Zambezi w północno-wschodniej części kraju, gdzie Namibia wcina się wąskim pasem zwanym Caprivi strip między terytoria Angoli, Zambii i Botswany. Średnia temperatura powietrza i średnie opady dla stolicy kraju wynoszą: w styczniu 23,3°C i 81 mm, w lipcu 12,9°C i 0 mm.

1.3. Główne bogactwa naturalne

Najbardziej wartościowe kopaliny wydobywane w Namibii to diamenty, uran, miedź, cynk, ołów, złoto, kadm, srebro i fluor. Najcenniejsze w skali światowej są pola diamentowe na północ od Oranjemund i kopalnia uranu w pobliżu Swakopmund. Diamenty są pod względem wartości najważniejszych produktem w eksporcie Namibii (udział w eksporcie ogółem 21,1%). Namibia jest również jednym z największych światowych producentów dwóch minerałów, a mianowicie wspomnianych wyżej diamentów (8 pod względem wielkości wydobycia) i rudy uranowej (5 pod względem wielkości wydobycia). Jest również znaczącym producentem cynku.

1.4. System walutowy, kurs i wymiana

Waluta: dolar namibijski (NAD), 1 NAD = 100 centów. Dolar namibijski jest walutą stabilną, powiązaną ściśle z Randem RPA. Członkostwo w Common Monetary Area powoduje, że stopy procentowe ustalane przez Bank of Namibia odzwierciedlają posunięcia South African Reserve Bank. Dolar namibijski jest waluta wymienialną.

1.5. Religia  

Namibia jest państwem wielo-wyznaniowym ze zdecydowana przewagą wyznań chrześcijańskich: Luteranie (51,2%), Katolicy (19,8%), Kalwiniści (6,1%), Anglikanie (5%), Animiści.

1.6. Wykaz świąt państwowych i dni wolnych od pracy w 2022 r.

a) 1 stycznia - Nowy Rok
b) 21 marca - Święto Niepodległości
c) 15 kwietnia - Wielki Piątek*
d) 18 kwietnia - Poniedziałek Wielkanocny*
e) 1 maja - Święto Pracy
f) 2 maja - dzień wolny z okazji Święta Pracy przypadającego w niedzielę
g) 4 maja - Święto Cassingi
h) 25 maja - Dzień Afryki
i) 26 maja – Dzień Wniebowstąpienia*
j) 26 sierpnia - Dzień Bohaterów
k) 10 grudnia - Dzień Praw Człowieka/Dzień Kobiet
l) 25 grudnia - Boże Narodzenie
ł) 26 grudnia - Dzień Rodziny
*Święto ruchome

1.7. Infrastruktura transportowa

Namibia posiada ogółem 42.000 km dróg, w tym 5.477 km betonowych. Autostrady Trans-Kalahari i Trans-Caprivi łączą Namibię ze wschodnimi sąsiadami. Sieć kolejowa wynosi ponad 2.382 km, łącząc stolicę Windhoek z Walvis Bay na zachodzie, Gobabis na wschodzie i Tsumeb i Grootfontein na północy. Kolej jest głównym środkiem transportu towarów masowych, przesyłek i kontenerów w Namibii. Namibia posiada dwa porty morskie: Port Luderitz obsługujący południową część kraju z 300 tys. ton ładunków rocznie i port Walvis Bay, z 2,5 mln ton ładunków rocznie. Namibia ma bezpośrednie połączenia lotnicze z głównymi miastami krajów położonych na południu Afryki łącznie z RPA, Angolą, Botswaną, Zambią i Zimbabwe. Międzynarodowe lotnisko Hosea Kutako położone jest w odległości 48 km od miasta Windhoek. Międzynarodowe loty odbywają się też z lotniska Walvis Bay. Namibia posiada wiele prywatnych lotnisk i pasów startowych rozsianych po całym kraju.

1.8. Obowiązek wizowy

Obywatele polscy udający się do Namibii muszą mieć wizę pobytową w paszporcie. Obowiązek wizowy na zasadzie wzajemności dotyczy posiadaczy wszystkich rodzajów paszportów. O wizę można się ubiegać w ambasadach Namibii (w Londynie, w Moskwie, lub w Berlinie). Ważność paszportu musi być o 6 miesięcy dłuższa niż termin ważności wizy. Przekraczając granicę w porcie lotniczym, trzeba okazać bilet powrotny. Na przejściach granicznych wizy nie są wydawane. W Namibii nie ma polskiej placówki dyplomatycznej. Najbliższe, właściwe terytorialnie polskie przedstawicielstwo dyplomatyczne to Ambasada RP w Pretorii (RPA).

