Dane dla Inteligentnych Miast
30.10.2023
Rozwój technologiczny, wyzwania związane z urbanizacją i potrzeby społeczne sprawiają, że coraz częściej słyszymy o smart cities, czyli inteligentnych miastach. Nowoczesne rozwiązania przekładają się na poprawę jakości życia mieszkańców, a przestrzeń miejską czynią bardziej przyjazną. Technologie te oparte są w dużej mierze na danych z czujników, mierników, czy kamer. Natomiast dane źródłowe gromadzone są w portalach danych. Wiele z nich znajdziecie w portalu dane.gov.pl.
Filar Smart City
Inteligentne miasta to takie, które inwestują w kapitał ludzki, integrują warunki funkcjonowania infrastruktury krytycznej, potrafią rozwiązywać problemy biedy czy wykluczenia oraz podnoszą komfort życia mieszkańców (więcej w artykule „Koncepcja idealnego miasta – definicja, założenia, obszary”, który znajdziecie w portalu www.kronika.gov.pl ). Dzięki zbieraniu, analizie i wykorzystywaniu danych władze miast podejmują skuteczne decyzje i zapewniają usługi zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców. Do tego procesu potrzebne są odpowiednio przygotowane dane. Mogą w tym pomóc materiały edukacyjne wspierające administrację centralną i samorządową w otwieraniu danych. Warto zajrzeć do poradnika: „Otwieranie danych. Praktyczny poradnik”, obejrzeć multimedialne materiały szkoleniowe, czy przeczytać opracowany wspólnie z Instytutem Rozwoju Miast i Regionów podręcznik dla JST: „Zarządzanie danymi w miastach. Podręcznik dla samorządów”.
Dane dla aplikacji
Ustawa o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego nakłada na instytucje publiczne obowiązek udostępniania danych dynamicznych, zaraz po ich zgromadzeniu. Aby w pełni wykorzystać potencjał danych, powinny być one udostępnione za pośrednictwem API. API to zbiór technicznych funkcji umożliwiających połączenie i wzajemną wymianę danych lub metadanych między programami komputerowymi lub systemami teleinformatycznymi. W praktyce oznacza to, że użytkownicy profesjonalni np. programiści mogą wykorzystać je do budowy aplikacji internetowych i mobilnych , takich jak: Czynaczas.pl, Jedzie.pl, czy ZTM Utrudnienia, ułatwiających codzienne życie.
Inteligentne technologie
Inteligentne miasta wykorzystują zgromadzone dane do zarządzania infrastrukturą miejską. Tak dzieje się np. z transportem publicznym. W Warszawie czy Wrocławiu, dzięki zgromadzonym danym funkcjonuje zoptymalizowane zarządzanie transportem publicznym i ruchem ulicznym. Umożliwia to mieszkańcom korzystanie z intermodalnych usług autobusów i tramwajów.
Z danych korzystają także interaktywne rozkłady jazdy, czy aplikacje pozwalające śledzić środki komunikacji miejskiej. Pomagają one znaleźć wolne miejsce parkingowe, uniknąć utrudnień na drogach czy wypożyczyć miejskie rowery i hulajnogi. W portalu kronika.gov.pl zobaczycie jak wyglądały rozkłady jazdy dawniej, a także publikację na temat oszczędnego projektowania sieci komunikacji nowoczesnego miasta z 1931 roku.
Dane odgrywają ważną rolę także w usprawnieniu procesów zarządzania gospodarką odpadami
i gospodarką ściekową. Pozwalają na monitorowanie, analizę i optymalizację przepływu odpadów oraz oczyszczania ścieków. Pomiary z monitoringu wykorzystywane są do planowania tras śmieciarek, minimalizując emisje spalin i zużycie paliwa, co znacząco wpływa na poprawę jakości powietrza. W portalu www.dane.gov.pl znajdziecie aktualne dane pomiarowe Edukacyjnej Sieci Antysmogowej. Jest to projekt na rzecz czystego powietrza realizowany przez Państwowy Instytut Badawczy NASK we współpracy z Polskim Alarmem Smogowym. Inicjatywa obejmuje wiele szkół i przedszkoli, w których instalowane są mierniki pyłów, stale monitorujące poziom zanieczyszczenia powietrza. Natomiast statystyki uzyskane z gospodarki ściekowej pomagają doskonalić procesy oczyszczania wód i minimalizować zanieczyszczenie ekosystemów wodnych.
Portal danych i zasobów
W portalu dane.gov.pl znajdziecie dane z obszarów takich jak transport, środowisko, kultura, zdrowie i wiele innych, które są dostępne do swobodnego wykorzystania. Łącznie to 34 tysiące zestawów danych od ponad 300 dostawców i ponad 580 interfejsów API, które można wykorzystać bezpłatnie
w aplikacjach i serwisach internetowych. W portalu kronika.gov.pl dostępne są historyczne fotografie, interesujące dokumenty archiwalne oraz artykuły naukowe. Dostępnych jest tam ponad 16 milionów obiektów z zakresu kultury i nauki, podzielonych na ponad 70 kategorii. Co więcej, większość tych obiektów udostępniona jest na otwartych licencjach, co pozwala na ich swobodne wykorzystanie we własnych projektach.