Krajowa Strategia Edukacji Finansowej
Przyjęcie Krajowej Strategii Edukacji Finansowej
Rada Ministrów przyjęła 25 czerwca br. Krajową Strategię Edukacji Finansowej (Uchwała Rady Ministrów nr 71 z dnia 25 czerwca 2024 r. w sprawie przyjęcia polityki publicznej „Krajowa Strategia Edukacji Finansowej. Polityka na rzecz rozwijania kompetencji finansowych”). Jest ona dokumentem, którego powstanie postulowało szerokie środowisko osób i podmiotów zaangażowanych w edukację finansową w Polsce.
Dzięki inicjatywie Rady Edukacji Finansowej, 9 instytucji w niej reprezentowanych nawiązało współpracę, której efektem jest Krajowa Strategia Edukacji Finansowej (Strategia). Na zaproszenie Ministra Finansów powstała grupa robocza ds. strategii edukacji finansowej, składająca się z ekspertów Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Edukacji i Nauki, Narodowego Banku Polskiego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych i Rzecznika Finansowego, bezpośrednio zaangażowanych w projekt. Koordynatorem prac było Ministerstwo Finansów. Strategia powstała dzięki wsparciu eksperckiemu OECD oraz finansowaniu Komisji Europejskiej z Instrument Wsparcia Technicznego. W jej tworzenie zaangażowane były także podmioty rynku finansowego, organizacje pozarządowe i środowisko naukowe.
Projekt polegający na opracowaniu Strategii rozpoczął się w październiku 2021 r. Jego efektami są raport „Znajomość zagadnień finansowych w Polsce: znaczenie, dane i oferta edukacyjna” (Financial Literacy in Poland: Relevance, evidence and provision, OECD 2022) oraz propozycja „Krajowej Strategii Edukacji Finansowej dla Polski” (National Strategy for Financial Education for Poland, OECD 2023), która stanowiła podstawę opracowania ostatecznej wersji Strategii przyjętej przez Radę Ministrów.
Wdrożenie Strategii, zaplanowane na najbliższe 7 lat, ma za zadanie niwelowanie luk i pokonanie wyzwań w obszarze edukacji finansowej zidentyfikowanych w ramach działań przygotowawczych do jej opracowania. Stanowi ona fundament, na którym zostanie zbudowane skoordynowane podejście do edukacji finansowej w Polsce, poprzez stworzenie platformy współpracy i wymiany dobrych praktyk pomiędzy interesariuszami w tym sektorze. Strategia określa długoterminową wizję edukacji finansowej w Polsce, jej priorytety strategiczne, grupy docelowe oraz ramy ewaluacji. Jej sposób realizacji uwzględnia już istniejące instytucje oraz modele współdziałania w obszarze edukacji finansowej. Zakłada szeroką współpracę organów publicznych, podmiotów rynku finansowego, organizacji pozarządowych i uczelni. Punktem odniesienia w monitorowaniu realizacji działań będzie opracowany zestaw wskaźników w zakresie oczekiwanych rezultatów Strategii.
Pierwszy plan wdrażania Strategii opisuje działania, które w latach 2024–2026 będą wspierać realizację kluczowych priorytetów. Plan wskazuje grupy docelowe, które wymagają pilnego wsparcia w zakresie edukacji finansowej - pierwsze działania mające na celu podniesienie kompetencji finansowych będą kierowane głównie do następujących grup:
- dzieci, młodzież, ich rodzice/opiekunowie i nauczyciele,
- gospodarstwa domowe o niskich dochodach,
- konsumenci narażeni na nadmierne zadłużenie lub już nadmiernie zadłużeni,
- osoby pracujące, zwłaszcza zbliżające się do wieku emerytalnego,
- migranci, zwłaszcza z Ukrainy.
Przyjęcie Strategii w 2024 roku jest istotnym wkładem, wszystkich zaangażowanych w jej powstanie podmiotów, w działania związane z ustanowieniem roku 2024 Rokiem Edukacji Ekonomicznej.
Przyjmując Strategię, Polska dołączyła do ponad 60 krajów świata, które realizują już własne ogólnokrajowe strategie na rzecz edukacji finansowej.
Materiały
Krajowa Strategia Edukacji Finansowej. Polityka Publiczna na rzecz rozwijania kompetencji finansowych - załącznik do uchwały RMKRAJOWA_STRATEGIA_EDUKACJI_FINANSOWEJ_załącznik_do_uchwały_RM.pdf 1.54MB
Projekt Krajowej Strategii Edukacji Finansowej
Ministerstwo Finansów prezentuje projekt dokumentu „Krajowa Strategia Edukacji Finansowej. Polityka na rzecz rozwijania kompetencji finansowych” (Strategia). Został on opracowany jako polityka publiczna w rozumieniu art. 5 pkt 7b ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2023 r. poz. 1259, z późn. zm.).