2.1. Ustrój polityczny

Namibia od momentu uzyskania niepodległości w 1990 r., kiedy stała się również członkiem ONZ i UA, jest republiką parlamentarną. Jest państwem unitarnym, podzielonym na trzynaście okręgów administracyjnych. Okręgi zarządzane są przez rady okręgowe lub rady miejskie.  Zgodnie z konstytucją z 9 lutego 1990 głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję (z ograniczeniem do dwóch kadencji).

2.2. Władza ustawodawcza

Władza ustawodawcza składa się z dwuizbowego parlamentu – Zgromadzenie Narodowe (izba niższa) liczące 78 członków, z których 72 wybranych jest bezpośrednio, a sześciu mianowanych przez prezydenta, oraz Rady Narodowej (izba wyższa) licząca 26 przedstawicieli Rad Rejonowych (po dwóch z każdego rejonu). Posłowie do Zgromadzenia Narodowego wybierani są na kadencję pięcioletnią, podczas gdy przedstawiciele Rad Regionalnych na sześcioletnią kadencję. W ostatnich wyborach, które odbyły się w listopadzie 2019 r. zwyciężyła po raz kolejny rządząca nieprzerwanie od uzyskania niepodległości w 1990 r. SWAPO Party of Namibia, która uzyskała poparcie 65,5% wyborców, co przełożyło się na uzyskanie przez nią 63 miejsc w parlamencie i utratę tym samym większości 2/3 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym. Na drugim miejscu uplasował się Popular Democratic Movement z 16,6% poparciem społecznym, co dało mu 16 mandatów. W Zgromadzeniu Narodowym jest ogółem reprezentowanych jedenaście partii.

W wyborach prezydenckich zwyciężył ponownie Hage Geingob, który zdobył tym razem jedynie 56% głosów, wobec 87% w wyborach z roku 2014.

2.3. Władza wykonawcza

Władza wykonawcza należy do rządu, powoływanego przez prezydenta. Rząd, włącznie z premierem, powoływany jest przez prezydenta spośród posłów z niższej izby Parlamentu. Członkowie rządu są jednocześnie posłami w Zgromadzeniu Narodowym. W skład rządu wchodzi premier, wicepremier, marszałek parlamentu i 24 ministrów.

2.4. Struktura administracji gospodarczej

Sprawy gospodarcze państwa należą do kompetencji Ministerstwa Handlu i Przemysłu. Pozostałymi ważniejszymi resortami gospodarczymi są: Ministerstwo Rolnictwa, Zasobów Wodnych i Leśnictwa, Ministerstwo Środowiska i Turystyki, Ministerstwo Górnictwa i Energetyki, Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Budownictwa i Transportu. W Namibii działa kilka niezależnych izb handlowych i przemysłowych a najważniejszą z nich jest Namibijska Izba Handlowa.

2.5. Sądownictwo gospodarcze

Sądy krajowe zajmują się procesami gospodarczymi w oparciu o prawo pracy, prawo gospodarcze oraz ustawę o przedsiębiorstwach. Sprawy takie prowadzone są przez wyspecjalizowane kancelarie adwokackie. System prawny jest oparty na prawie brytyjskim oraz holendersko-rzymskim.

