Projekt ustawy o zmianie ustawy o dowodach osobistych, ustawy o ewidencji ludności, ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego oraz niektórych innych ustaw – to pełna nazwa przyjętego dokumentu.  

- Wszystko, co robimy ma jeden cel: zależy nam, aby Polacy możliwie najwięcej spraw urzędowych mogli załatwiać bez wychodzenia z domu. Pracujemy nad tym, aby nasze e-usługi były proste i intuicyjne. Wszystko po to, by mogły z nich korzystać także osoby dopiero stawiające swoje pierwsze kroki w internecie – mówi minister Janusz Cieszyński, sekretarz stanu ds. cyfryzacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. – Wszystkie dostępne obecnie e-usługi można znaleźć na portalu GOV.pl. Wkrótce pojawią się kolejne, w tym te, na które czekało wielu Polaków. A to wszystko dzięki przyjętym we wtorek przez Radę Ministrów przepisom – dodaje.  

Pierwsza zmiana to kolejne ułatwienia w tzw. e-meldunku, czyli możliwości zameldowania się przez internet. Już teraz Polacy mogą korzystać z e-usługi Zamelduj się na pobyt stały lub czasowy dłuższy niż 3 miesiące.

Zanim zdradzimy, co się zmieni – najpierw napiszemy jak jest teraz.

Obecnie właściciele nieruchomości meldując się przez internet do elektronicznego wniosku muszą dołączać elektroniczną wersję (lub skan) np. odpisu z księgi wieczystej albo wyciągu z działów I i II księgi wieczystej. Dzięki nowym przepisom nasza e-usługa zostanie zintegrowana z systemem ksiąg wieczystych. Po wdrożeniu tych zmian osoby, które są właścicielami nieruchomości (i chcą w niej zameldować się online) nie będą musiały już tego udowadniać. Weryfikacja nastąpi automatycznie, bez udziału urzędnika rozpatrującego wniosek. Dzięki temu cały proces będzie jeszcze szybszy i wygodniejszy.

Kolejna zmiana to nowa e-usługa – możliwość pobrania z rejestru PESEL zaświadczenia zawierającego pełny lub częściowy odpis naszych danych oraz danych naszych dzieci. Po wejściu w życie nowych regulacji uzyskanie takiego zaświadczenia będzie możliwe od ręki.

Obecnie możliwe jest jedynie sprawdzenie swoich danych w rejestrze PESEL. Umożliwia to e-usługa Sprawdź swoje dane w rejestrze PESEL.

To nie koniec nowości. Dzięki przyjętym przez Radę Ministrów przepisom łatwiej i szybciej będzie także można pobrać zaświadczenie o stanie cywilnym. Taki dokument przydaje się w trakcie załatwiania wielu spraw, np. podatkowych, ubezpieczeniowych, socjalnych lub takich, które są potrzebne do uzyskania kredytu. Za granicą takiego zaświadczenia mogą wymagać m.in. pracodawca lub instytucja socjalna.

Już teraz o taki dokument można zawnioskować online, dzięki e-usłudze Uzyskaj zaświadczenie o stanie cywilnym. Jednak trzeba na niego poczekać:

• do 7 dni roboczych od złożenia wniosku – jeśli składamy wniosek do Urzędu Stanu Cywilnego, w którym jest nasz akt stanu cywilnego w formie papierowej,
• do 10 dni roboczych od złożenia wniosku – jeśli składamy wniosek do Urzędu Stanu Cywilnego, w którym nie ma naszego aktu stanu cywilnego w formie papierowej.

Po wejściu w życie nowych przepisów nie będziemy musieli czekać – zaświadczenie o stanie cywilnym dostaniemy od ręki.

Nowe regulacje przewidują także pojawienie się e-usługi, dzięki której każdy będzie mógł pobrać informację o odbiorcach swoich danych z Rejestru Dowodów Osobistych i Rejestru PESEL. Usługa będzie umożliwiać sprawdzenie zdarzeń, które miały miejsce w ciągu 5 lat od ich zaistnienia. Co ważne, tylko my będziemy mogli sprawdzić, kto odbiera nasze dane lub dane dotyczące dziecka pozostającego pod naszą władzą rodzicielską. Takiej możliwości nie będzie miał nikt postronny. Każdy z nas już teraz ma prawo poprosić o takie informacje, a państwo ma obowiązek je przekazać. Obecnie  jednak uzyskanie takich informacji nie jest zautomatyzowane i pomimo zawnioskowania o nie elektronicznie wymaga udziału urzędnika. Po wejściu w życie nowych przepisów – nie dość, że prościej będzie  uzyskać informację o odbiorcach danych, to jeszcze dużo krócej niż obecnie trzeba będzie na nią czekać. Dostaniemy ją od ręki.

A kto może być odbiorcą naszych danych z Rejestru Dowodów Osobistych i Rejestru PESEL? Definiuje to art. 4 pkt 9 RODO. Zgodnie z tym przepisem odbiorcą może być osoba fizyczna lub prawna, organ publiczny, jednostka lub inny podmiot, któremu ujawnia się dane osobowe, niezależnie od tego, czy jest stroną trzecią. Tyle teorii. W praktyce to np. Narodowy Fundusz Zdrowia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Poczta Polska itp.  

Ważne! Wśród odbiorców nie będą wykazywane służby i organy publiczne, które pozyskują dane do prowadzonych postępowań. Ponadto, warto pamiętać, że służby - zgodnie z przepisami ustaw dedykowanych poszczególnym służbom - mogą przetwarzać dane osobowe bez wiedzy i zgody osób, których dane dotyczą.

Wszystkie nowe e-usługi pojawią się już w przyszłym roku.