Bezpieczeństwo odbiorców i funkcjonowania detalicznego rynku energii dzięki optymalizacji wdrożenia Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii
16.12.2024
Digitalizacja sektora energetycznego będąca niezbędnym elementem transformacji energetycznej, stanowi wielkoskalowe przedsięwzięcie. Proces obejmuje m.in instalację liczników zdalnego odczytu u blisko 19 mln odbiorców, utworzenie operatora informacji rynku energii (OIRE) oraz budowę i wdrożenie centralnego systemu informacji rynku energii (CSIRE). Uruchomienie CSIRE spowoduje zmianę dotychczas funkcjonującego modelu detalicznego rynku energii, w którym uczestnik pozyskuje informacje niezbędne do zawarcia i zmiany umowy lub prowadzenia rozliczeń z odbiorcami, w oparciu o standardy wymiany informacji obowiązujące u danego operatora systemu dystrybucyjnego (OSD), na jednolity model oparty o centralny system pozyskiwania, przetwarzania i udostępniania informacji na potrzeby realizacji procesów rynku energii. Odbiorcy końcowemu CSIRE umożliwi bezpieczny i łatwy dostęp do własnych danych pomiarowych, przyspieszy i uprości proces zmiany sprzedawcy. CSIRE będzie największym tego typu systemem w Europie.
Uruchomienie CSIRE wymaga pełnego zsynchronizowania systemów informatycznych przedsiębiorstw energetycznych z CSIRE, opracowania wymaganej dokumentacji dotyczącej nowego modelu obsługi procesów rynku energii, dokonania migracji danych do OIRE, a także wdrożenia zmian w prowadzeniu działalności operacyjnej uczestników rynku. W realizację tego przedsięwzięcia są zaangażowani operatorzy systemów elektroenergetycznych, sprzedawcy, podmioty odpowiedzialne za bilansowanie handlowe oraz dostawcy rozwiązań IT dla rynku.
Mając na względzie płynne przejście na nowy system, przy priorytetowym traktowaniu bezpieczeństwa i płynności wymiany danych, konieczne jest zoptymalizowanie procesu pełnego wdrożenia CSIRE. W MKiŚ przygotowywany jest projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzaniem centralnego systemu informacji rynku energii, którego celem jest etapowanie przystąpienia poszczególnych kategorii użytkowników rynku energii do realizacji zadań za pośrednictwem CSIRE. Przystępowanie to ma się odbywać w zależności od wielkości podmiotu – począwszy od 1 lipca 2025 r. do 19 października 2026 r. Zadbano przy tym o utrzymanie terminu wdrożenia przepisów dotyczących prosumenta wirtualnego od 2 lipca 2025 r., przy umożliwieniu jego funkcjonowania w okresie przejściowym do października 2026 r. na terenie jednego OSD.
Proces digitalizacji rynku energii elektrycznej jest konsekwentnie realizowany. Liczniki zdalnego odczytu posiada już co trzeci odbiorca energii elektrycznej, co stanowi wyprzedzenie realizacji harmonogramu ich wdrażania. Umożliwia to coraz szersze stosowanie nowych rozwiązań wspomagających efektywne korzystanie przez odbiorców z energii i obniżenie kosztu jej zużycia, takich jak np. infrastruktura sieci domowej i otwiera im drogę do stawania się aktywnymi uczestnikami rynku energii m.in. poprzez korzystanie z ofert z ceną dynamiczną czy możliwość świadczenia usług elastyczności. Wdrożenie CSIRE stanowi kolejny krok milowy do pełnej transformacji systemu elektroenergetycznego. Projektowana optymalizacja pozostaje neutralna dla bezpieczeństwa rozliczeń i wymiany danych klientów oraz dla realizacji procesu transformacji energetycznej i osiągnięcia celów klimatycznych.