Członkowie zespołu:

1. Michał Adamczyk
2. Dominik Batorski - lider zespołu
3. Roman Bieda
4. Krzysztof Goczyła
5. Łukasz Jachowicz
6. Tomasz Muda
7. Krzysztof Siewicz
8. Piotr Waglowski

Co chcemy zmienić

Dane publiczne

Instytucje państwowe generują samodzielnie lub za pośrednictwem zewnętrznych podmiotów, olbrzymie ilości danych i informacji. Duża część tych danych jest wykorzystywana jednorazowo. Brakuje informacji, jakie dane są w czyim posiadaniu, przez co zbliżone zestawy danych są niepotrzebnie generowane w kilku miejscach jednocześnie. Dane są przechowywane w formatach utrudniających ponowne wykorzystanie, brakuje jednoznacznych standardów anonimizacji danych. Część z danych/treści generowanych z funduszy publicznych udostępniana jest na podstawie licencji, które uniemożliwiają ich dalsze wykorzystanie przez podmioty zewnętrzne – obywateli, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa oraz inne instytucje publiczne.

Oprogramowanie

Instytucje publiczne, zamawiając oprogramowanie tworzone specjalnie na ich potrzeby, nie zawsze stają się jego rzeczywistym właścicielem. Nie zawsze instytucje publiczne  uzyskują uprawnienia pozwalające na dalszy rozwój, korzystanie  i ewentualne udostępnienie oprogramowania (oraz jego nowych wersji)  stworzonego z funduszy publicznych. Zamawiający nie zawsze uzyskuje również dostęp do kodów źródłowych oprogramowania. Zgłaszane są też problemy z nowoprojektowanymi dużymi systemami informatycznymi, w których nie przewidziano możliwości współpracy z aplikacjami producentów zewnętrznych.

Jak to zrobimy

Dane

• Zapoznanie się z aktualnym stanem realizacji procesu zapewnienia otwartości danych w kluczowych ministerstwach, poprzez rozmowy lub korespondencje  z osobami pełniącymi w nich funkcje pełnomocników ds. otwartości danych.
• Zbadanie przeszkód stojących na drodze pełnemu otwarciu dostępu do danych generowanych przez instytucje publiczne.
• Zebranie standardów w zakresie udostępniania danych, w szczególności zbadanie tematyki udostępniania API w tworzonych systemach publicznych.
• Określenie ramowych wytycznych dla integracji, anonimizacji, filtrowania, agregacji i czyszczenia danych gromadzonych przez instytucje państwowe i samorządowe.
• Przygotowanie pogłębionego OSR ex-post Zaleceń Szefa Służby Cywilnej dla dyrektorów generalnych urzędów, które uwzględniałyby przyjęty później Program Otwierania Danych Publicznych oraz Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa (w zakresie Zintegrowanej Platformy Analitycznej).
• Przegląd materiałów zebranych w czasie inwentaryzacji przez MC i wskazanie takich, które w pierwszej kolejności powinny być udostępniane.
• Przegląd materiałów przygotowanych przez ministerstwa w ramach odpowiedzi na dotychczasowe zapytania poselskie oraz wnioski o informację publiczną.
• Zebranie informacji dotyczących działań (best practices oraz planowane kolejne kroki) związanych z otwartością danych w wybranych państwach.​

Oprogramowanie

• Zebranie informacji na temat podejścia do oprogramowania (w tym kwestii wydania kodu źródłowego) oraz zapewnienia praw do ich modyfikacji)  w polskich zamówieniach publicznych na rozwiązania teleinformatyczne.
• Zbadanie przyczyn niewydawania zamawiającemu przez wykonawcę kodu źródłowego oprogramowania.
• Przegląd polityki związanej z uzyskiwaniem uprawnień do korzystania z oprogramowania (w tym praw do modyfikacji oprogramowania) oraz wydawaniem zamawiającemu kodu źródłowego) zamawianych rozwiązań IT w wybranych państwach.
• Analiza wpływu charakteru prawnego i zakresu uzyskiwanych przez zamawiającego uprawnień do korzystania z  oprogramowania oraz kwestii uzyskania dostępu do kodu źródłowego na koszt, rozwój, interoperacyjność i bezpieczeństwo informatyzacji instytucji publicznych oraz na rynek informatyczny w kraju.
• Analiza przeszkód, kosztów i korzyści związanych z nabywania  przez podmioty realizujące zadania publiczne majątkowych praw autorskich  do oprogramowania oraz uzyskiwania dostępu do kodu źródłowego tworzonego na ich potrzeby oraz ich późniejszego upubliczniania.
• Analiza rodzajów i zakresu licencji jakie powinny być preferowane przez podmioty publiczne przy zamówieniach.
• Analiza możliwości ograniczenia vendor-lockingu w zamówieniach realizowanych przez podmioty publiczne.
• Analiza rozwiązań umożliwiających modułowość wraz z otwartą licencją umożliwiającą ponowne wykorzystanie opracowanego rozwiązania w innych wdrożeniach w administracji publicznej, umożliwiając w ten sposób redukcję kosztów i standaryzację.