3.1. Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

W mijających latach Rząd Namibii  kontynuował politykę otwartej gospodarki rynkowej i starał się realizować przewidziane na  lata 2015 - 2019 duże inwestycje budowlane (linie kolejowe, porty, kopalnie) oraz program  rozwoju turystyki. Rząd w dalszym ciągu realizował Plan Narodowego Rozwoju i Harambee Prosperity Plan. Od szeregu lat bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) w Namibii są lokowane głównie w sektorze rolnym (głównie rybołówstwo) oraz wydobywczym (wydobycie uranu oraz diamentów. Rząd Namibii kontynuował wysiłki na rzecz dywersyfikacji gospodarkę kraju poprzez rozwój przetwórstwa surowców mineralnych oraz większy udział w produkcji przemysłowej produktów o wysokiej wartości dodanej. Wspomniany wyżej Plan Narodowego Rozwoju Namibii zakłada uzyskanie przez ten kraj statusu regionalnego centrum logistycznego. Stąd niezbędna jest modernizacja istniejących korytarzy lądowych i kolejowych, takich jak Trans Kalahari, Walvis Bay-Ndola  Lubumbashi Corridor, czy Trans Cunene oraz Trans-Oranje Corridors. Władze Namibii kładą również nacisk na projekty inwestycyjne dot. energii, wody, transportu i technologii informacyjnych. Powyższa strategia gospodarcza ma pomóc w redukcji stopy bezrobocia i nierównej dystrybucji dochodów. Sytuację gospodarczą Namibii komplikuje spadek  wpływów budżetowych z dochodów uzyskiwanych w ramach SADC (wpływy z jego tytułu w ostatnich latach stanowiły około 30-40% dochodów budżetowych Namibii). MFW rekomenduje rządowi Namibii  kontynuowanie reformy rolnej, dalszą konsolidację fiskalną, intensyfikację realizacji projektów  infrastrukturalnych oraz w zakresie budownictwa mieszkaniowego (co powinno dać impuls do ożywienia gospodarczego oraz zmniejszyć stopę bezrobocia). W związku z zaklasyfikowaniem Namibii do grupy krajów o dochodzie na osobę „upper middle” należy oczekiwać zmniejszenia wielkości pomocy rozwojowej dla tego kraju. W ostatnich latach Namibia dokonała znaczącego postępu w zakresie ograniczenia nierówności dochodowych oraz skali i poziomu ubóstwa. Niemniej jednak wg Urzędu Statystycznego Namibii w 2018 r. wskaźnik  mieszkańców tego kraju żyjących w biedzie wciąż przekraczał 30%. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (biz) stanowią średnio ponad 6% PKB rocznie.  Większa część ww. inwestycji została ulokowana w sektorze rolnym (głównie rybołówstwo) oraz w górniczym, głównie w wydobycie uranu oraz diamentów.

Problemem gospodarczym Namibii pozostaje rosnący deficyt budżetowy. Jest on wynikiem bardzo intensywnej akcji na rzecz walki z konsekwencjami światowego kryzysu światowego oraz słabnących wpływów m.in. z eksportu produktów rolniczych. Od 2011 r. ze względu na polepszającą się kondycje światowej gospodarki, a co za tym idzie zwiększenie zapotrzebowania na surowce naturalne, gospodarka nabrała impetu. Namibia stara się zdywersyfikować gospodarkę kraju przez przetwórstwo surowców naturalnych. Ma to również pomóc w redukcji stopy bezrobocia i nierównej dystrybucji dochodów pomiędzy grupami społecznymi.

3.2. Główne sektory gospodarki

Główne sektory gospodarki składające się na PKB. Usługi stanowią ok. 60%. Do sektorów gospodarczych o największym udziale w PKB Namibii nalezą: usługi ok. 60% (w tym usługi finansowe i biznesowe 15%, handel, hotele i restauracje 13,6%), produkcja przemysłowa 10,3%, górnictwo 11,3%, sektor rządowy 10,1% oraz rolnictwo około 9,0%.

Górnictwo i rolnictwo są bardzo ważnymi sektorami gospodarki Namibii. Ok. połowa ludności Namibii jest aktywna w rolnictwie na mała skalę, produkując przede wszystkim na własne potrzeby, choć grunty orne pokrywają jedynie niecały procent kraju.

