W czwartek 5 października 20203 o godz. 12.00 w siedzibie Instytutu Północnego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie odbyło się uroczyste podpisanie porozumienia pomiędzy olsztyńską placówką i portalem KRONIK@. Na jego mocy Instytut dołącza do grona ponad 20 instytucji, które udostępniają swoje zbiory w Krajowym Repozytorium Obiektów Nauki i Kultury.

Zadaniem Instytutu Północnego jest prowadzenie badań i upowszechnianie wiedzy o historii oraz dziedzictwie Polski północno-wschodniej, zwłaszcza terenu dawnych Prus.

„Wielką wartością portalu kronika.gov.pl jest jego dostępność. To platforma, która nie tylko integruje dotychczas istniejące zasoby, wprowadza jednolite standardy zarządzania cyfrowymi danymi, zabezpiecza bezcenne zbiory przed zniszczeniem, ale przede wszystkim pozwala na korzystanie z dóbr kultury i nauki wszystkim zainteresowanym – również osobom z niepełnosprawnością, dla których dojazd do  konkretnej placówki jest utrudniony, a często wręcz niemożliwy” – mówił minister cyfryzacji.

Janusz Cieszyński dodał, że wśród instytucji współpracujących z portalem KRONIK@ są wielkie placówki, takie jak Biblioteka Narodowe, Muzeum Narodowe, sieć Archiwów Państwowych, ale także mniejsze jednostki, takie jak Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów czy Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej.

„To dla nas zaszczyt, że zostaliśmy uwzględnieni w tak ważnym projekcie dla Polski i polskiej nauki” – podkreślił dyrektor Instytutu, dr Jerzy Kiełbik.

Pierwszymi obiektami udostępnionymi przez Instytut Północny w repozytorium KRONIK@ są 4 stare druki wydane w języku polskim oraz jeden w języku niemieckim:

• Biblia w tłumaczeniu jezuity Jakuba Wujka (1593);
• Biblia Gdańska, najważniejszy dla protestantów przekład Pisma Świętego (1779);
• rozporządzenie Fryderyka Wilhelma z  r. wydane w języku polskim, dotyczące ubogich mieszkańców Królestwa Prus (1725);
• zbiór wierszy biskupa Ignacego Krasickiego;
• zbiór przywilejów obowiązujących na ziemiach pruskich między rokiem 1251 a 1525, który został wydrukowany w 1616 r. w oficynie braniewskiego drukarza Jerzego Schönfelsa (Privilegia Der Stände des Hertzogthumbs Preussen darauff das Landt fundiert und biss jtzo beruhen. Auff verordnung der Herren Königlichen Commissarien nach innhalt dess Anno 1612).

W kolejnych miesiącach na portalu KRONIK@ zostanie udostępniona kolekcja wszystkich starych druków w języku polskim ze zbiorów Instytutu Północnego im. W. Kętrzyńskiego. Znaczną jej część stanowią rozporządzenia władz pruskich skierowane do ludności polskojęzycznej, wydawane w Królewcu. Kolekcję uzupełniają dzieła religijne, takie jak kancjonały, ale także druki historyczne, prawnicze, filozoficzne oraz dzieła literackie.

Docelowo zostanie udostępniona cała kolekcja starych druków ze zbiorów Instytutu Północnego, głównie wydanych po łacinie oraz w języku niemieckim. Spośród nich na szczególną uwagę zasługują druki, które wyszły spod prasy drukarzy braniewskich, gdańskich, kwidzyńskich, toruńskich itd. Są one cennym źródłem do interdyscyplinarnych badań nad dziejami książki w Prusach i na Pomorzu Wschodnim.

Poza starymi drukami w najbliższych miesiącach na portalu Kronik@ zostaną również zdeponowane materiały pamiętnikarskie ze zbiorów Instytutu Północnego pozyskane w drodze konkursów ogłaszanych od 1947 r. („Pamiętnik – życiorys Polaka z Prus Wschodnich”; „Moje życie i praca na Warmii i Mazurach (1939–1964)”; „Moje XXX-lecie w PRL”, „Moje życie i praca na Warmii i Mazurach”). Z czasem kolekcję cyfrową wzbogaci również zbiór prasy wschodniopruskiej, w tym czasopism wydawanych w języku polskim głównie od XIX w., których zadaniem było kształtowanie postaw narodowych wśród Mazurów zagrożonych germanizacją, a także pozostałe zbiory biblioteczne.

 

***

Więcej informacji na temat portalu KRONIK@ znajdziesz pod adresem: https://kronika.gov.pl/