Haiti
Krótki opis gospodarki i jej struktury
- System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze
Haiti jest najbiedniejszym krajem zachodniej półkuli i jednym z najbiedniejszych na świecie. Ok. 80% społeczeństwa żyje w skrajnej biedzie. Niemal 70% zatrudnionych jest w sektorze rolnym, przy czym większość pracuje w małych przydomowych gospodarstwach, zatrudniających ogółem niemal dwie trzecie aktywnej siły roboczej. Chroniczna niestabilność, brak bezpieczeństwa i rosnąca przemoc, w połączeniu z endemiczną korupcją, słabą infrastrukturą, wysoką inflacją i migracją tysięcy wykwalifikowanych haitańskich pracowników nie stwarza warunków do rozwoju gospodarki. Dodatkowo na gospodarkę Haiti negatywnie wpływają nawracające kataklizmy naturalne w postaci trzęsień ziemi i huraganów. Wysiłki rządu Haiti zmierzają przede wszystkim do przywrócenia stabilności kraju, a w następnej kolejności - stabilności makroekonomicznej.
- Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB
Głównym sektorem gospodarki Haiti pozostaje rolnictwo. Większość Haitańczyków, którzy utrzymują się z uprawy kukurydzy, sorgo, fasoli i bulw spożywczych, pracuje w małych gospodarstwach, o niskiej rentowności. Dodatkowym problemem jest erozja ziemi, która rocznie eliminuje 1% powierzchni uprawnych.
Kawę i bawełnę uprawia się na dużych plantacjach, które są własnością zagranicznych przedsiębiorstw. Rolnictwo Haiti zaspokaja tylko 70% potrzeb żywnościowych kraju. Hodowla obejmuje: króliki, trzodę chlewną i drób. Rybołówstwo jest bardzo archaiczne i w niewielkim stopniu przyczynia się do urozmaicenia diety mieszkańców Haiti.
Haiti nie posiada dużych złóż bogactw naturalnych i prawie się ich nie eksploatuje. Kopalnia boksytów, którą zarządzał międzynarodowy koncern Reynolds, okazała się nierentowna i została zamknięta.
Sektory liczące się w tworzeniu PKB to przede wszystkim: przemysł tekstylny, spożywczy i budownictwo. W przeciwieństwie do innych karaibskich wysp, turystyka na Haiti w niewielkim stopniu przyczynia się do tworzenia PKB.
- Polityka kursowa,
Walutą Haiti jest gourde, który dzieli się na 100 centymów. Średni kurs gourde do zł wynosi 1 zł – 32,05 HTG G i do dolara - 130,36 HTG G (dane z 27.12.2024).
- Surowce i technologie krytyczne,
- Główne bogactwa naturalne
- boksyty,
- miedź,
- złoto,
- marmur,
- energia wodna,
- produkty rolne: kawa, mango, trzcina cukrowa, ryż, kukurydza, kakao, sorgo, rośliny strączkowe, owoce i warzywa.
- Stan infrastruktury,
Sieć komunikacyjna na Haiti jest słabo rozwinięta. Istnieje ok. 4 tys. km dróg, w tym 24% utwardzonych. Linie kolejowe są prywatne (ok. 80 km). Najważniejsze porty to: Port-au-Prince, Cap Haïtien. Główny port lotniczy: Port-au-Prince.
Drogi z Port-au-Prince do Cap-Haitien, Les Cayes i Jacmel są asfaltowe, ale w złym stanie. W czasie niepogody wiele dróg staje się nieprzejezdnych. Nie ma pasażerskiego połączenia kolejowego. Podstawowym środkiem transportu większości ludności jest autobus, rower lub osioł.
