Wdrożenie Aktu o AI
Zakończenie konsultacji projektu ustawy wdrażającej Akt o AI
Ponad 2000 uwag, opinii i propozycji zmian, 110 podmiotów – organizacji i osób prywatnych zdecydowało się wziąć udział w konsultacjach projektu ustawy o systemach sztucznej inteligencji. Ministerstwo Cyfryzacji zakończyło proces zbierania uwag. Już teraz część uwag została uwzględniona. Po zakończeniu analizy wszystkich zgłoszeń nowa wersja projektu ustawy zostanie opublikowana na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
Nowa ustawa ma zapewnić sprawne wdrożenie rozporządzenia 2024/1689 (AI Act) jednocześnie wspierając innowacje i zrównoważony rozwój sztucznej inteligencji zorientowanej na człowieka. Celem Aktu jest wprowadzenie w Unii przepisów, które z jednej strony pozwolą na rozwój AI, a z drugiej zapewnią bezpieczeństwo oraz ochronę praw obywatelek i obywateli.
– Zależy nam na wprowadzeniu dobrych przepisów, które umożliwią bezpieczne i stabilne rozwijanie sztucznej inteligencji w Polsce. Tak duże zainteresowanie procesem konsultacji pokazuje jak istotny jest to temat. Bardzo dziękujemy wszystkim, którzy zdecydowali się pomóc i podzielić swoimi propozycjami – powiedział wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.
Ogromne zainteresowanie procesem konsultacji
W trakcie trwających ponad 30-dni konsultacji publicznych, opiniowania oraz uzgodnień międzyresortowych projekt ustawy był dostępny dla wszystkich zainteresowanych. Projekt spotkał się z dużym zainteresowaniem. W sumie, do Ministerstwa Cyfryzacji wpłynęło ponad 2000 uwag, opinii i propozycji zmian odnoszących się do konkretnych przepisów zgłoszonych przez przedstawicieli innych ministerstw, instytucji publicznych, organizacji pozarządowych oraz ekspertek i ekspertów reprezentujących sektor innowacji, badań, nauki i kultury.
W procesie konsultacji wzięło udział 110 podmiotów, w tym:
- 16 instytucji w ramach uzgodnień międzyresortowych,
- 26 instytucji w ramach opiniowania,
- 62 instytucji i osób fizycznych w ramach konsultacji publicznych,
- 6 podmiotów w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Już uwzględnione uwagi
Dokładnie analizujemy każdą ze zgłoszonych uwag. Dotychczas w trakcie prac uwzględniono postulaty m.in. co do:
- uproszczenia systemu nadzoru, w tym ograniczenia zbędnych czynności kontrolnych,
- doprecyzowania przepisów dotyczących interpretacji generalnych i indywidualnych dla przedsiębiorców,
- uporządkowania relacji Komisja – Minister Cyfryzacji,
- rozszerzenia katalogu obszarów działalności organizacji społecznych uprawnionych do zgłaszania kandydatur na członków Społecznej Rady ds. Sztucznej Inteligencji przy Komisji,
- zwiększenie zakresu danych i informacji, do których usunięcia zobligowana jest Komisja po rozpatrzeniu sprawy w ramach postępowania,
- zmiany formy prawnej przepisów będących podstawą regulującej pracę Biura Komisji (rozszerzającą zakres spraw możliwych do uregulowania na poziomie regulaminu),
- rozszerzenia listy podmiotów uprawnionych do udziału w posiedzeniach Komisji,
- uwzględnienia roli ministra właściwego ds. informatyzacji w zakresie prac nad „Fabrykami Sztucznej Inteligencji”, w tym możliwość bezpośredniego przekazywania środków.
Po zakończeniu prac projekt w nowej wersji zostanie opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
Link do aktualności: Zakończenie konsultacji projektu ustawy wdrażającej Akt o AI
Rewolucja w regulacji: wchodzi w życie Akt o AI
Już dziś, 1 sierpnia 2024 roku w życie wchodzi Akt o AI - pierwsza w skali świata kompleksowa regulacja prawna dla systemów i modeli sztucznej inteligencji. Rozporządzenie ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa, przejrzystości i zgodności z wartościami europejskimi w rozwoju i stosowaniu AI. Akt ma formę rozporządzenia, co oznacza, że jego przepisy obowiązują bezpośrednio w całej Unii.
