Polskie nastolatki dorastały w zupełnie innym środowisku społecznym, technologicznym i kulturowym niż poprzednie generacje. Jak wynika z przygotowanego przez Pracownię Badań Społecznych NASK raportu „Nastolatki 3.0”* młodzi ludzie są online non-stop. Korzystają z sieci samodzielnie już od siódmego roku życia (im młodsze pokolenie, tym kontakt następuje wcześniej).

Internet jest wszystkim

– Nastolatki wykorzystują Internet przede wszystkim do rozrywki i traktują jako medium umożliwiające dostęp do kultury oraz jako ośrodek życia społecznego – mówi dr Agnieszka Ładna, ekspertka Pracowni Badań Społecznych NASK. – Internet dla młodych ludzi jest źródłem wielu korzyści takich jak poszerzanie wiedz czy możliwość autokreacji – dodaje.

W związku z tym, że Internet jest dla nich tak ważny, zapytaliśmy młodych ludzi o ich oczekiwania, nadzieje i obawy związane z rozwojem sieci i technologii cyfrowych.

I tak, co trzeci zapytany nastolatek chciałby w przyszłości pracować w zawodzie ściśle związanym z Internetem i/lub technologiami cyfrowymi.

Kolejne pytanie – w jakich sferach życia powinno się według Ciebie w większym stopniu wykorzystywać możliwości Internetu?

Pięć najpopularniejszych odpowiedzi to:

• Edukacja, szkoła, studia, kursy – 61,9%
• Zakupy – 50,5%
• Rozrywka – 46,5%
• Pasje, hobby – 46,2%
• Jedzenie, gotowanie, przepisy – 45,6%

Nadzieje online

Oprócz oczekiwań i potrzeb młodzi Polacy wyrazili nam także swoje nadzieje związane z rozwojem Internetu.

Oto jak odpowiedzieli na pytanie „W związku z rozwojem Internetu mam nadzieję, że…”:

• Będzie coraz więcej otwartych i bezpłatnych zbiorów wiedzy, książek, filmów, muzyki, ilustracji, itp. – 74%
• Przez Internet będzie można załatwić coraz więcej spraw urzędowych i/lub administracyjnych – 57,6%
• Inteligentne urządzenia będą miały coraz bardziej przydatne funkcje – 48,1%
• Nauka i technika osiągną poziom  zdecydowanie wyższy niż w czasach poprzednich pokoleń – 44,1%
• Będą powstawać coraz atrakcyjniejsze miejsca pracy – 40,8%
• Znikną bariery językowe i/lub kulturowe w komunikacji między ludźmi (język, kultura) – 40,5%
• Coraz większą część pracy i/lub działalności zarobkowej będzie można wykonywać przez Internet – 35,7%
• Reklamy i treści informacyjne będą coraz bardziej dopasowane do potrzeb użytkowników – 32,6%
• Będzie można korzystać z sieci bezinteresownej współpracy (np. bezkosztowa wymiana rzeczy) - 20,4%
• Dzięki technologiom, aby żyć na satysfakcjonującym poziomie, nie będzie trzeba pracować – 15,3%
• Inne – 1,8%

Z obawami

– Młodzi ludzie obawiają się, że wraz z rozwojem Internetu wzrośnie liczba ataków hakerskich, włamań na konta e-mail, kradzieży pieniędzy lub danych – mówi dr Agnieszka Ładna, ekspertka Pracowni Badań Społecznych NASK. – Nastolatki obawiają się m.in. także tego, że coraz więcej usług w sieci będzie płatnych, w związku z czym nie będą mogli z nich korzystać. Młodzi ludzie wskazują także na obawy związane z ograniczeniem swobody wypowiedzi w Internecie – dodaje.

Uczniowie zdają sobie też sprawę z zagrożeń, które mogą ich spotkać w Internecie. Bezpośrednie doświadczenie przemocy nie dotyczyło jedynie połowy badanych. Najczęściej nastolatkowie padali ofiarami wyzywania, ośmieszania i poniżania.

– To, co niepokoi to fakt, że blisko co trzeci poszkodowany w sieci uczeń nie podejmuje żadnego działania, nawet rozmowy z bliskimi, które mogłyby udzielić w tej sytuacji wsparcia – mówi minister cyfryzacji Marek Zagórski. – Dlatego wkrótce rozpoczniemy adresowaną do rodziców kampanię edukacyjno-informacyjną. Chcemy ich edukować w zakresie bezpieczeństwa w sieci, m.in. po to, aby najpierw potrafili dostrzec, że ich dziecko jest ofiarą przemocy online, a później wiedzieli jak mu pomóc – dodaje szef MC.

* Badanie „Nastolatki 3.0” zostało zrealizowane przez Państwowy Instytut Badawczy NASK od września do listopada 2018 r. To trzecia edycja badania – zapoczątkowanego w 2014 r. i odbywającego się co 2 lata. W badaniu wzięło udział 1173 uczniów z 55 szkół z całej Polski, w tym uczniowie: szkół podstawowych (531), gimnazjów (25), liceów (456) i techników (161).

O projekcie

Projekt „Kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz upowszechniania korzyści z wykorzystywania technologii cyfrowych” realizowany jest przez Ministerstwo Cyfryzacji we współpracy z Państwowym Instytutem Badawczym NASK. Kampanie mają na celu promowanie wykorzystywania technologii w codziennym życiu przez osoby w różnym wieku, przełamywanie barier z tym związanych oraz wzrost cyfrowych kompetencji społeczeństwa. Projekt obejmuje cztery obszary: jakość życia, e-usługi publiczne, bezpieczeństwo w sieci i programowanie.