Serwis Służby Cywilnej

Odbiurokratyzowanie i uelastycznienie naboru do służby cywilnej

Uproszczenie możliwości ogłaszania naboru na stanowisko, o które może ubiegać się także osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego

Zgodnie z uchwaloną ustawą cudzoziemcy będą mogli ubiegać się o wszystkie stanowiska pracy, o ile w ogłoszeniu o naborze nie zostanie zastrzeżone, że na konkretnym stanowisku może być zatrudniony wyłącznie obywatel polski. Decyzje w tym zakresie będą podejmować dyrektorzy generalni (kierownicy) urzędów.

Zmiana podstawowej formy aplikowania na stanowisko na formę elektroniczną

Ustawa wprowadza regulację, zgodnie z którą składanie dokumentów w formie elektronicznej jest podstawową (domyślną) formą aplikowania na stanowisko pracy. Jednocześnie nadal będzie możliwość składania dokumentów w postaci papierowej. Urząd organizujący nabór będzie miał obowiązek przyjąć dokumenty złożone przez kandydata w każdej z tych form – to kandydat będzie decydował, w jaki sposób chce je wnieść. Przepisy zobowiązują również szefa służby cywilnej do stworzenia i utrzymywania systemu teleinformatycznego, który będzie służył m.in. do elektronicznego aplikowania na oferty pracy.

Informację o gotowości systemu teleinformatycznego ogłosi prezes Rady Ministrów w Dzienniku Ustaw. Równocześnie z uruchomieniem systemu teleinformatycznego wejdą w życie przepisy dotyczące naboru.

Umożliwienie komisji przeprowadzającej nabór, zwanej dalej „komisją naborową”, wyłonienia więcej niż pięciu najlepszych kandydatów

Komisja naborowa będzie mogła wyłonić więcej niż pięciu najlepszych kandydatów – proporcjonalnie do liczby stanowisk, na które jest prowadzony nabór. Tym samym nie będzie już ograniczenia do 5 liczby stanowisk, na które można ogłosić i prowadzić jeden nabór.

Zmiana zasad wyłaniania kandydatów przez komisję naborową

Zmiana zakłada, że komisja naborowa będzie wyłaniać nie więcej niż pięciu najlepszych kandydatów spośród osób, które spełniły wymagania niezbędne. Przy decydowaniu o tym, które z tych osób zostaną wyłonione, komisja będzie brać pod uwagę zarówno poziom spełniania wymagań niezbędnych, jak i dodatkowych. Oznacza to, że o tym, którzy z kandydatów zostaną wyłonieni (tzn. są najlepsi), komisja zdecyduje na podstawie oceny poziomu spełniania przez nich wszystkich wymagań na stanowisko, przy czym zadaniem komisji będzie wyważenie proporcji w tym zakresie.

Doprecyzowanie regulacji dotyczących informacji publicznej związanych z kandydatami biorącymi udział w naborze

Nowelizacja usuwa dotychczasowe wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie. Odtąd informacją publiczną dotyczącą kandydatów do pracy w służbie cywilnej będą imiona, nazwiska i informacje o wyłonionych kandydatach odnoszące się do wymagań na stanowisko pracy (ich wyniki uzyskane w toku naboru).

Nabory, które będą trwały w dniu wejścia w życie nowych przepisów, będą prowadzone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zmiany w systemach czasu pracy

Zmiany w tym zakresie umożliwją stosowanie w służbie cywilnej szerszego niż dotychczas katalogu systemów i rozkładów czasu pracy. Znowelizaowane przepisy wprowadzają (poza nadal obowiązującymi systemami: podstawowym i równoważnym) dodatkowe systemów czasu pracy, tj. zadaniowy, skróconego tygodnia oraz system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. W podstawowym i równoważnym systemie czasu pracy zmianie ulegnie sposób określania długości okresu rozliczeniowego - z dotychczasowego określania w tygodniach na miesiące.

Urzędy będą mogły ustalić maksymalny czas trwania okresu rozliczeniowego do 4 miesięcy. Umożliwi to korzystanie z dłuższych okresów rozliczeniowych (z obecnie maksymalnie 8 lub 12 tygodni).

Uelastycznienie zasad tworzenia i funkcjonowania komisji dyscyplinarnych

Znowelizowane przepisy dopuszczą zmiany we wspólnych komisjach dyscyplinarnych w trakcie trwania kadencji oraz odłączenie się urzędu od wspólnej komisji dyscyplinarne bez wpływu na ich byt prawny. Ustawa przewiduje również możliwość rozwiązania wspólnej komisji dyscyplinarnej – przed upływem jej kadencji – na mocy aktu woli wszystkich stron porozumienia o jej utworzeniu.