Akt o Sztucznej Inteligencji to pierwsze tego typu na świecie prawo, które w sposób całościowy ma uregulować sektor AI. Regulacja bazuje na podejściu opartym o ryzyko, uzależniając obowiązki dostawców i podmiotów wdrażających modele i systemy AI od potencjalnego ryzyka wyrządzenia szkód obywatelom, społeczeństwom i gospodarkom. Więcej na temat Aktu przeczytasz w artykule ze stanowiskiem Polski dot. Przyjęcia rozporządzenia oraz na portalu sztucznej inteligencji.
– Wprowadzenie Aktu o AI to przełomowy krok w kierunku odpowiedzialnego i etycznego rozwoju technologii na którego wdrożenie przygotowywaliśmy się już od początku roku. Ta pierwsza w skali świata kompleksowa regulacja prawna dla systemów i modeli sztucznej inteligencji stanowi nie tylko fundament dla innowacji, ale przede wszystkim gwarantuje bezpieczeństwo i poszanowanie praw człowieka w obliczu szybko rozwijającej się technologii – powiedział wiceminister Dariusz Standerski.
Implementacja przepisów rozporządzenia do polskiego prawa
Prace nad dostosowaniem polskiego prawa do przepisów Aktu AI w Ministerstwie Cyfryzacji rozpoczęły się już na początku roku, po tym, jak 13 marca 2024 roku Parlament Europejski zatwierdził nowe rozporządzenie, 02 kwietnia 2024 roku ogłoszone zostały pierwsze konsultacje, podczas których została uzyskana wstępna opinia interesariuszy sektora AI dotycząca kierunków wprowadzania Aktu do polskiego systemu prawnego.
Wdrożenie w Polsce
Ze względu na regulowaną materię kluczowe elementy Aktu o AI, będą wprowadzane stopniowo. Co do zasady, przepisy Aktu będą obowiązywać po upływie 24 miesięcy od jego ogłoszenia, jednak w przypadku części przepisów te terminy to kolejno 6, 12 i 36 miesięcy.
Już w lutym 2025 r. mocy nabiorą przepisy zakazujące stosowania w całej Unii szczególnie niebezpiecznych systemów AI.
Następnie, w sierpniu 2025 r. w życie wejdą przepisy kluczowe dla nadzoru nad sztuczną inteligencją dotyczące m.in. określenia organu nadzoru rynku i organu notyfikującego, modeli AI ogólnego przeznaczenia, jak również te dotyczące kar za naruszenia Aktu.
Jako ostatnie zaczną obowiązywać przepisy, które odnoszą się do systemów AI wysokiego ryzyka oraz związanych z nimi obowiązków. Ich wejście w życie nastąpi w sierpniu 2026 r. oraz, w przypadku niektórych systemów wysokiego ryzyka będących elementem produktów podlegających osobnym normom, w sierpniu 2027 r.
– Akt o sztucznej inteligencji pozwoli zagwarantować, że sztuczna inteligencja będzie działała dla dobra wszystkich obywateli i obywatelek Polski. W Ministerstwie Cyfryzacji traktujemy ten temat priorytetowo. Dziś złożyłem wniosek o wpis projektu ustawy o nadzorze nad systemami sztucznej inteligencji do wykazu prac rządu. Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Zespół Programowania Prac Rządu wniosek zostanie opublikowany i zaczniemy konsultacje projektu. Zakończyliśmy tym samym etap wewnętrznych prac w Ministerstwie – powiedział wiceminister Dariusz Standerski.
Oficjalna treść Aktu w języku polskim
Dodatkowe informacje i przewodnik po Akcie w języku angielskim
Link do aktualności: Rewolucja w regulacji: wchodzi w życie Akt o AI
14.05.2024 r. - Przyszłość AI w Polsce – wyniki prekonsultacji wdrożenia aktu o sztucznej inteligencji
Akt o sztucznej inteligencji to pierwsze tego typu na świecie prawo, które w sposób całościowy ma uregulować rozwijanie i stosowanie AI. Unijne rozporządzenie wymaga od państw członkowskich, aby tak przystosowały swoje systemy prawne, by skutecznie zrealizować nowe reguły w praktyce. Ministerstwo Cyfryzacji zakończyło właśnie prekonsultacje do projektowanej implementacji Aktu o sztucznej inteligencji. Wzięło w nich udział 50 podmiotów.
Szerzej o regulacji można przeczytać tutaj: Przełomowe przepisy dotyczące sztucznej inteligencji – Parlament Europejski przyjął rozporządzenie.
