Dyrektywa o handlu elektronicznym z 2000 r., stanowi obecnie fundament dla funkcjonowania usług cyfrowych w UE. Nowa Komisja Europejska rozważa prace nad nowym instrumentem legislacyjnym – kodeksem usług cyfrowych, który ustanowiłby nowe horyzontalne ramy regulacyjne dla wszystkich usług cyfrowych w UE, w szczególności platform internetowych. O pracach w tym zakresie poinformowała nowa przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen mówiąc o kwestiach cyfrowych (Wytyczne dla nowej Komisji Europejskiej na lata 2019-2024). Dlatego zapraszamy Państwa do konsultacji na temat preferowanego kierunku zmian w Dyrektywie 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego, która do polskiego porządku prawnego została implementowana w ustawie z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

Przyszła legislacja będzie dotykać przede wszystkim rewizji dyrektywy o handlu elektronicznym z 2000 r., która stanowi fundament dla funkcjonowania usług cyfrowych w UE. Rewizja ta polegałaby na gruntownym przebudowaniu dotychczas stworzonego przez nią systemu, tak aby dostosować go do wymogów związanych z postępem w obszarze technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Zgodnie z pojawiającymi się zapowiedziami Komisji Europejskiej, nowy Kodeks usług cyfrowych może dotykać następujących zagadnień:

• Jednolity rynek cyfrowy - zasada państwa pochodzenia ma być nadal podstawą regulacji. Potrzeba oceny objęcia regulacjami także podmiotów z państw trzecich – analogie stanowią inne akty prawne (np. RODO).
• Rozszerzenie definicji usługodawców społeczeństwa informacyjnego – regulacją mają być objęci dostawcy usług internetowych, chmura obliczeniowa, usługodawcy systemu nazw domen, media społecznościowe, wyszukiwarki, platformy z sektora gospodarki współpracy, usługi reklamowe online, usług oparte o blokchain.
• Platformy o znaczącej obecności na rynku – zdefiniowanie nowej kategorii usług, pod kątem możliwości nałożenia dodatkowych obowiązków dla dużych podmiotów.
• Odpowiedzialność pośredników za treści – potrzeba utrzymania zharmonizowanych wyjątków od odpowiedzialności pośredników za treści. Wymaga to jednak opracowania nowej koncepcji biorącej pod uwagę realia dzisiejszych usług cyfrowych i uwzgledniających klauzulę „dobrego samarytanina” tak, aby zachęcić platformy do podejmowania proaktywnych działań bez obawy o pociągniecie ich do odpowiedzialności za treści, które przechowują.
• Podtrzymanie zakazu ogólnego obowiązku monitorowania treści. Do analizy pozostaje jednak zastosowanie algorytmów automatycznie filtrujących treści – pod kątem ich transparentności i rozliczalności.
• Regulacja moderowania treści – ujednolicone zasady usuwania nielegalnych treści jak np. nielegalnej mowy nienawiści. Uwzględnienie w projektowanych przepisach i obowiązkach wielkości i typu podmiotów. Konieczne będzie także dokonanie wyraźnego rozróżnienia na treści nielegalne i szkodliwe.
• Ustalenie zasad dla reklamy online – pod kątem dodatkowych obowiązków w obszarze transgranicznych usług reklamowych i reklamy politycznej.
• Interoperacyjność usług – przeanalizowanie istniejących obowiązków w zakresie przenoszalności treści i możliwości ułatwień w transferze danych, aby usprawnić interoperacyjność usług.
• Sandboxy wspierające innowacyjność i umożliwiające zbieranie doświadczeń w tworzeniu prawa.
• Nadzór regulatora – potrzeba regulatora nad platformami. Zostaną przeanalizowane różne możliwości – centralny organ nadzorczy, system zdecentralizowany, rozszerzenie kompetencji istniejącego organu.
• Stworzenie systemu współpracy organów publicznych – obejmujący wzajemny dostęp do danych krajowych, tak aby wspierać nadzorowanie platform np. pod kątem podatkowym, zgłaszania nielegalnych treści. 

Należy zaznaczyć, że Komisja Europejska prowadzi obecnie prace koncepcyjne. Nie mamy więc do czynienia z gotowym projektem aktu legislacyjnego, a z założeniami, które są poddawane analizie i zbieraniu danych, aby na tej podstawie przygotować ocenę skutków regulacji pokazująca kierunek w jakim pójdzie rozporządzenie.

Chcemy jako Ministerstwo Cyfryzacji już teraz, na wczesnym etapie prac, być aktywnymi w tym procesie, jeszcze przed przedstawieniem konkretnych rozwiązań.

Komisja oprze swoją ocenę skutków regulacji o analizy w kilku obszarach. Z tego względu chcemy:  

• usłyszeć jakie są Państwa wstępne opinie i przemyślenia na zaproponowaną przez Komisję propozycję nowych regulacji usług cyfrowych;
• jakie są Państwa postulaty związane z planowanymi zmianami Dyrektywy o handlu elektronicznym (wdrożonej do polskiego porządku prawnego poprzez ustawę o świadczeniu usług droga elektroniczną);
• w przypadku gdyby posiadali Państwo materiały badawcze, raporty, analizy w przedstawionych powyżej obszarach także bylibyśmy wdzięczni za ich przedstawienie.

Obecnie prosimy Państwa o przesyłanie wkładów pisemnych. Państwa opinię proszę przesyłać do Departamentu Polityki Międzynarodowej Ministerstwa Cyfryzacji pod adresy e-mail: jaroslaw.sekula@mc.gov.pl;  zagranica@mc.gov.pl do 19 września 2019 r.