Polska w Kenii

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Położenie geograficzne: państwo wyspiarskie, złożone z 115 wysp, położone na Oceanie Indyjskim ok. 1 600 km od wybrzeży Afryki (najbliżsi sąsiedzi to inne państwa wyspiarskie – Mauritius, Reunion i Malediwy)
Ludność: 130 687 osób (dane Worldometer z 12.08.2024 r.)
Obszar: 455 km²
Stolica: Victoria (27 tys. mieszkańców)
Języki urzędowe: kreolski seszelski, francuski, angielski
Niepodległość: w 1976 r. od Wielkiej Brytanii

Warunki klimatyczne

Klimat tropikalny, temperatury wysokie przez cały rok (średnia temperatura wynosi ok. 27°C) i podlegają tylko niewielkim wahaniom. Pora deszczowa trwa od grudnia do marca. W pozostałych  miesiącach opady występują stosunkowo rzadko. Za optymalny czas na podróż na Seszele uważa się okres od maja do października.

Główne bogactwa naturalne

Główne bogactwa naturalne wysp to ryby i owoce morza, kokosy i drzewa cynamonowe.

System walutowy

Walutą Seszeli jest rupia seszelska. Kurs według stanu na sierpień 2024 r. to: 1 PLN – ok. 3,45 SCR, 1 USD – ok. 13,5 SCR, 1 EUR – ok. 15 SCR. Powszechnie akceptowaną walutą jest dolar amerykański, w bankach i kantorach bez kłopotów wymienia się euro.

Religia

Na Seszelach dominuje wyznanie rzymskokatolickie (ok. 61% ludności). Pozostali mieszkańcy to protestanci (14%, głównie anglikanie, zielonoświątkowcy i adwentyści dnia siódmego), hinduiści (5%) i muzułmanie (2%). 12% społeczeństwa nie deklaruje przynależności do żadnej religii.

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

• 1 oraz 2 stycznia  – Nowy Rok
• Wielki Piątek i Poniedziałek Wielkanocny (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 1 maja – Święto Pracy
• Boże Ciało (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 18 czerwca – Święto Konstytucji
• 29 czerwca – Dzień Niepodległości
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP
• 1 listopada  – Wszystkich Świętych
• 8 grudnia – Uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP
• 25 grudnia – Boże Narodzenie

Infrastruktura transportowa

Obowiązuje ruch lewostronny, drogi są generalnie w dobrym stanie. Korzystanie z transportu lokalnego, tj. autobusów i taksówek, jest bezpiecznym rozwiązaniem. Możliwe jest także wynajęcie samochodu. Między wyspami istnieją lokalne połączenia lotnicze lub promowe. Narodowym przewoźnikiem lotniczym jest linia Air Seychelles. Kraj posiada 14 portów lotniczych, w tym 7 z utwardzanymi pasami startowymi. Międzynarodowe lotnisko Seychelles International Airport położone jest na największej wyspie Mahé, w pobliżu stolicy kraju. Największy port morski znajduje się w Victorii. Brak kolei.

Obowiązek wizowy

Obywatele polscy są na Seszelach zwolnieni z obowiązku wizowego. Przy wjeździe należy okazać paszport ważny w dacie wjazdu i planowanego wyjazdu, bilet powrotny lub bilet na dalszą podróż, dowód posiadania rezerwacji noclegu łącznie z danymi kontaktowymi do hotelu oraz dowód posiadania wystarczających środków na pokrycie kosztów pobytu. Osoby przybywające z krajów, w których występuje żółta febra, muszą okazać szczepienie przeciwko tej chorobie.

Ustrój polityczny

Seszele są republiką.

Władza ustawodawcza

Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego Zgromadzenia Narodowego, składającego się z 34 członków, z których 25 jest wybieranych bezpośrednio, podczas gdy pozostałe 9 osób zostaje wyznaczonych proporcjonalnie przez partie polityczne. Kadencja parlamentu trwa 5 lat.

Władza wykonawcza

Prezydent Seszeli, który od 1977 r. jest także szefem rządu, jest wybierany w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję. Obecnie prezydentem jest Wavel Ramkalawan. Władzę wykonawczą sprawuje gabinet, ministrowie są wyznaczani przez prezydenta.

Struktura administracji gospodarczej

Sprawy gospodarcze leżą w kompetencji Ministerstwa Finansów, Planowania i Handlu (Ministry of Finance, National Planning and Trade), którego głównym zadaniem jest stymulowanie wzrostu gospodarczego Seszeli.

Ministerstwo nadzoruje następujące urzędy o profilu gospodarczym: Fair Trading Commission, National Bureau of Statistics (NBS), Postal Regulatory Agency, Public Enterprise Monitoring Commission, Seychelles Licensing Authority, Seychelles Revenue Commission, National Tender Board, Seychelles Investment Board.