Górnictwo

W dalszym ciągu ważnym sektorem gospodarki Namibii pozostaje górnictwo. Diamenty i uran są największym źródłem dochodów z eksportu. Ważną pozycję zajmuje również eksport złota, miedzi i cynku. Duże znaczenie sektora górniczego w gospodarce Namibii znaczenie uzależnia efekty gospodarcze kraju od koniunktury na surowce i minerały na rynkach światowych. Wydobycie diamentów ze złóż morskich corocznie ulega zwiększeniu w porównaniu z wydobyciem ze złóż lądowych. Obecnie wraz ze zwiększeniem zapotrzebowania na rynkach światowych wznowiono na nowo pełno cyklowe wydobycie diamentów z morskich pól diamentowych. Drugą najistotniejszą kopaliną w Namibii jest uran. Wydobycie tego surowca odbywa się głównie w kopalni Rössing Uranium, która jest największą odkrywkowa kopalnią rudy uranu na świecie. Szacuje się, że w ciągu kolejnych lat wydobycie będzie spadać o 12% w stosunku rocznym i osiągnęło już poziom poniżej 4,500 ton. Zmniejszenie wydobycia rudy uranu jest zapewne związane ze spadkiem popytu, związanego z  katastrofą w Fukushimie i ograniczeniem przez niektóre kraje produkcji energii atomowej. 

Rolnictwo

Inna ważną gałęzią gospodarki Namibii jest rolnictwo. Według szacunków 70% ludności w bezpośredni lub pośredni sposób jest powiązane z tym sektorem gospodarki. Farmy komercyjne zajmują ok. 36 mln hektarów. Ok. połowa ludności Namibii jest aktywna w rolnictwie na mała skalę, produkując przede wszystkim na własne potrzeby, choć grunty orne pokrywają jedynie niecały procent kraju. Około 4 tysięcy farmerów komercyjnych (głównie białych) wytwarza około 9,0% PKB Namibii. Główne produkty eksportowe sektora rolno-spożywczego stanowią ryby i ich przetwory. Ważną gałęzią sektora rolniczego jest rybołówstwo i przetwórstwo ryb. Namibia jest jednym z 10 największych producentów ryb na świecie i może śmiało konkurować z takim potęgami jak: Hiszpania, Kanada czy Norwegia.

3.3 Tabela najważniejszych wskaźników ekonomicznych

3.4. Handel zagraniczny

Namibia jest bardzo otwarta na handel zagraniczny, który stanowi 84% PKB kraju (Bank Światowy). Polityka rządu jest skierowana w stronę zachęcaniu do inwestowania w Namibii. Niektóre z tych inicjatyw obejmują program rozwoju sektora prywatnego, ustawę o inwestycjach zagranicznych i ustawę o strefie przetwarzania eksportu. Opłaty celne są niskie i nie ma większych barier handlowych. Gospodarka kraju jest ściśle związana z gospodarką Południowej Afryki, a dolar namibijski jest powiązany z randem południowoafrykańskim. Kraj jest członkiem SACU (południowoafrykańska unia celna) i SADC (południowoafrykańska wspólnota rozwoju), której strefę wolnego handlu (FTZ) zainaugurowano w 2008 r. Namibia ratyfikowała również afrykańską kontynentalną umowę o wolnym handlu. W 2016 r. UE podpisała umowę o partnerstwie gospodarczym z grupą SADC EPA obejmującą Botswanę, Lesotho, Mozambik, Namibię, Afrykę Południową i Suazi. Diamenty, złoto, ryby, uran, rudy miedzi, cynk i naczynia nadal przodują na rynku towarów eksportowych. Paliwa i oleje mineralne, pojazdy, diamenty, miedź i leki znajdują się na liście głównych importów do Namibii.

Eksport Namibii dociera głównie do Afryki Południowej (21,8% eksportu), Botswany, Szwajcarii, Chin, Afryki Południowej, Belgii i Hiszpanii. Głównymi dostawcami są Republika Południowej Afryki (55,1% importu), Bułgaria, Botswana, Chiny, Zambia, Indie i Stany Zjednoczone.

Saldo wymiany handlowej w Namibii jest strukturalnie deficytowe z powodu wysokiego popytu w Namibii na towary i maszyny o wysokiej wartości, a także wywóz głównie towarów podstawowych o niskiej wartości, z wyjątkiem diamentów. Między 2013 r. a 3 kwartałem 2018 r. Namibia odnotowała średni deficyt handlowy w wysokości 7,28 mld NAD. Według wstępnych danych z Agencji Statystycznej Namibii w ujęciu rok do roku saldo handlu towarami wykazało znaczną poprawę (o 60%) w trzecim kwartale 2018 r. Całkowite wartości eksportu i importu w okresie 3 kwartałów 2018 r. oszacowano na 24,313 mld NAD i odpowiednio 27,628 miliardów NAD. Saldo wymiany handlowej za III kw. 2018 r. wyniosło 3,315 mld NAD w porównaniu z deficytem wynoszącym 8,369 mld NAD odnotowanym w III kw. 2017 r. i 1,120 mld NAD zaobserwowanym w 2 kw. 2018 r. Będąc wciąż na poziomie deficytu, saldo wymiany handlowej skorzystało na ożywieniu sektora wydobywczego i wolniejszym wzroście importu ze względu na słaby popyt wewnętrzny.