– Naszym priorytetem jest wprowadzenie prawa, które będzie precyzyjne, konkretne i jasne. Dlatego naszym priorytetem jest dialog z organizacjami pozarządowymi, ośrodkami naukowymi, związkami przedsiębiorców – mówi wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski. – Ich głos pozwoli nam stworzyć przyjazny dla użytkowników ekosystem sztucznej inteligencji. Dzisiaj projektujemy rozwiązania na wiele lat. Ich uniwersalność i możliwość dostosowania do szybkich zmian technologii będzie kluczowa. Dziękuję wszystkim uczestnikom i uczestniczkom prekonsultacji za cenne opinie i rekomendacje, które pomogą nam rzetelnie wprowadzić akt do polskiego systemu prawnego oraz mądrze i odpowiedzialnie rozwijać polski sektor AI – dodaje.
W ramach prekonsultacji skupiono się na 4 kluczowych kwestiach: powołaniu nowego organu nadzoru, kto powinien realizować funkcją organu notyfikacyjnego, czy powinna być to jedna i ta sama instytucja czy też niezależne od siebie kategorie interesariuszy – np. organów, instytucji, organizacji, przedsiębiorstw, grup społecznych, kategorii obywateli i in. powinny być traktowane priorytetowo w zakresie działań komunikacyjnych i edukacyjnych w związku z procesem wchodzenia w życie europejskiego rozporządzenia.
Uczestnicy prekonsultacji proponują powołać nowy organ nadzoru rynku
Zdecydowana większość głoszonych opinii zawierała wskazanie, aby powołać nowy organ nadzoru rynku sztucznej inteligencji.
Organ ten ma m. in:
- być pojedynczym punktem kontaktowym dla ogółu społeczeństwa oraz innych partnerów na szczeblu państw członkowskich i na szczeblu unijnym,
- rozpatrywać wnioski dot. zezwolenia na wprowadzenie do obrotu lub oddanie do użytku systemów AI wysokiego ryzyka oraz skargi osób poddanych działaniom systemów AI,
- przyjmować zgłoszenia dot. poważnych incydentów,
- współpracować z Komisją, forum doradczym oraz Radą ds. AI.
Organ nadzoru rynku zgodnie z Aktem ma wykonywać swoje uprawnienia niezależnie, bezstronnie i nietendencyjnie.
Zwolennicy powołania nowego organu wskazują kilka kluczowych argumentów. Uważają, że istniejące instytucje nie mają odpowiednich kompetencji i zasobów. Dodatkowo sądzą, że stworzenie wyspecjalizowanej agencji odpowiedzialnej za bezpieczny i legalny rozwój AI przyniesie korzyści zarówno sektorowi publicznemu, jak i prywatnemu. Ponadto, twierdzą, że jeśli utworzymy nowy organ to unikniemy potencjalnych sporów kompetencyjnych oraz konfliktów priorytetów w działaniu innych instytucji.
Mniejszość respondentów uważa, że kompetencje organu nadzoru należy przekazać istniejącej instytucji. W tym kontekście wymieniano podmioty takie jak Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO), Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiTV), Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) czy Minister Cyfryzacji (MC).
Brak zgody interesariuszy co do organu notyfikującego
Uczestnicy prekonsultacji są natomiast podzieleni w kwestii podmiotu mającego pełnić funkcję organu notyfikującego. Organ ten ma wspólnie z partnerami unijnymi opracowywać i stosować procedury konieczne do tego, by oceniać, wyznaczać i notyfikować jednostki oceniające zgodność systemów AI oraz je monitorować, a także w określonych sytuacjach przedkładać Komisji i państwom członkowskim dowody, które potwierdzają kompetencje jednostki oceniającej zgodność. Organ notyfikujący, w zamyśle twórców Aktu, ma działać w sposób, który gwarantuje wysokie kompetencje eksperckie, poufność, bezstronność oraz brak konfliktów interesów z jednostkami oceniającymi zgodność.
Nieco więcej respondentów popiera pomysł, by do tego celu stworzyć nową instytucję (25 wskazań). Jednocześnie znaczna liczba uczestników prekonsultacji uważa, że te zadania mogłyby realizować podmioty już istniejące (19 wskazań). Spośród istniejących instytucji, jako potencjalny organ notyfikujący respondenci najczęściej wymieniali Polskie Centrum Akredytacji (PCA).