Inne resorty zajmujące się tematyką gospodarczą to: Ministerstwo Inwestycji, Przedsiębiorczości i Przemysłu (Ministry of Investment, Entrepreneurship and Industry), Ministerstwo Rybołówstwa i Gospodarki Wodnej (Ministry of Fisheries and the Blue Economy), Ministerstwo Rolnictwa, Zmian Klimatu i Środowiska (Ministry of Agriculture, Climate Change and Enviroment), Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Turystyki (Ministry of Foreign Affairs and Tourism), Ministerstwo Transportu (Ministry of Transport) oraz Ministerstwo Ziemi i Mieszkalnictwa (Ministry of Land and Housing).

Sądownictwo gospodarcze

Władza sądownicza sprawowana jest przez Sąd Najwyższy, Sąd Apelacyjny i Sąd Konstytucyjny. Sądy podległe to tzw. sądy pokoju (Magistrates’ Courts) i sądy rodzinne (Family Tribunal). Brak wyspecjalizowanego sądu gospodarczego, takie sprawy są rozpatrywane przez ww. urzędy.

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Od czasu uzyskania niepodległości w 1976 r. dochód Seszeli na jednego mieszkańca zwiększył się prawie siedmiokrotnie. Przyczynił się do tego przede wszystkim sektor turystyki, zatrudniający ok. 30% siły roboczej i generujący jedną trzecią PKB wysp. W ostatnich latach rząd podjął działania zmierzające do przyciągnięcia inwestorów zagranicznych, szczególnie w branży turystycznej. Równocześnie podjęto decyzję o dywersyfikacji seszelskiej gospodarki – na znaczeniu zyskuje sektor finansowy, ICT, energii odnawialnych oraz niebieskiej gospodarki, w których wyspy się wyspecjalizowały. Seszele z uwagi na stabilny rozwój i dość wysoki dochód zaliczane są do grupy najbardziej rozwiniętych państw Afryki. Jako bardzo niewielka gospodarka, nie mająca bezpośrednich sąsiadów, kraj jest jednak podatny na zmiany koniunktury gospodarczej w państwach, z których dociera największa liczba turystów, a także klęski żywiołowe, zmiany klimatyczne i katastrofy naturalne. Jednym z głównych wyzwań stojących przed rządem jest opracowanie strategii, która zwiększy odporność Seszeli na zmiany klimatu bez uszczerbku dla wzrostu gospodarczego. Pandemia koronawirusa, negatywnie wpływająca na światowe gospodarki, na Seszelach dotknęła przede wszystkim sektora turystycznego.

Główne sektory gospodarki

Filarem seszelskiej gospodarki są usługi (dostarczają ok. 66,3 % PKB), w tym przede wszystkim turystyka i sprzedaż licencji połowowych zagranicznym armatorom. Przemysł zapewnia 13,5 % PKB, a rolnictwo jedynie 2,8 % (dane za 2022 r.).

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych​​​​​

Handel zagraniczny

Najważniejsi partnerzy eksportowi Seszeli to: Francja (17,3%), Wlk. Brytania (14,5 %), ZEA (11,4%), Niemcy (9,2%), Włochy (6,7%) i RPA (6,3%).Eksportowane są przede wszystkim mrożone ryby i tuńczyk w puszce, a reeksportowane – produkty naftowe.

Z uwagi na swoje położenie geograficzne Seszele znacznie więcej importują, niż eksportują. Towary takie, jak maszyny i urządzenia, artykuły spożywcze, produkty naftowe, chemikalia, sprowadzane są przede wszystkim z ZEA (21,7%), Francji (13,6%), RPA (9,6%), Chin (8,3%), Indii (7,7%) i Hiszpanii (6,6%).

Inwestycje zagraniczne

Od czasu kryzysu finansowego z 2008 roku i wprowadzenia kolejnych reform Seszele z powodzeniem przyciągają BIZ. Według Banku Centralnego Seszeli napływ BIZ brutto w 2022 r. wyniósł ponad 189 mln USD, co stanowi wzrost o prawie 78 mln USD w porównaniu z 2021 r. SIB doradza zagranicznym inwestorom w zakresie przepisów ustawowych, wykonawczych i procedur dotyczących ich działalności na Seszelach.

Obcokrajowcy najczęściej inwestują w turystykę, telekomunikację, sektor produkcyjny i rybołówstwo. Oczekuje się, że wyspy będą się coraz bardziej otwierać na przedsiębiorców zagranicznych, głównie z Chin. Odkrycie znacznych złóż ropy naftowej na wybrzeżu Seszeli wzbudza zainteresowanie inwestorów. Koncesje na eksplorację i eksploatację są udzielane od 2013 r.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

Seszele należą m.in. do ONZ i wielu jej organizacji wyspecjalizowanych,  MFW, Unii Afrykańskiej, Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju, G-77, AfDB, Wspólnoty Narodów, OACPS, COMESA, Czerwonego Krzyża, Komisji Oceanu Indyjskiego i innych. W WTO są obserwatorem.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Od 2012 r. w stosunkach UE z Seszelami obowiązuje Umowa o partnerstwie gospodarczym (EPA, Economic Partnership Agreement), podpisana ponadto z Komorami, Mauritiusem, Madagaskarem i Zimbabwe i otwarta dla innych państw regionu Wschodniej i Południowej Afryki (ESA). Pod koniec 2019 r. rozpoczęto negocjacje mające na celu rozszerzenie umowy, a co za tym idzie także pogłębienie dotychczasowych związków ww. państw z UE. Umowa daje Seszelom bezcłowy dostęp do rynku UE oraz znosi cła na 98% produktów importowanych przez Seszele (spod umowy wyjęte są: mięso, ryby, napoje, tytoń, wyroby skórzane, szkło i ceramika oraz pojazdy).