3.5. Inwestycje zagraniczne

Przepływy BIZ do Namibii wyniosły 196 mln USD w 2018 r., co oznaczało spadek z 461 mln USD w 2017 r. (Raport UNCTAD na temat światowych inwestycji z 2019 r.). Bank of Namibia przypisał to pogorszenie BIZ głównie niższym reinwestowanym zyskom i ograniczonemu zaciągnięciu pożyczek przez przedsiębiorstwa BIZ. Według UNCTAD wartość BIZ wzrosła w 2018 r. do 6,7 mld USD (co stanowi 48,7% PKB). Namibia posiada znaczne zasoby naturalne (uran, diamenty, cynk, miedź, ropa naftowa), które przyciągają większość bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Głównymi krajami inwestującymi w sektorze wydobywczym są Republika Południowej Afryki (kraj sąsiedni), Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Niemcy.

Klimat biznesowy Namibii uległ znacznemu pogorszeniu w ciągu ostatniej dekady. Z 54. miejsca w raporcie Doing Business Banku Światowego 2008 kraj spadł na 107. pozycję (spośród 190 krajów) w raporcie 2019. Prezydent Hage Geingob wprowadził nowe środki mające na celu wzmocnienie gospodarki narodowej, z których niektóre ograniczają możliwości inwestycyjne dla zagranicznych grup i wzmacniają kontrolę państwa w niektórych obszarach, szczególnie w zakresie eksploatacji zasobów naturalnych. Prawa własności są zagwarantowane konstytucyjnie, ale parlament może prawnie wywłaszczać własność i regulować prawa własności cudzoziemców. W kontekście wysokich nierówności debaty na temat redystrybucji gruntów i wzmocnienia pozycji gospodarczej stają się coraz bardziej popularne. Przepisy dotyczące pracy są stosunkowo elastyczne, ale na rynku pracy brakuje dynamiki, a siła robocza jest niewielka i nie ma wysokich kwalifikacji. Niemniej jednak Namibia korzysta ze znacznych zasobów mineralnych, rybołówstwa, dobrej infrastruktury transportowej, stabilnej demokracji, a egzekwowanie przepisów handlowych jest dość skuteczne i spójne. Namibia uruchomiła na swoim terytorium bardzo duże projekty infrastrukturalne (w tym linie kolejowe, które otworzą transport z krajami sąsiadującymi, powiększenie portu Walvis Bay i kilka kopalń), z których wszystkie mają przynieść znaczny napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych.

3.6. Uczestnictwo Namibii w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze ekonomicznym

Namibia należy do następujących organizacji międzynarodowych: World Trade Organisa-tion (WTO) - Światowa Organizacja Handlu, Southern African Customs Union (SACU) - Unia Cel-na Afryki Południowej, Southern African Development Community (SADC) - Wspólnota Rozwoju Afryki Południowej, World Bank - Bank Światowy, International Monetary Fund - Międzynarodo-wy Fundusz Walutowy, African Union (AU) – Unia Afrykańska, United Nations Organisation (UN) - Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), British Commonwealth of Nations (Brytyjska Wspólnota Narodów), Międzynarodowa Organizacja Pracy.

3.7. Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Najważniejszymi pozycjami w eksporcie Namibii do UE w ostatnich latach były: metale nieszlachetne i wyroby z metali nieszlachetnych, zwierzęta i produkty zwierzęce  oraz wyroby przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych. Oprócz tego, w ostatnich latach istotnymi pozycjami w eksporcie Namibii do  UE były: cynk, diamenty, filety rybne. W imporcie Namibii z UE dominującą pozycję zajmowały: sprzęt transportowy, produkty mineralne oraz maszyny i urządzenia. Istotne znaczenie miały również: rudy miedzi i jej koncentraty oraz  instrumenty lekarskie. Największymi eksporterami z krajów UE do Namibii w ostatnich latach były: Niemcy, Holandia, Belgia, a największymi importerami z Namibii: Włochy, Wielka Brytania, Hiszpania.