Ustanowienie Dnia Służby Cywilnej oraz Odznaki Honorowej za Zasługi dla Służby Cywilnej

W związku z 100. rocznicą uchwalenia ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej wprowadzono regulacje dotyczące ustanowienia Dnia Służby Cywilnej, który (dla uczczenia uchwalenia pierwszej ustawy dotyczącej problematyki służby cywilnej) będzie obchodzony właśnie w dniu 17 lutego. Ponadto ustanawia się Odznakę Honorową za Zasługi w zakresie działalności państwowej na rzecz służby cywilnej. Przyznanie Odznaki Honorowej za Zasługi dla Służby Cywilnej będzie formą dostrzeżenia, wyróżnienia i docenienia ciężkiej pracy i starań osób, które w działalności na rzecz prawidłowego, sprawnego i skutecznego funkcjonowania administracji rządowej stanowią wzór do naśladowania.

Nowe wymagania związane z pracą i zatrudnianiem w służbie cywilnej oraz w urzędach państwowych

Uchwalone w tym zakresie przepisy uniemożliwią zatrudnienie w korpusie służby cywilnej, o którym mowa w ustawie, oraz w urzędach państwowych, o których mowa w ustawie z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych, osób, które w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pracowały lub pełniły służbę w organach bezpieczeństwa państwa lub były współpracownikami tych organów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów. Powyższe przepisy oznaczają niemożność kontynuowania stosunków pracy osób już zatrudnionych, wypełniających powyższe przesłanki, oraz wykluczają zatrudnienie takich osób w przyszłości.

W celu realizacji tego przepisu, kierownicy urzędów niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia wejścia w życie przepisów przekażą prezesowi Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu listy wszystkich zatrudnionych członków korpusu służby cywilnej oraz urzędników państwowych i innych pracowników, o których mowa w ustawie o pracownikach urzędów państwowych, urodzonych przed dniem 1 sierpnia 1972, w celu sprawdzenia treści złożonych przez nich oświadczeń. Prezes IPN w terminie do 5 miesięcy od dnia otrzymania listy, przekaże zwrotnie kierownikom urzędów informacje o osobach, które złożyły oświadczenia potwierdzające pracę, służbę lub współpracę z organami bezpieczeństwa państwa. Stosunki pracy tych osób wygasną po upływie 30 dni od dnia otrzymania przez kierownika urzędu informacji od Prezesa IPN.

Osoby, które do tej pory nie składały oświadczeń lustracyjnych będą obowiązane do ich złożenia w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy. W przypadku zadeklarowania pracy, służby lub współpracy z organami bezpieczeństwa ich stosunki pracy wygasną po upływie 15 dni od dnia złożenia oświadczenia. Po upływie terminu do złożenia oświadczenia lustracyjnego wygasną również stosunki pracy osób, które były zobowiązane do jego złożenia, a tego nie zrobiły.

Nowelizacja ustawy o KSAP

Uchwalone przez Sejm przepisy zmieniają również ustawę o Krajowej Szkole Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej PolskiejLecha Kaczyńskiego. Ich celem jest dostosowanie działalności KSAP do zmieniających się warunków w jakich funkcjonuje oraz potrzeb administracji publicznej. W zwiazku z tym wprowadzono się m.in. równoległą ścieżkę kształcenia dla pracowników administracji publicznej – łączącej naukę z równoczesną pracą zawodową, w formie kształcenia dualnego. Będzie to program dla osób już zatrudnionych w administracji publicznej, które mają doświadczenie zawodowe analogiczne do możliwości ubiegania się o uzyskanie mianowania w służbie cywilnej. Decyzję o trybie kształcenia Słuchaczy w kolejnych latach będzie podejmował, na wniosek dyrektora KSAP, Prezes Rady Ministrów.

Pozostałe zmiany

Ustawa wprowadza również zmianę w zakresie ustawowych obowiązków Szefa Służby Cywilnej. Nowym ustawowym zadaniem będzie prowadzenie działań promujących służbę cywilną. Dodanie ww. przepisu ma na celu wzmocnienie podstawy prawnej dla realizacji zadań o charakterze promującym, dotyczących zatrudnienia w służbie cywilnej.

Pełny tekst ustawy w brzmieniu przekazanym Senatowi znajdą Państwo na stronie Sejmu.

Uchwalona ustawa została przekazana do Senatu, który ma 30 dni na ustosunkowanie się do niej. Najbliższe posiedzenie Senatu zostało zaplanowane na 10 i 11 maja.