Etyka w urzędzie
- Zalecenie Szefa Służby Cywilnej w zakresie promowania kultury uczciwości
- Dobre praktyki
- Zalecenie Szefa Służby Cywilnej w sprawie standardów pracy doradcy ds. etyki
- E-learning
- Zalecenie Szefa Służby Cywilnej w zakresie aktywności członków korpusu w internecie
- Dokumenty
- Wybory a neutralność polityczna członków korpusu
- Zespół doradców ds. etyki w służbie cywilnej
- Często zadawane pytania
- Materiały do pobrania
- Badanie "Diagnoza poziomu kultury uczciwości w służbie cywilnej 2022"
Służba cywilna jest gwarantem sprawnie funkcjonującego państwa. Naszym obowiązkiem jest wykonywanie powierzonych zadań w sposób zawodowy, rzetelny i bezstronny. Członkowie korpusu służby cywilnej są neutralni politycznie. Zasady służby cywilnej i zasady etyki korpusu służby cywilnej zostały zawarte w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, ustawie o służbie cywilnej oraz zarządzeniu nr 70 Prezesa Rady Ministrów. Jako członek korpusu służby cywilnej masz obowiązek je przestrzegać.
Zasady służby cywilnej
Zasada legalizmu, praworządności i pogłębiania zaufania obywateli do organów administracji publicznej
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- przy realizacji zadań przestrzegać prawa,
- swoją postawą i działaniem przyczyniać się do realizacji zasady państwa prawa,
- przez swoje zachowanie i działania w stosunku do obywateli przyczyniać się do tego, aby więzi obywateli z państwem były silne,
- w granicach określonych przez prawo postępować w taki sposób, aby zapewnić aktywny udział obywateli w rozstrzyganiu spraw publicznych.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- kierować się uprzedzeniami,
- uczestniczyć w strajkach lub akcjach protestacyjnych, które zakłócają normalne funkcjonowanie urzędu.
Zasada ochrony praw człowieka i obywatela
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- znać prawa człowieka i obywatela,
- pamiętać, że skuteczna ochrona praw człowieka i obywatela przyczynia się do wzrostu autorytetu państwa.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- proponować i podejmować działań, które naruszają prawa człowieka i obywatela.
Zasada bezinteresowności
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- zrezygnować z dodatkowego zatrudnienia (lub zajęcia zarobkowego), jeśli może ono mieć negatywny wpływ na sprawy prowadzone w ramach obowiązków służbowych.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- przyjmować korzyści od osób zaangażowanych w prowadzone sprawy,
- przyjmować zapłaty za publiczne wystąpienia, gdy mają one związek z zajmowanym stanowiskiem,
- prowadzić szkolenia, jeżeli mogłoby to negatywnie wpłynąć na bezstronność prowadzonych spraw.
Zasada jawności i przejrzystości
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- zapewnić dostęp do informacji o zasadach, efektach swojej pracy i podjętych rozstrzygnięciach (w granicach określonych przez prawo),
- dążyć do jednoznaczności oraz zrozumiałości podejmowanych działań,
- wyczerpująco uzasadniać przyjęte rozstrzygnięcia (zwłaszcza w sprawach, które są przedmiotem rozbieżności w debacie publicznej),
- znać konstytucyjne i ustawowe przepisy dotyczące prawa dostępu do informacji publicznej oraz zapewniać praktyczną realizację tego prawa.
Zasada dochowania tajemnicy ustawowo chronionej
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- dochować tajemnicy ustawowo chronionej,
- obejmować ochroną informacje, tylko w celu zabezpieczenia wyraźnie określonego interesu państwa.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- obejmować ochroną informacji, tylko po to by ograniczyć jawność i przejrzystość działań.
Zasada profesjonalizmu
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- realizować zadania państwa,
- posiadać niezbędną wiedzę dotyczącą funkcjonowania państwa,
- podnosić kwalifikacje oraz rozwijać wiedzę zawodową,
- znać akty prawne dotyczące funkcjonowania urzędu, w którym jest zatrudniony,
- zapoznawać się z wszystkimi istotnymi faktami prowadzonych przez siebie spraw,
- znać i sumiennie przestrzegać zasady etyki korpusu służby cywilnej,
- znać i sumiennie przestrzegać zasady służby cywilnej,
- poddawać się weryfikacji znajomości zasad służby cywilnej,
- stosować wysokie standardy zarządzania publicznego,
- wykorzystywać wiedzę przełożonych, kolegów i podwładnych oraz dzielić się z nimi własnym doświadczeniem,
- w uzasadnionych przypadkach korzystać z pomocy ekspertów,
- zarządzać posiadanymi zasobami kadrowymi w sposób efektywny i racjonalny,
- w wykonywaniu zadań dążyć do uzgodnień opartych na rzeczowej argumentacji,
- być gotowym do przyjęcia krytyki, uznawać swoje błędy oraz być gotowym do naprawy ich konsekwencji,
- przez swoją postawę dbać o wizerunek służby cywilnej,
- korzystać z zagwarantowanych praw pracowniczych,
- korzystać ze szczególnej ochrony stosunku pracy urzędnika służby cywilnej.