Nieznaczna większość biorących udział w prekonsultacjach uważa, że lepiej byłoby, gdyby funkcje organu nadzoru rynku i organu notyfikującego wykonywała w Polsce ta sama instytucja (23 wskazań).
Komu komunikować o zmianach
Poza ogółem obywateli, jako kategorie osób, które powinny uzyskać informacje o przepisach wynikających z Aktu uczestnicy prekonsultacji najczęściej wskazywali następujące grupy:
- przedsiębiorcy AI (w tym dostawcy AI wysokiego ryzyka),
- przedstawiciele administracji publicznej,
- naukowcy, studenci
- konsumenci,
- twórcy i artyści;
- instytucje sektora finansowego,
- przedstawiciele ochrony zdrowia.
Link do artykułu Przyszłość AI w Polsce – wyniki prekonsultacji wdrożenia aktu o sztucznej inteligencji
26.04.2024 r. - Kolejny ważny etap wdrożenia aktu o usługach cyfrowych w Polsce
27 podmiotów przekazało Ministerstwu Cyfryzacji swoje opinie na temat projektu ustawy implementującej unijny akt o usługach cyfrowych (Digital Services Act, DSA) do krajowego porządku prawnego. Nowe przepisy mają poprawić bezpieczeństwo użytkowników w sieci, wesprzeć walkę z nielegalnymi treściami w internecie oraz precyzyjnie uregulować kwestie związane z moderowaniem treści.
Unijny akt o usługach cyfrowych zaczął być stosowany w Unii Europejskiej 17 lutego 2024 r. Przepisy dotyczące bardzo dużych platform i wyszukiwarek internetowych obowiązują już od 25 sierpnia 2023 r. Za kontrolowanie przestrzegania przepisów DSA wobec tych dużych podmiotów odpowiada Komisja Europejska. Od 17 lutego br. rozporządzenie obowiązuje wobec wszystkich dostawców usług pośrednich (także tych mniejszych). Dostawcy usług pośrednich to np. serwisy społecznościowe, platformy handlu elektronicznego czy hostingodawcy.
– Ta ustawa będzie krokiem naprzód w regulacji przestrzeni cyfrowej, zapewni równowagę pomiędzy innowacją, a bezpieczeństwem online. Naszym celem jest stworzenie otwartego i uczciwego środowiska internetowego, w którym prawa użytkowników są chronione, a platformy działają z odpowiedzialnością społeczną. Jesteśmy bardzo wdzięczni za wszystkie uwagi, które otrzymaliśmy podczas konsultacji – powiedział wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski. – Co istotne, dostęp do danych, które gwarantuje akt, musi być zabezpieczony pod kątem ich ochrony. Chcemy także zaproponować stworzenie rady społecznej przy koordynatorze ds. usług cyfrowych składającej się z doświadczonych przedstawicieli różnych sektorów. Ważny dla nas jest również dialog z innymi państwami, które już wdrożyły u siebie DSA – dodał.
Kolejnym etapem prac będzie m.in. dopracowanie systemu dotyczącego kar, precyzyjne określenie zakresu kompetencji, które będą przypisane UOKiK i UKE, aby uniknąć niejasności podczas egzekwowania prawa oraz przeanalizowanie, jakie aspekty ochrony konsumenta powinny być objęte jurysdykcją Prezesa UOKiK.
Link do artykułu Kolejny ważny etap wdrożenia aktu o usługach cyfrowych w Polsce
02.04.2024 r. - Wdrożenie Aktu o AI - prekonsultacje
Akt o Sztucznej Inteligencji to pierwsze na świecie prawo, które w kompleksowy sposób odpowiada na wyzwania związane z rozwojem AI. Nowe unijne prawo wymaga wdrożenia w państwach członkowskich. Ministerstwo Cyfryzacji rozpoczyna prace nad implementacją Aktu do polskiego prawa i zaprasza do udziału w prekonsultacjach założeń wdrożenia.
13 marca 2024 roku Parlament Europejski zatwierdził nowe rozporządzenie. Akt o Sztucznej Inteligencji to pierwsze tego typu na świecie prawo, które w sposób całościowy ma uregulować sektor AI. Regulacja bazuje na podejściu opartym o ryzyko, uzależniając obowiązki dostawców i podmiotów wdrażających modele i systemy AI od potencjalnego ryzyka wyrządzenia szkód obywatelom, społeczeństwom i gospodarkom. Więcej na temat Aktu przeczytasz w artykule ze stanowiskiem Polski dot. Przyjęcia rozporządzenia oraz na portalu sztucznej inteligencji.
