Poprawiamy dostępność stron i aplikacji instytucji publicznych dla osób z niepełnosprawnościami
03.01.2023
3 stycznia na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęto projekt ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. “W Polsce funkcjonuje ponad 60 tys. podmiotów publicznych, wiele z nich prowadzi strony internetowe i udostępnia obywatelom aplikacje mobilne. Chcemy, aby mogły z nich korzystać także osoby z różnymi niepełnosprawnościami np. wzroku, słuchu, ruchu, ale też z niepełnosprawnością intelektualną czy zaburzeniami poznawczymi” - wyjaśnia Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Lewandowski.
Czym jest dostępność cyfrowa?
Dostępność cyfrowa jest jedną z cech, jakie powinny mieć rozwiązania cyfrowe, aby umożliwić korzystanie z nich jak największej grupie użytkowników. Wiele elementów niezbędnych dla osób z niepełnosprawnościami będzie przydatne także dla pozostałych użytkowników.
Odpowiedni kontrast tekstu do tła wspiera odczytanie treści przez osoby słabowidzące, ale również starsze czy korzystające z urządzeń mobilnych z małymi ekranami. Z napisów w filmie korzystają zarówno osoby słabosłyszące jak również słabiej znające język czy oglądające film w głośnym miejscu publicznym. Część osób z niepełnosprawnościami korzysta ze specjalnych technologii asystujących (np. osoby niewidome korzystają z czytników ekranu) i dostępność cyfrowa uwzględnia potrzeby także tych osób. Dostępność cyfrowa jest ważna!
Nowelizacja ustawy wprowadza szereg zmian, a jedną z nich jest kwestia tłumaczenia WCAG. W 2020 r. opublikowano oficjalne polskie tłumaczenia wytycznych WCAG 2.1, jednak różni się ono od poprzedniego załącznika do ustawy na poziomie językowym. Jak zaznacza minister Lewandowski, taki stan może prowadzić do nieporozumień i problemów interpretacyjnych. Nowa treść załącznika będzie więc dostosowana do obowiązującego tłumaczenia WCAG 2.1. “Zależy nam na tym, żeby nowe przepisy były wdrażane skutecznie, dlatego aktualizujemy zapisy tak, aby były jednolite. Część z nich była interpretowana niezgodnie z intencją ustawodawcy” - dodaje.
Część przepisów obecnej ustawy obejmuje elementy, których rzeczywiście nie da się doprowadzić do dostępności cyfrowej (np. gry, niektóre aplikacje mobilne). Jak wyjaśnia minister Lewandowski, mamy sytuację, w której nie ma możliwości wyegzekwowania tych uregulowań. Wprowadzenie tych zmian ułatwi wdrażanie dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.
Jakie elementy zostaną wyłączone z przepisów ustawy?
- gry komputerowe (działające w przeglądarce) - nie da się realnie doprowadzić ich do pełnej dostępności cyfrowej, a niektóre podmioty publiczne tworzą je w celach promocyjnych lub edukacyjnych,
- złożone schematy i dokumentacje techniczne w formie nietekstowej - niemożliwe jest dostarczenie ich alternatywy tekstowej, przekazującej pełną, analogiczną treść,
- systemy zarządzania treścią (CMS) - dla tych edytorów istnieją osobne, inne niż WCAG, standardy dostępności ATAG. Znaczna część podmiotów publicznych korzysta z systemów CMS utworzonych przez podmioty zewnętrzne i nie ma żadnego wpływu na ich dostępność cyfrową,
- obowiązek bezwzględnego zapewnienia dostępności cyfrowej niektórych, kluczowych elementów zostaje ograniczony jedynie do stron internetowych, ze względu na to, że jest to nierealne dla aplikacji mobilnych,
- obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych zostaje ograniczony poprzez usunięcie obowiązku zachowania zgodności z siedmioma kryteriami sukcesu, które nie odnoszą się do dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych.
Ustawa przewiduje też określanie dodatkowe definicji „aplikacji internetowej”, co pozwala na szczególne określenie obowiązku zapewnienia jej dostępności cyfrowej. Szereg takich aplikacji (np. dzienniki elektroniczne) zawiera uwarunkowania techniczne lub prawne (licencje) utrudniające czy wręcz uniemożliwiające zapewnienie ich dostępności cyfrowej przez podmiot publiczny.