Namibia stara się zdywersyfikować gospodarkę kraju przez poszerzenie przetworu surowców naturalnych oraz wytwarzania produktów końcowych. Ma to również pomóc w redukcji stopy bezrobocia i nierównej dystrybucji dochodów pomiędzy grupami społecznymi.

4.1. Gospodarcze umowy dwustronne

Umową regulującą stosunki handlowe UE - Namibia ( a więc tym samym RP-Namibia) była do końca 2007 r. „ACP-EU Partnership Agreement” z dn. 23.06.2000 r. z Cotonou. W grudniu 2007 r. została podpisana nowa tymczasowa umowa IEPA. W dniu 15.07.2014 r. Unia Europejska podpisała z 6 krajami należącymi do Południowoafrykańskiej Rady ds. Współpracy (SADC) „Umowę o Partnerstwie Gospodarczym” (EPA). Jednym z sześciu krajów, który podpisał powyższą umowę była Namibia (łącznie SADC liczy 15 krajów).

4.2. Dwustronna wymiana handlowa

W 2020 r. obroty Polski z Namibią wyniosły 9,55 mln USD. W powyższym okresie eksport z Polski do Namibii wyniósł 5,16 mln USD, a import z Namibii do Polski wyniósł 4,39 mln USD.

Główne wartościowo grupy asortymentowe w eksporcie Polski do Namibii:
- maszyny, części do reaktorów, bojlery - wartość 1,94 mln USD;
- ryby, skorupiaki, mięczaki, bezkręgowce wodne - wartość 703 tys. USD;
- mięso i podroby jadalne - wartość 644 tys. USD.

Główne wartościowo grupy asortymentowe w imporcie Polski z Namibii:
- drewno, wyroby drewniane, węgiel drzewny - wartość 3,76 mln USD;
- nasiona oleiste, zboża, owoce - wartość 544 tys. USD;

Handel pomiędzy Polską i Namibią jest ilościowo nieznaczący i odznacza się dużą zmiennością (tak w zakresie wielkości obrotów jak i asortymentów). Nadal brak jest stałych kontaktów między firmami polskimi i namibijskimi.

4.3. Wzajemne inwestycje

Brak informacji na temat inwestycji wzajemnych

4.4. Współpraca regionalna

Brak informacji na temat współpracy regionalnej.

4.5.Współpraca samorządów gospodarczych

Brak informacji na temat współpracy samorządów gospodarczych. We wrześniu 2015 r. w Mozambiku przebywała misja gospodarcza Krajowej Izby Gospodarczej. Misja służyła rozpoznaniu możliwości eksportowych polskich firm w Mozambiku.

5.1. Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Wejście Polski do Unii Europejskiej i objęcie umową ACP-EU a obecnie EPA powoduje, że polskie firmy nie napotykają żadnych barier w eksporcie do Namibii, mają pełnoprawny dostęp do tego rynku i takie same warunki jak inne firmy z UE.

5.2. Dostęp do rynku pracy

Możliwości zatrudnienia w Namibii są ograniczone z powodu ogromnej rezerwy niewykwalifikowanych i średnio-wykwalifikowanych pracowników. W związku z tym, pozwolenia na pracę nie są zwykle wydawane osobom wykonującym zajęcia, na które jest już dostateczna ilość pracowników lokalnych. Pracodawcy, którzy chcą sprowadzić pracowników z zagranicy są zobowiązani do wykazania Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Imigracji (Departament of Home Affairs & Immigration), że nie są w stanie pozyskać potrzebnego personelu na lokalnym rynku pracy.

Władze miejscowe popierają również wnioski o rozpoczęcie działalności gospodarczej w Namibii przyczyniające się do: sprowadzania kapitału z zagranicy do Namibii, rozpoczęcia produkcji towarów na eksport lub tworzenia miejsc pracy dla obywateli tego kraju. Procedura uzyskiwania pozwolenia na pracę jest długotrwała, choć jasno określona.