Nowa 6-letnia umowa o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów między UE a Republiką Seszeli została opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE w lutym 2020 r. Poprzednia taka umowa obowiązywała w latach 2013-2019.

Gospodarcze umowy dwustronne

Traktat handlowy i nawigacyjny między RP a Zjednoczonym Królestwem, podpisany 26 listopada 1923 r.

W stosunkach polsko-seszelskich nie obowiązują żadne nowoczesne gospodarcze umowy dwustronne.

Dwustronna wymiana handlowa

W 2022 r.  Polska eksportowała na Seszele towary o łącznej wartości 3,28 mln USD, z czego większość stanowiły produkty spożywcze (m.in. słód, mięso drobiowe, wieprzowina) W ciągu ostatnich 5 lat eksport Polski na Seszele zmniejszył się w ujęciu rocznym o 6,44%, z 4,57 mln USD w 2017 r. Import z wysp do Polski za 2022 r. wyniósł 1,06 mln USD.

Wzajemne inwestycje

Brak danych

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Należy pamiętać, że służby celne Seszeli wprowadzają okresowe obostrzenia dotyczące importu lub eksportu broni, sprzętu łowieckiego oraz owoców i warzyw.

Więcej informacji nt. produktów, których importowanie jest zabronione lub na import których wymagana jest zgoda miejscowego urzędu znajduje się na stronie Seychelles Revenue Commission: https://www.src.gov.sc/pages/customs/customs-Prohibited.aspx

W rankingu Banku Światowego Doing Business 2020 Seszele zajęły 100. pozycję na 190 klasyfikowanych państw. Poprawa pozycji w rankingu była przede wszystkim efektem usprawnienia wewnętrznych procesów związanych z wydawaniem pozwoleń na budowę.

Dostęp do rynku pracy

Dostęp do rynku pracy daje tzw. Gainful Occupation Permit (GOP), inaczej Work Permit, wystawiane zarówno pracownikom firm, jak i osobom samozatrudnionym. O GOP należy wystąpić z co najmniej 10-tygodniowym wyprzedzeniem i nie należy wjeżdżać na Seszele przed otrzymaniem dokumentu. Koszt otrzymania pozwolenia to 1000 seszelskich rupii, plus dodatkowo 500 rupii za każdy miesiąc obowiązywania pozwolenia.

Więcej informacji na stronie urzędu imigracyjnego Seszeli (https://www.ics.gov.sc/) lub pod adresem e-mail: info@immigration.gov.sc.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Brak wiarygodnych danych

System zamówień publicznych

Do 2008 r. na Seszelach nie było przepisów prawnych regulujących zamówienia publiczne. Obecnie na mocy przyjętego w 2008 r. Public Procurement Act sprawami zamówień publicznych zajmuje się osobny urząd, Procurement Oversight Unit, na którego stronie internetowej publikowane są informacje o przetargach: https://www.ntb.sc/tenders

Głównym wyzwaniem w nawiązywaniu kontaktów biznesowych jest nastawienie na osobisty kontakt i osobistą relację między kontrahentami. Utrudnione, choć nie niemożliwe, jest budowanie relacji handlowych zdalnie.

Ministry of Finance, National Planning and Trade

Adres: Liberty House, P.O. Box 313, Independence Avenue, Victoria, Mahé, Seychelles
Telefon: +248 438 2000

The Seychelles Financial Services Authority (FSA)
Adres: PO Box 991, Bois de Rose Avenue, Roche Caiman, Victoria/Mahé, Republic of Seychelles
Telefon: (+248) 438 08 00
Faks: (+248) 438 08 88
E-mail: enquiries@fsaseychelles.sc
Strona internetowa: https://www.fsaseychelles.sc

Enterprise Seychelles Agency (ESA)
Adres: Camion Hall, Victoria, P.O Box 537, Seychelles
Telefon: (+248) 4289050
E-mail: info@esa.gov.sc
Strona internetowa: http://www.esa.gov.sc

Seychelles Investment Board (SIB)
Adres: Seychelles Investment Board, 2^nd Floor, Independence House Annex, Victoria/Mahé, Seychelles
Telefon: (+248) 429 5500
E-mail: investinseychelles@sib.gov.sc
Strona internetowa: https://www.investinseychelles.com

Ambasada Seszeli w Belgii, akredytowana także na Polskę
Ambasador: Pan Kenneth Racombo 
Adres: 1st Floor, 28 Boulevard Saint Michel, Box 23, 1040 Brussels, Belgium
Telefon: +32 2 733 60 55
E-mail: brussels@seychellesgov.com