Dostępność cyfrowa

Testy automatyczne są pomocne nie tylko dla audytorów dostępności cyfrowej, ale pomagają także w codziennej pracy programistom, projektantom i testerom.

Narzędzia mogą różnić się między innymi:

• zakresem badania – są narzędzia, które analizują pojedynczą podstronę, lub takie, które analizują wiele stron jednocześnie, a nawet całe serwisy;
• złożonością testów –mogą badać tylko jeden aspekt dostępności cyfrowej (np. kontrast lub kod HTML) albo wiele, mogą wykonywać testy automatycznie (wciskasz przycisk – dostajesz wynik) lub półautomatycznie (wprowadzasz ręcznie dane – dostajesz wynik);
• szczegółowością wyników – walidatory w formie rozszerzeń do przeglądarek najczęściej graficznie oznaczają problematyczne elementy analizowanej podstrony, natomiast bardziej złożone narzędzia dają szczegółowe raporty, w których podają ścieżki kodu HTML z błędem i statystyczne zestawienie znalezionych problemów,
• ceną – są zarówno bezpłatne, jak i komercyjne (płatne licencje);
• sposobem instalacji – takie, które działają na oddzielnych stronach internetowych lub w formie programów do zainstalowania na komputerze, lub w formie rozszerzeń do popularnych przeglądarek internetowych.

Różne narzędzia automatyczne mogą dawać różne wyniki. Trwają prace nad zasadami testowania zgodności dostępności.

Bez względu na użyte narzędzia, wynik automatycznej analizy dostępności cyfrowej nie będzie kompletny. Ten sposób badania może pomóc w określeniu około 30%-40% błędów.

Testy automatyczne nie odpowiedzą za pytanie, czy strona internetowa spełnia wymagania określone w ustawie o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych.

Testy automatyczne analizują pojedyncze elementy i nie biorą pod uwagę kontekstu. Przykładowo, narzędzie do takich testów nie zwróci uwagi na niedopasowany do zdjęcia tekst alternatywny, a wręcz może zasugerować, że nie ma żadnego błędu związanego z tym tekstem. Jest tak dlatego, że narzędzie analizuje wyłącznie czy element graficzny ma atrybut alt, a nie czy ma on prawidłową treść. Do wyników testów automatycznych podchodź zawsze z rezerwą i weryfikuj je jeszcze w inny sposób.

Walidator HTML

HTML Validator - twórcą jest konsorcjum W3C (od angielskiego World Wide Web Consortium).

Narzędzie przeznaczone jest do automatycznego sprawdzenia poprawności znaczników używanych w językach XHTML, HTML oraz HTML 5.

Narzędzie analizuje, czy znaczniki na wybranej stronie są zgodne ze specyfikacją konkretnej wersji języka HTML

Bada pojedynczą podstronę.

Pewnym utrudnieniem podczas pracy może być specjalistyczny, techniczny język, który opisuje znalezione błędy.

Walidator HTML dostępny jest tylko w wersji anglojęzycznej.

WAVE

WAVE - twórcą jest organizacja pozarządowa WebAIM (Web Accessibility in Mind).

Dostępny jest w dwóch wersjach:

1. jako narzędzie online;
2. jako rozszerzenie do przeglądarki internetowej.

Obie wersje mają zbliżoną funkcjonalność. Z pierwszej opcji możesz korzystać w każdej przeglądarce internetowej. Drugą możesz analizować strony z ograniczonym dostępem (na przykład gdy wymagają logowania) oraz kody przetworzone przez JavaScript.

WAVE to jedno z najpopularniejszych narzędzi, które cechuje prostota i intuicyjność użytkowania. W wizualny sposób pokazuje błędy w kodzie (na przykład brak atrybutu alt z tekstem alternatywnym dla elementu graficznego, linki i przyciski bez żadnej treści) oraz błędy, które dotyczą kontrastu i struktury nagłówkowej,a także ich interpretację.

Problemy, które narzędzie dzieli na błędy i ostrzeżenia, mają komentarze, które wyjaśniają, na czym polega problem. WAVE wskazuje też elementy wdrożone poprawnie.

WAVE dostępny jest tylko w wersji anglojęzycznej.

Accessibility Insights for Web

Accessibility Insights for Web - twórcą jest Microsoft.

Narzędzie służy do automatycznej analizy dostępności cyfrowej.

Dostępne jest jako:

1. rozszerzenie do przeglądarek Chrome i Edge;
2. oddzielny program dla komputerów z systemem Windows.

Podobnie jak WAVE, umożliwia badanie poprawności kodu HTML strony. Możesz też nim śledzić kolejność nawigacji za pomocą klawiatury, czy możliwość wyłączenia kolorów i prezentacji treści w skali szarości.

Wizualna prezentacja wyników ułatwia znajdowanie błędów oraz ich interpretację. Podpowiedzi i przykłady prawidłowego kodu pomagają wdrożyć poprawek.

Accessibility Insights for Web dostępny jest tylko w wersji anglojęzycznej.

ARC Toolkit

ARC Toolkit - twórcą jest organizacja TPGi (wcześniej znana jako The Paciello Group, TPG; teraz: TPG Interactive).

Jest rozszerzeniem do przeglądarki Chrome. Gdy je zainstalujesz, będzie jednym z elementów panelu programisty.

Narzędziem możesz analizować między innymi kontrast treści do tła, kolejność nawigacji za pomocą klawiatury, prawidłową kolejność nagłówków (które tworzą strukturę danej podstrony) czy unikatowość identyfikatorów HTML (id).

ARC Toolkit dostępny jest tylko w wersji anglojęzycznej.

Colour Contrast Analyser (CCA)

Colour Contrast Analyser (CCA) to narzędzie udostępniane przez TPGi.

Służy do sprawdzania kontrastu kolorów.

Programem:

• sprawdzisz współczynnik kontrastu dwóch kolorów, które określasz za pomocą ręcznie wprowadzonych formatów kolorów CSS, suwaka RGB lub próbnika kolorów;
• sprawdzisz zgodność współczynnika kontrastu z wytycznymi o dostępności treści internetowych WCAG;
• przetestujesz postrzeganie danego zestawu kolorów przez osoby z zaburzeniami postrzegania barw.

Program dostępny jest w wersji anglojęzycznej dla systemów operacyjnych Windows oraz Mac OS.

SortSite

SortSite to program komercyjny do szerokiego badania dostępności cyfrowej.

Możesz nim automatycznie jednocześnie sprawdzać wiele podstron danego serwisu internetowego, pod kątem na przykład wybranych kryteriów z wytycznych WCAG.

Zawiera ponad 350 typów różnych badań automatycznych dla różnych poziomów dostępności (A, AA, AAA). Bada też, czy działają linki, a także optymalizację pod kątem wyszukiwarek internetowych.

Program dostępny jest dla systemów operacyjnych Windows oraz Mac OS.

Zapoznaj się także z innymi narzędziami, których opisy znajdziesz w poniższych linkach:

• Szerokie omówienie narzędzi do testów automatycznych, które przygotowała w języku polskim Pracownia Dostępności Cyfrowej - LepszyWeb.pl.
• Lista narzędzi do automatycznych testów dostępności cyfrowej w języku angielskim, którą udostępnia konsorcjum W3C, które opracowuje standardy sieciowe (np. dla HTML) i wytyczne WCAG.

---