5.3. Nabywanie i wynajem nieruchomości

Nie istnieją żadne ograniczenia w nabywaniu nieruchomości przez obcokrajowców w Namibii. Jedynym ograniczeniem jest zakup ziemi przez cudzoziemców. W celu przyciągnięcia inwestycji do Namibii rząd tego kraju stosuje również ułatwienia do zagranicznych inwestorów. Środki ze sprzedaży nieruchomości mogą być transferowane wraz z zyskiem z odsprzedaży nieruchomości.

5.4. System zamówień publicznych

Zamówienia publiczne podlegają procedurom przetargowym. Przetargi są otwarte i nie ma ograniczeń w składaniu ofert. Nad prawidłowością przebiegu procedur przetargowych czuwa Komisja Przetargowa Namibii. Przy większych przetargach obowiązuje klauzula pre-kwalifikacji bądź też dopuszczane są tylko te firmy, które zostały już zarejestrowane i uznane przez organizatora przetargu. Firmy zagraniczne chcące wziąć udział samodzielnie w przetargu muszą być zarejestrowane w Namibii. Można też skorzystać z usługi miejscowej firmy, która wystąpi oficjalnie jako oferent.

W Namibii istnieje szereg uregulowań prawnych chroniących własność intelektualną i prawa autorskie oraz własność przemysłową. Są one zgodne z zapisami WTO Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPS). Namibia ratyfikowała Konwencję Paryską, Traktat Współpracy Patentowej, Porozumienie i Protokół Madrycki oraz Haski. Namibia należy do African Industrial Property Organization (ARIPO).

Pierwsze spotkania zwykle koncentrują się na danych osobowych (nazwisko, kraj pochodzenia itp.). Obcokrajowiec powinien zadawać te same pytania co gospodarz. Dobre wrażenie robi się pokazując Namibijczykowi, że jest naprawdę dobrze wykształcony. Być uważanym za starego jest pozytywnym znakiem dla Namibijczyka. Z uwagi na fakt, że niewielu Namibijczyków jest wykształconych, uważa się to za znak doświadczenia i autorytetu. Analfabetyzm jest wysoki w Namibii i wszyscy jej mieszkańcy zazdroszczą dobrej edukacji.

W nieformalnych sytuacjach Namibijczycy lubią takie tematy, jak edukacja, rodzina i pogoda. Plotki polityczne są również powszechne, ale większość mieszkańców Namibii nie lubi dyskutować o lokalnych kwestiach politycznych i unika takich tematów. Większość Namibijczyków unika gestów, aby pokazać, że są pewni siebie i swobodni. Namibijczycy lubią humor.

Mieszkańcy Namibii zachowują spory dystans. Tylko pary zbliżają się do siebie.

Najważniejsze jest utrzymywanie kontaktu wzrokowego z osobą, z którą rozmawiasz, chociaż na północy dzieci muszą okazywać szacunek, nie patrząc w oczy starszym. Ponadto większość przestępców utrzymuje dobry kontakt wzrokowy, dlatego trudno jest ocenić ich jako potencjalnego przestępcę (treść dyskusji i stosunek do niektórych kwestii zwykle ich zdradzi).

Większość Namibijczyków nie włada dobrze językiem angielskim, a biegli ludzie są czasami uważani za obcych i mogą być nieufni.

7.1. Administracja gospodarcza

Ministry of Trade and Industry
Block B, Brendan Simbwaye Square, Goethe Street
Private Bag 13340
Windhoek, Namibia
Tel: +264-61-283-7111
Fax: +264-61-220227
www.mti.gov.na

Directorate of International Trade
Tel: +264-61-283-7331
Fax: +264-61-253865
E-mail: tic@mti.gov.na

Oficjalna strona Rządu Namibii z linkami:

The Government of Namibia - www.grnnet.gov.na

7.2. Samorządy gospodarcze

Izba Handlowa Namibii

The Namibian Chamber of Commerce
www.ncci.org.na

7.3. Oficjalna prasa ekonomiczna
Southern Times http://www.southerntimesafrica.com
Namibian http://www.namibian.com.na
Namibia Economist http://www.economist.com.na

7.4. Oficjalne strony o charakterze ekonomicznym

http://www.nampa.org
http://www.newera.com.na