Zacznijmy od tego, czym są pojazdy specjalne. Sprawa jest prosta. Wystarczy zajrzeć do ustawy Prawo o ruchu drogowym – tam znajdziemy odpowiednią definicję. W skrócie pojazdy specjalne to wszystkie maszyny, których funkcja powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia.

Wyjątkowe egzemplarze

Przykłady? Ambulans, wóz strażacki, samochód pomocy drogowej, czy pojazd kempingowy. Jednak w naszej bazie znajdziemy też mniej oczywiste przykłady - jak mobilna biblioteka, czy wystawa na kołach.

Informacja dla dociekliwych: w naszym zestawieniu pominęliśmy przyczepy. Skupiliśmy się na samochodach. Pokazujemy maszyny, które w Centralnej Ewidencji Pojazdów (to część bazy CEPiK) zarejestrowano po raz pierwszy. Interesowały nas nowe auta, jak i używane, które sprowadzono do Polski, a wcześniej zarejestrowano w innym kraju.

Analizowaliśmy dane z ostatnich 10 lat. – W tym czasie w urzędach zgłoszono około stu tysięcy samochodów specjalnych – mówi minister cyfryzacji Marek Zagórski.

Na sygnale

Jakich aut specjalnych jest w CEPiKu najwięcej? Takich, dzięki którym jeździmy... Samochody pomocy drogowej to liderzy w tej kategorii. W ostatniej dekadzie w CEPiKu pojawiły się dokładnie 22 294 takie maszyny.

Na drugim miejscu znalazły się wozy kempingowe – jest ich 12 788. Na trzecim ulubieńcy dzieciaków – wozy strażackie. Naliczyliśmy dokładnie 10 776 aut oznaczonych jako „pożarnicze”.

Warto do nich dodać 120 pojazdów sklasyfikowanych jako ratowniczo-gaśnicze. W służbie u strażaków przydają się również podnośniki – w CEPiK znaleźliśmy 4 573 takich egzemplarzy.

A co z karetkami? Musicie wiedzieć, że to potoczna nazwa. Bardziej oficjalna wersja: pojazdy związane z transportem sanitarnym i funkcjami medycznymi. W ostatniej dekadzie w CEPiK pojawiło się niemal osiem tysięcy takich maszyn. Znaleźliśmy:
• 6 226 – aut, które w rubryce przeznaczenie miały opis „sanitarny”,
• 1 248 – opisanych jako „karetka sanitarna”,
• 319 – pojazdów oznaczonych jako „sanitarny-przewóz osób niepełnosprawnych”,
• 138 – aut opisanych jako ambulatorium / laboratorium służby zdrowia,
• 35 – pojazdów oznaczonych tylko jako ambulatorium.

Pozamiatane

Wysoko znalazły się także auta wykorzystywane do oczyszczania i konserwacji dróg. Znaleźliśmy 8065 egzemplarzy z tej kategorii, w tym:
• 5 737 – samochodów zimowego utrzymania dróg,
• 2 097 – pojazdów do oczyszczania dróg,
• 208 – zamiatarek,
• 23 – polewaczko-zmywarek.

Przez ostatnie 10 lat w CEPiK zarejestrowano też 5079 aut sklasyfikowanych jako pogrzebowe. Wśród karawanów bezapelacyjnie dominują Mercedesy – to prawie 3 tysiące aut. Ale na liście znalazły się również Jaguary, Cadillac’i i Pilato. Ta ostatnia marka, to w rzeczywistości samochody (najczęściej marki Mercedes lub Jaguar) przerobione przez włoską firmę Pilato S.P.A. – właśnie na karawany.

Smacznego

Niewiele osób o tym wie, ale z CEPiK możemy też sporo się dowiedzieć o... kulinarnych upodobaniach Polaków. Jak to możliwe? W naszej bazie mamy też auta opisane jako „sklep/bar”. Znaleźliśmy ich dokładnie 2457. To m.in. popularne food trucki, ale też... nowocześnie wyposażone sklepy z wędlinami. Z czego najczęściej serwowane są takie specjały? To żadna niespodzianka – ze sprowadzanych z Niemiec aut (1694 przypadki). Królują tu Fiaty (843) i Mercedesy (523).

Najwięcej mechanicznych sklepo-barów zarejestrowano w Warszawie (148).

Jakie inne perełki znaleźliśmy w CEPiKu? W ciągu ostatnich 10 lat zarejestrowano tam:
• 2 pojazdy do produkcji materiałów wybuchowych,
• 17 – do pomiarów geofizycznych w otworach wiertniczych,
• 17 mobilnych garderób i charakteryzatorni,
• 49 mobilnych wystaw/biur,
• 58 kino / wystaw / bibliotek na kółkach.

Nie wiemy, czy chcecie o tym wiedzieć, ale dogrzebaliśmy się także do czterech aut, które jako przeznaczenie mają wpisane „czyszczenie toalet”.

Tajemnice Twojego auta

– Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców to skarbnica wiedzy nie tylko dla automaniaków, ale dla każdego kierowcy – mówi minister cyfryzacji Marek Zagórski. – To dzięki temu systemowi powstały takie e-usługi jak Historia Pojazdu, Bezpieczny autobus, czy możliwość sprawdzenia online swoich punktów karnych – dodaje szef MC. Szczegóły na stronie www.Obywatel.gov.pl.

Dane o pojazdach - do wykorzystania w aplikacjach - można nieodpłatnie pobrać z Dane.gov.pl.

Chcecie wiedzieć więcej? Sprawdźcie: skąd Polacy sprowadzają samochody i jakie najstarsze auta znaleźliśmy.

Skąd pochodzą dane?
Uwaga! Informacje zaprezentowane w opracowaniu pochodzą z Centralnej Ewidencji Pojazdów. Dane te zostały wprowadzone do ewidencji przez urzędy i zostały poddane subiektywnym metodom doboru statystycznego. Oznacza to, że mogą nie uwzględniać wszystkich poprawek naniesionych przez urzędników po publikacji. Raport dotyczy pojazdów po raz pierwszy zarejestrowanych na terytorium Polski (a wcześniej zarejestrowanych również w innych krajach) od stycznia 2009 roku do 20 lipca 2019 roku. W raporcie pominięto rejestracje tymczasowe.