Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie

  Pomoc osobom dotkniętym przemocą w rodzinie jest niezwykle trudnym i wymagającym zadaniem. Osoby zajmujące się pomaganiem podczas kontaktu z osobą krzywdzoną mają do czynienia z różnymi emocjami. Zachowania osób dotkniętych przemocą wydają się często niezrozumiałe, czy wręcz irytujące. Zaburzenia natury psychicznej osób doświadczających przemocy powodują u nich nieumiejętność podejmowania decyzji, niekonsekwencje zachowań, problemy z określeniem swoich potrzeb. Tego typu zachowania mogą zniechęcić osobę pomagającą do dalszej pracy z osobą krzywdzoną. Dlatego niezwykle ważne jest określenie jak powinien wyglądać pierwszy kontakt z osobą doświadczającą przemocy, aby był skutecznym wstępem do dalszej pracy.
     Zaznacza się, że załączony materiał nie jest gotowym scenariuszem do rozmowy z osobą dotkniętą przemocą w rodzinie. Stanowi jedynie materiał pomocniczy, który może ułatwić wszechstronne rozpoznanie sytuacji osoby dotkniętej przemocą, warunkujące efektywne planowanie pomocy.
     Niedopuszczalne jest prowadzenie rozmowy ściśle według załączonego materiału. W oparciu o niego można przygotować plan rozmowy. Wykorzystanie pytań zawartych w załączniku powinno być uzależnione od indywidualnej sytuacji i stanu psychofizycznego osoby dotkniętej przemocą.
     Niezbędne jest, aby rozmowa z osobą doświadczającą przemocy w rodzinie przeprowadzona została w przyjaznych warunkach, zapewniających swobodę wypowiedzi i poszanowanie godności. Spotkanie powinno odbyć się w miejscu, które będzie sprzyjało atmosferze zaufania i bezpieczeństwa. Ważne jest, aby rozmowa odbywała się w oddzielnym pomieszczeniu, bez obawy, że ktoś niepożądany do niego wejdzie i zakłóci spotkanie.
     Niezwykle istotne jest, aby osoby wchodzące w skład grupy „pomagaczy", które mają przeprowadzić „pierwszy kontakt" z osobą doświadczającą przemocy, wcześniej ustaliły, tj. przed pierwszym spotkaniem z osobą krzywdzoną, która spośród nich odpowiadać będzie za prowadzenie rozmowy, tzn. pełnić będzie rolę tzw. „lidera". Jest to niezwykle ważna rola w trakcie spotkania, ponieważ to ta osoba otwiera i zamyka spotkanie, a także monitoruje przebieg rozmowy.

Osoby uczestniczące w rozmowie z osobą krzywdzoną powinny pamiętać, że:
Jest jej trudno mówić o swoich problemach.
W kontakcie z osobą dotkniętą przemocą należy prezentować postawę otwartą i przyjazną.
Pytania o potrzeby osoby krzywdzonej i jej punkt widzenia należy formułować z szacunkiem, w sposób nienarzucający i niewchodzący w słowo.
Nie można narzucać jej swoich rozwiązań.
Jedną z głównych zasad, której trzeba przestrzegać jest podmiotowe traktowanie osoby.

W rozmowie z osobą krzywdzoną ważne jest:
Wzmacnianie jej poczucia wartości, zwracanie uwagi na jej zasoby.
Podkreślanie chęci nawiązania z nią współpracy.
Parafrazowanie jej słów.

Etapy rozmowy:
I. Rozpoczęcie spotkania.
II. Analiza form doznawanej przemocy.
III. Oszacowanie stopnia nasilenia przemocy.
IV. Oszacowanie skutków stosowanej przemocy.
V. Ocena rezultatów poszukiwania pomocy przez ofiarę.
VI. Ocena potencjalnego zagrożenia życia.
VII. Określenie wspólnie z osobą jej potrzeb i opracowanie planu pomocy.
VIII. Zakończenie spotkania.