Strategia jest wynikiem realizacji projektu „Opracowanie krajowej strategii edukacji finansowej” realizowanego ze środków Instrumentu Wsparcia Technicznego Unii Europejskiej. W projekt zaangażowanych było bezpośrednio 9 instytucji reprezentowanych w Radzie Edukacji Finansowej: Ministerstwo Finansów (koordynujące projekt), Ministerstwo Edukacji Narodowej, Narodowy Bank Polski, Komisja Nadzoru Finansowego, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych oraz Rzecznik Finansowy. Eksperci krajowi byli wspierani merytorycznie przez ekspertów Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Ponadto w proces opracowania projektu Strategii zaangażowane były najważniejsze podmioty działające na rzecz edukacji finansowej w Polsce, w tym nie tylko instytucje publiczne, ale również przedstawiciele sektora finansowego i środowiska naukowego, a przede wszystkim organizacji pozarządowych.
Projekt opracowania propozycji Strategii realizowany był od października 2021 r. do kwietnia 2023 r., a jego efektami są raport „Znajomość zagadnień finansowych w Polsce: Znaczenie, dane i oferta edukacyjna” i propozycja „Krajowej Strategii Edukacji Finansowej dla Polski” (dostępne tutaj). Prezentowany poniżej projekt dokumentu, w stosunku do propozycji przygotowanej w ramach projektu finansowanego ze środków UE, zawiera niezbędne aktualizacje, poprawki redakcyjne oraz drobne zmiany dostosowujące do obowiązujących przepisów.
Celem Strategii jest wdrożenie rozwiązań, które pozwolą na podniesienie kompetencji finansowych mieszkańców Polski, tak aby mogli zwiększyć swoją odporność na ewentualne problemy finansowe oraz poprawić swój dobrostan finansowy.
Projekt Strategii jest wynikiem prac wielu ekspertów z kraju i z zagranicy. Łączy on najlepsze światowe rozwiązania i dobre praktyki w zakresie edukacji finansowej ze szczegółowo zdiagnozowanymi potrzebami naszego społeczeństwa w tym obszarze. Wdrożenie Strategii ma za zadanie usunięcie luk i pokonanie wyzwań w obszarze edukacji finansowej zidentyfikowanych w ramach działań przygotowawczych do jej opracowania. Ma ona na celu również zintegrowanie istotnych dla edukacji finansowej interesariuszy i wypracowanie jednolitego rozumienia znaczenia edukacji finansowej.
Strategia określa ogólne ramy w zakresie edukacji finansowej na lata 2024 - 2030. Wyznacza strategiczne kierunki działań w obszarze edukacji finansowej, które mają przynieść korzyści całemu społeczeństwu. Załączony projekt zawiera również pierwszy plan jej wdrażania opisujący działania, które w latach 2024 – 2026 będą wspierać realizację kluczowych priorytetów. Plan wdrażania wskazuje też grupy docelowe, które wymagają pilnego wsparcia w zakresie edukacji finansowej.
Sposób realizacji Strategii uwzględnia już istniejące ciała (np. Rada Edukacji Finansowej) oraz modele współdziałania w obszarze edukacji finansowej. Zakłada szeroką współpracę instytucji publicznych, podmiotów prywatnych rynku finansowego, organizacji pozarządowych i uczelni. Punktem odniesienia w monitorowaniu realizacji działań będzie zaproponowany zestaw wskaźników obrazujących oczekiwane rezultaty realizacji Strategii.
Projekt dokumentu realizuje cele Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), która uznaje za ważne budowanie kultury oszczędzania i rozumienia korzyści płynących z długoterminowego inwestowania. Realizuje również rekomendacje zawarte w Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego (SRRK). Jednym z celów SRRK jest zwiększenie udziału inwestorów detalicznych w rynku kapitałowym, pobudzanie zainteresowania inwestycjami długoterminowymi oraz poprawianie znajomości zagadnień finansowych wśród mieszkańców Polski. Przyjęcie Strategii jest istotne nie tylko ze względu na wypełnienie rekomendacji SOR i SRRK. Odpowiada ona przede wszystkim na potrzeby mieszkańców Polski w zakresie poprawy kompetencji finansowych. Przyjmując ją, Polska dołączy do ponad 60 krajów świata, które realizują już własne ogólnokrajowe strategie na rzecz edukacji finansowej.
Przyjęcie Strategii może być również ważnym i kluczowym wkładem wszystkich zaangażowanych w jej powstanie podmiotów w działania związane z ustanowieniem, decyzją Senat RP, roku 2024 Rokiem Edukacji Ekonomicznej (ree2024.pl).
W związku z powyższym zachęcamy do zapoznania się z poniższym projektem. W przypadku chęci podzielenia się opinią lub uwagami prosimy o kontakt na adres mailowy monika.wojciechowska@mf.gov.pl do 17 marca 2024 r.
Materiały
Projekt dokumentu „Krajowa Strategia Edukacji Finansowej. Polityka na rzecz rozwijania kompetencji finansowych”projekt_-_Krajowa_Strategia_Edukacji_Finansowej_Polityka_na_rzecz_rozwijania_kompetencji_finansowych.docx 0.39MB