Projekt będzie realizowany poprzez przegląd dokumentów oraz w oparciu o informacje zbierane w otwartych konsultacjach i podczas spotkań eksperckich, w tym z pełnomocnikami ds. otwartości danych w Ministerstwach, a także zamawiającymi i wykonawcami oprogramowania finansowanego ze środków publicznych.

Konsultacje

Zapraszamy do udziału w konsultacjach Rady do spraw Cyfryzacji dotyczących kwestii dostępu do kodu

Rada ds. Cyfryzacji prowadzi projekt dotyczący otwartych modeli licencjonowania oprogramowania, tworzonego na zamówienie administracji publicznej.

W związku z przygotowywanymi analizami, poszukujemy informacji i danych dotyczących:

• kosztów i korzyści dla twórcy oprogramowania, dla podmiotów publicznych oraz dla krajowej gospodarki, płynących z przekazania Zamawiającemu praw do modyfikacji kodu źródłowego;
• kosztów i korzyści dla twórcy oprogramowania, dla podmiotów publicznych oraz dla krajowej gospodarki, płynących z przekazania Zamawiającemu praw do modyfikacji kodu źródłowego oraz dalszej ograniczonej[I] lub nieograniczonej redystrybucji oprogramowania;
• skutków udostępnienia kodu źródłowego w modelu zamkniętym (wyłącznie zamawiającemu) i otwartym (na otwartej licencji) dla bezpieczeństwa systemu informatycznego;
• modeli biznesowych wspieranych oraz modeli biznesowych ograniczanych przez udostępnianie kodów źródłowych zamawiającemu: z ograniczeniem i bez ograniczenia redystrybucji;
• kosztów i korzyści dla gospodarki, podmiotów publicznych oraz producentów związanych z upublicznieniem kodów źródłowych;
• możliwych problemów prawnych (oraz sposobów ich rozwiązania) związanych z upublicznieniem kodów źródłowych oprogramowania stworzonego w przeszłości na zamówienie administracji publicznej;
• sugerowanych docelowych modeli licencjonowania oprogramowania tworzonego specjalnie na potrzeby konkretnych podmiotów administracji publicznej, gwarantujących prawo modyfikacji i co najmniej ograniczony re-use kodu stworzonego z funduszy publicznych;
• rozwiązań wprowadzonych w innych państwach, dotyczących przekazywania kodu źródłowego i/lub jego publicznego udostępniania - w przypadku oprogramowania tworzonego na zlecenie podmiotów publicznych.

Informacje prosimy kierować na adres: rdc.z3@mc.gov.pl, do 9 czerwca 2017 r.

---

[I] Przez ograniczoną dystrybucję rozumie się obieg oprogramowania w podmiocie zamawiającym i podmiotach zależnych (np urząd i jego delegatury lub podmioty przez niego finansowane). Przez dystrybucję nieograniczoną rozumie się udostępnienie kodów źródłowych na stronie internetowej lub w systemie służącym do wspólnych prac nad rozwojem oprogramowania).

Rezultaty naszej pracy

Produktami będą: rekomendacje dla podmiotów administracji publicznej w zakresie udzielanych zamówień na oprogramowanie, opcjonalna rekomendacja zmian prawnych, standardów udostępniania i anonimizacji oraz innych działań dotyczących dostępu do danych publicznych, danych współfinansowanych ze środków publicznych, praw do oprogramowania oraz przegląd tworzonych obecnie publicznych projektów IT pod kątem możliwości wykorzystania ich API do rozwoju usług dodanych.

Efektem byłoby pozytywne wpłynięcie na rozwój innowacyjności, zwiększenie liczby publiczno-prywatnych usług IT oraz spadek kosztów działania administracji publicznej.