Zasada odpowiedzialności za działanie lub zaniechanie działania
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- wykonywać zadania ze świadomością szczególnej odpowiedzialności, która wynika z publicznego charakteru pełnionej służby,
- kierować się interesem publicznym, efektywnością oraz zgodnością podejmowanych działań z przepisami,
- sygnalizować przełożonym, jeśli zachodzi rozbieżność między przepisami prawa, a interesem publicznym,
- na każdym etapie realizowanych działań być gotowym na rozliczenie się z dotychczasowej pracy przed przełożonymi i obywatelami,
- informować przełożonego (lub jego przełożonych) na piśmie, że polecenie służbowe narusza zasady służby cywilnej.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- zakłócać sprawnego przebiegu postępowania, które ma na celu ustalenie osoby odpowiedzialnej za naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej.
Zasada racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- przy racjonalnym wykorzystaniu środków publicznych mieć na względzie interes państwa, obywateli oraz efektywne osiąganie celów,
- być gotowym do rozliczenia swojej dbałości o środki i mienie publiczne.
Zasada otwartości i konkurencyjności naboru
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- dbać o:
- równy dostęp do służby publicznej,
- zawodowe i rzetelne wykonywanie zadań państwa przez administrację rządową,
- neutralność polityczną służby cywilnej,
- wzmacniać zaufanie obywateli do kompetencji osób, które realizują zadania państwa,
- dbać o to, aby w drodze naboru wyłaniać osoby najlepiej przygotowane do realizacji zadań państwa,
- dawać gwarancję jawnej i efektywnej kontroli nad przebiegiem naboru.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- dyskryminować z jakichkolwiek powodów,
- wywierać pozaustawowego wpływu oraz nacisku na proces naboru,
- ulegać wpływom i naciskom przy naborze, a jeśli takie się pojawią to informować o tym właściwych przełożonych.
Zasady etyki korpusu służby cywilnej
Zasada godnego zachowania
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- wykonywać pracę z szacunkiem dla reguł współżycia społecznego i kultury osobistej,
- szanować godność innych osób, w tym podwładnych, kolegów i przełożonych,
- być życzliwym wobec ludzi oraz zapobiegać powstawaniu konfliktów w pracy i w relacjach z obywatelami,
- właściwie zachowywać się poza pracą,
- unikać zachowań, które mają mieć negatywny wpływ na wizerunek państwa, służby cywilnej i urzędu, w którym pracuje.
Zasada służby publicznej
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- pamiętać o służebnym (wobec obywateli) charakterze swojej pracy,
- służyć państwu, chroniąc jego interesy i rozwój,
- współtworzyć pozytywny wizerunek służby cywilnej oraz wpływać na właściwe postrzeganie państwa w kraju i na świecie,
- przedkładać dobro wspólne obywateli nad interes osobisty, jednostkowy i grupowy,
- podejmować działania w sposób rozważny, ale skuteczny i realizowany w sposób zdecydowany.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- uchylać się od podejmowania trudnych rozstrzygnięć oraz odpowiedzialności za swoje postępowanie.
Zasada lojalności
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- być lojalnym przede wszystkim wobec Rzeczypospolitej Polskiej,
- lojalnie i rzetelnie realizować program Rządu RP, bez względu na własne przekonania i poglądy polityczne,
- być lojalnym wobec urzędu, przełożonych, kolegów oraz podwładnych,
- wykonywać polecenia służbowe, dbając, aby nie złamać prawa, lub nie popełnić pomyłki,
- udzielać przełożonym obiektywnych (zgodnych z najlepszą wolą i wiedzą) porad i opinii.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- publicznie wypowiadać poglądów na temat pracy swojego, oraz innych urzędów, zwłaszcza jeżeli podważałoby to zaufanie obywateli do tych instytucji.
Zasada neutralności politycznej
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- dystansować się od wszelkich wpływów i nacisków politycznych, które prowadzą do stronniczych działań,
- dbać o jasność i przejrzystość relacji z osobami pełniącymi funkcje publiczne.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- manifestować publicznie poglądów i sympatii politycznych,
- prowadzić jakiejkolwiek agitacji o charakterze politycznym w służbie oraz poza nią,
- podejmować publicznych działań, które bezpośrednio wspierają działania o charakterze politycznym,
- stwarzać podejrzeń o sprzyjanie partiom politycznym.
Zasada bezstronności
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- jednakowo traktować wszystkich uczestników prowadzonych spraw administracyjnych.
Członek korpusu służby cywilnej nie może:
- dopuszczać do podejrzeń o powstaniu konfliktu między interesem publicznym i prywatnym,
- podejmować pracę i zajęcia, które kolidują z obowiązkami służbowymi,
- ulegać jakimkolwiek naciskom,
- demonstrować zażyłość z osobami publicznie znanymi ze swej działalności politycznej, gospodarczej, społecznej lub religijnej,
- promować jakiekolwiek grupy interesu.
Zasada rzetelności
Członek korpusu służby cywilnej powinien:
- sumiennie i rozważnie wykonywać powierzone zadania,
- zgodnie z przepisami prawa dotrzymywać zobowiązań,
- twórczo podejmować zadania i aktywnie realizować obowiązki (robić to z najlepszą wolą, interesem społecznym i nie ograniczać się przy tym jedynie do przestrzegania przepisów).
Materiały
Zarządzenie Nr 70 Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2011 r. w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz w sprawie zasad etyki korpusu służby cywilnejZarządzenie Nr 70 Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2011 r. w sprawie wytycznych w zakresie przestrzegania zasad służby cywilnej oraz w sprawie zasad etyki korpusu służby cywilnej.pdf 0.04MB