- Kalendarz dni wolnych od pracy
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Podstawowe dane makroekonomiczne (tabela za rok poprzedni i prognozy na rok bieżący i następny)
Podstawowe dane makroekonomiczne USD |
|||
|
2023 |
2024 (prognoza) |
2025 (prognoza) |
PKB nominalne (ceny bieżące w mld USD) w mld USD |
19.6 |
26.27 |
30.57 |
PKB (PPP) |
3.13 |
3.04 |
3.08 |
Stopa wzrostu PKB (realna) |
-1.9 |
-4 |
1 |
PKB per capita (nominalne) w tys. USD |
1.6 |
2.12 |
2.43 |
PKB per capita (PPP w tysiącach USD) |
3.13 |
3.04 |
3.08 |
Stopa inflacji (CPI) |
31.8 |
29 |
18.7 |
14.6 |
- |
- |
|
Rating kredytowy Fitch / Moody's / S&P |
- |
- |
-
|
- |
- |
- |
|
Dług publiczny (% PKB) |
- |
- |
- |
Dane demograficzne
Dane demograficzne (aktualne) |
|
Liczba ludności (w tys.) (2024) |
12.390.000 |
Siła robocza (w tys./mln, dane krajowe) |
S/N |
Rozmiar klasy średniej (w tys./mln) |
S/N |
Poziom ubóstwa (2012) |
29.2% |
41.1 |
|
Współczynnik HDI (2023) |
158 |
Handel zagraniczny i inwestycje
- Najważniejsi partnerzy handlowi,
Głównym partnerem eksportowym Haiti są Stany Zjednoczone, na które przypada ponad 80% całkowitego eksportu, kolejne kraje to Dominikana i Antyle Holenderskie. Głównymi partnerami importowymi Haiti są Dominikana, Stany Zjednoczone, Antyle Holenderskie i Chiny.
Podstawowe produkty i usługi importowe i eksportowe,
Haiti eksportuje głównie odzież, złom, oleje roślinne, daktyle i kakao, a importuje głównie ryż, tkaniny bawełniane, oleje roślinne, pszenicę, cukier trzcinowy, mleko, żelazo i stal, drób, pojazdy i paliwo.
- Główni inwestorzy,
Według UNCTAD wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych wyniosła w 2021 50 mln USD, ale w kolejnych latach nastąpił duży spadek. Dane z 2023 r. mówią o 23 mln USD.
Główne kierunki inwestycji zagranicznych.
Udział w inicjatywach i organizacjach wielostronnych o charakterze gospodarczym (opisowo)
Haiti jest członkiem wielu organizacji międzynarodowych. Należy, m. in. do: ONZ, Organizacji Państw Amerykańskich, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Banku Światowego, Światowej Organizacji Handlu, CARICOM.
Stosunki gospodarcze z Unią Europejską
Aktualne relacje UE z Haiti są bardzo ograniczone z powodu kryzysu polityczno-gospodarczego w Haiti. Unia Europejska pozostaje jednym z głównych dawców pomocy rozwojowej dla Haiti.
Pozycja kraju w rankingach (w tabelce)
Pozycja kraju w rankingach |
||
|
pkt |
pozycja |
Corruption Perception Index (Transparency International) |
35 |
108 |
Global Innovation Index (World Intellectual Property Organization) |
22.4 |
29 |
Economic Freedom Index (Heritage Foundation) |
48.2 |
|
Relacje dwustronne
- Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne
W mln EUR |
2021 |
2022 |
2023 |
Export PL do Haiti |
9,6 |
9,9 |
7,6 |
Import PL z Haiti |
4,3 |
0,5 |
0,3 |
Saldo obrotów PL z Haiti |
13,9 |
10,4 |
7,9 |
Wymiana handlowa między Polską i Haiti jest na stosunkowo niskim poziomie, a towary często trafiają do obu państw poprzez międzynarodowych pośredników. Import z Haiti obejmuje głównie produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, a także artykuły spożywcze, a eksport do Haiti: maszyny, urządzenia mechaniczne i sprzęt elektryczny.
Gospodarcze umowy dwustronne
Polska nie zawarła dwustronnej umowy gospodarczej z Republiką Haiti.
Wzajemne inwestycje
Brak danych dotyczących BIZ za 2022 i 2023 r.
Data aktualizacji: Grudzień 2024 r.