Unijne rozporządzenie wymaga od państw członkowskich przystosowania krajowych systemów prawnych, które pozwolą zrealizować nowe reguły w praktyce. Chcąc jak najlepiej przygotować Polskę do tego procesu, Ministerstwo Cyfryzacji rozpoczyna proces szerokiego konsultowania prac nad projektem wdrożenia nowego prawa.
Na pierwszym etapie konsultacji Ministerstwo Cyfryzacji chce uzyskać wstępną opinię interesariuszy sektora AI dotyczących kierunków wprowadzania Aktu do polskiego systemu prawnego. W tym celu chcielibyśmy poprosić Państwo podzielenie się uwagami poprzez odpowiedź na 4 pytania. Pełna treść Aktu w języku polskim dostępna jest na stronach Parlamentu Europejskiego.
Państwa zaangażowanie jest dla nas cenne i pozwoli lepiej przygotować się do kolejnych etapów procesu konsultowania naszych działań. Następne kroki obejmą przedstawienie założeń implementacji Aktu oraz, w późniejszym czasie, projektu aktu prawnego wdrażającego unijne rozporządzenie.
Pytania:
1. Czy w związku z wdrożeniem Aktu powinien powstać w polskim porządku prawnym zupełnie nowy, przeznaczony temu obszarowi organ nadzoru rynku* czy też może tę funkcję powinny pełnić obecnie istniejące organy lub organ? Prosimy uzasadnić swoją odpowiedź i, jeśli to zasadne, wskazać istniejące instytucje publiczne, które powinny pełnić tę funkcję.
2. Czy w związku z wdrożeniem Aktu funkcja organu notyfikującego** powinna być pełniona przez obecnie istniejący podmiot lub podmioty publiczne czy też przez nowy, powołany w tym celu podmiot? Prosimy uzasadnić swoją odpowiedź i, jeśli jest to zasadne, wskazać istniejący podmiot, który powinien pełnić tę funkcję.
3. Czy w związku z wdrożeniem Aktu funkcję organu nadzoru rynku* oraz organu notyfikującego** powinny być realizowane przez tę samą instytucję czy też poprzez niezależne od siebie organy na zasadzie współpracy opartej na podziale zadań? Prosimy uzasadnić swoją odpowiedź oraz, jeśli jest to zasadne, wskazać istniejące podmioty, które powinny pełnić te funkcje.
4. Jakie kategorie interesariuszy – np. organów, instytucji, organizacji, przedsiębiorstw, grup społecznych, kategorii obywateli i in. - powinny być traktowane priorytetowo w zakresie działań komunikacyjnych i edukacyjnych w związku z procesem wchodzenia w życie europejskiego rozporządzenia dot. Sztucznej inteligencji? Prosimy uzasadnić swoją odpowiedź.
* Organ nadzoru rynku – opis głównych funkcji
- pojedynczy punkt kontaktowy do celów rozporządzenia
- wykonuje swoje uprawnienia w sposób niezależny, bezstronny i nietendencyjny
- rozpatruje wnioski dot. zezwolenia na wprowadzenie do obrotu lub oddanie do użytku systemów AI wysokiego ryzyka
- Przyjmuje zgłoszenia dot. poważnych incydentów
- Rozpatruje skargi składane przez osoby poddane działaniom systemów AI
**Organ notyfikujący - opis głównych funkcji
- jest odpowiedzialny za opracowanie i stosowanie procedur koniecznych do oceny, wyznaczania i notyfikowania jednostek oceniających zgodność systemów AI oraz za ich monitorowanie,
- w określonych sytuacjach przedkłada Komisji i państwom członkowskim dowody potwierdzające kompetencje jednostki oceniającej zgodność,
- działa w sposób gwarantujący wysokie kompetencje eksperckie, poufność, bezstronność oraz brak jakichkolwiek przypadków konfliktu interesów z jednostkami oceniającymi zgodność.
Prosimy o przesłanie odpowiedzi na maila: grai@cyfra.gov.pl z dopiskiem [AI ACT] w tytule wiadomości mailowej, w terminie do 23 kwietnia 2024 roku. Dziękujemy za Państwa zaangażowanie.
Link do artykułu: Wdrożenie Aktu o AI - prekonsultacje
Materiały
Przyszłość AI w PolscePrzyszłość_AI_w_Polsce_prezentacja.pdf 9.00MB