Polska w Senegalu

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej
Gwinea Bissau jest jednym z najbiedniejszych państw świata. Gospodarka kraju jest w niewielkim stopniu zdywersyfikowana. Jej struktura jest zdominowana przez sektor rolny (głównie uprawy orzechów nerkowca) oraz usługi (handel). 
Wśród czynników hamujących rozwój gospodarki należy wskazać również bardzo wysoki poziom korupcji. 
Gwinea Bissau jest często wskazywana także jako miejsce przerzutowe dla narkotyków przemycanych z krajów Ameryki Łacińskiej do Europy. 
W 2022 r. wzrost gospodarczy spowolnił do 3,7% w porównaniu do 6,4% w 2021 r. Inflacja wzrosła do 7,9% w 2022 r. (3,3% w 2021 r.), do czego przyczyniły się rosnące ceny importu żywności i ropy naftowej. Deficyt budżetowy w 2022 r. wyniósł 6,3%. Niskie dochody pochodzące z podatków przeznaczane są głównie na finansowanie wydatków bieżących (70% wydatków ogółem), z czego ponad 40% na wynagrodzenia urzędników; podczas gdy kraj pozostaje w dużym stopniu zależny od oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA) w zakresie finansowania wydatków inwestycyjnych.

Główne sektory gospodarki
•    Sektor pierwszy stanowi 44,2% PKB, głównie uprawy na potrzeby własne (20% PKB) i uprawy orzechów nerkowca (10% PKB). Gospodarka Gwinei Bissau jest wyjątkowo wrażliwa na wahania cen i produkcji orzechów nerkowca (około 150 tys. ton), które stanowią 80% eksportu kraju, głównie do Indii, gdzie są przetwarzane.

•    Sektor drugi stanowi 16,8% PKB, głównie przemysł spożywczy. Gwinea Bissau posiada również potencjał wydobywczy boksytów i fosforanów, przy czym na tym etapie nie są prowadzone żadne realne projekty eksploatacyjne.

•    Sektor trzeci stanowi 39% PKB, głównie działalność hotelarska, restauracyjna, handel i transport.

System walutowy, kurs i wymiana
Walutą obowiązującą w Gwinei Bissau jest frank CFA będący walutą obowiązującą w ośmiu krajach Zachodnioafrykańskiej Unii Gospodarczo-Walutowej (ang. WAEMU / fr. UEMOA), tj., oprócz Gwinei Bissau, w Beninie, Burkina Faso, Mali, Nigrze, Senegalu, Togo oraz Wybrzeżu Kości Słoniowej. Międzynarodowy skrót waluty to XOF. 
Frank CFA dzieli się na 100 centymów. Ustalony w 1999 r. stały parytet wobec euro wynosi: 1 EUR = 655,957 XOF (1000 XOF ≈ 1,52 EUR). Odpowiedzialność za emisję pieniądza i prowadzenie polityki pieniężnej spoczywa na Centralnym Banku Państw Afryki Zachodniej (BCEAO).

Główne bogactwa naturalne
Do bogactw naturalnych Gwinei Bissau należą: fosforyty, boksyty, ropa naftowa, drewno. Kraj ten dysponuje też zasobami ryb.

Infrastruktura 
Łączna długość sieci drogowej w Gwinei Bissau wynosi 3.400 km, z czego tylko ok. 800 km jest utwardzanych. Stan 80% dróg oceniany jest jako zły.
Gwinea Bissau dysponuje jednym lotniskiem międzynarodowym (w Bissau, stolicy kraju).
Głównym portem morskim jest port w Bissau.

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy
Święta państwowe: 1 stycznia – Nowy Rok, 20 stycznia – Dzień Bohaterów, 8 marca – Międzynarodowy Dzień Kobiet, 3 sierpnia – rocznica Masakry Pindjiquiti, 24 września – Dzień Niepodległości, 1 maja – Święto Pracy, 14 listopada – rocznica Ruchu Dostosowania.
Święta religijne muzułmańskie: Korité (święto na zakończenie Ramadanu) – święto ruchome, Tabaski (Święto Ofiarowania) – święto ruchome.
Święta religijne chrześcijańskie: 25 grudnia – Boże Narodzenie, Wielkanoc – święto ruchome.

Handel zagraniczny
Handel zagraniczny pełni kluczową rolę dla gospodarki Gwinei Bissau, stanowiąc 59% PKB. Kraj notuje deficyt w wymianie handlowej w wysokości 248 mln USD. W 2021 r. wartość eksportu wyniosła 172 mln USD, importu 420 mln USD. 
W strukturze importu Gwinei Bissau dominują maszyny i materiały budowlane (19% importu kraju), paliwa i produkty rafinowane (18%), usługi (16%) oraz produkty rolno-spożywcze (12%), importowane głównie z Portugalii (109 mln USD), Chin (88,8 mln USD), Senegalu (74,6 mln USD), Holandii (24 mln USD) i Arabii Saudyjskiej (19,7 mln USD).
W eksporcie dominują owoce (głównie orzechy nerkowca, orzechy kokosowe i brazylijskie), które stanowią 81% całego eksportu Gwinei Bissau – 141 mln USD w 2021 roku, oraz mrożone ryby (4,9%). 
Głównymi eksporterami na rynek Gwinei Bissau są następujące kraje : Indie (140 mln USD), Pakistan (19,2 mln USD), Turcja (4,34 mln USD), Togo (2,83 mln USD) i Korea Południowa (2,36 mln USD).

Inwestycje zagraniczne
W ostatnich latach zagraniczne inwestycje napływały do Gwinei Bissau w tempie 16-17 mln USD rocznie. Łączna skumulowana wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich w 2018 roku szacowana była na 199 mln USD, tj. 13,6% PKB Gwinei Bissau. W 2022 roku wartość inwestycji wyniosła prawie 22 mln USD. Większość inwestycji związanych jest z sektorem rybołówstwa. Od 2011 roku daje się zauważyć wzrastające zainteresowanie Chin rynkiem Gwinei Bissau. Wśród ostatnich chińskich inwestycji można wymienić m.in. budowę zakładu produkującego konserwy rybne oraz sieci dystrybucji ryb, a także budowę zapory wodnej. Chińskie firmy inwestują także w sektorze nieruchomości oraz w sektorze wydobywczym, w tym boksytów. Oprócz Chin w Gwinei Bissau inwestują także firmy z USA, Portugalii i Indii.
Prawodawstwo Gwinei Bissau zapewnia równe traktowanie inwestorów niezależnie od ich pochodzenia. Władze kraju starają się zachęcać zagraniczne firmy do inwestowania w Gwinei Bissau wprowadzając szereg zachęt (w tym możliwość częściowych zwolnień podatkowych na okres 6 lat) oraz dając gwarancję dotyczące braku konfiskaty czy nacjonalizacji własności. Jednocześnie zapewniony jest transfer zysków za granicę.
Pomimo zachęt w prawodawstwie i ogromnego potencjału kraju, zwłaszcza w sektorze rolno-spożywczym, turystycznym i wydobywczym zagraniczni inwestorzy ostrożnie podchodzą do rynku Gwinei Bissau. Głównymi przeszkodami dla zagranicznych firm są m.in.: braki infrastrukturalne, wysokie koszty energii, słaby system prawny, korupcja czy niestabilna sytuacja polityczna.

Stosunki dyplomatyczne między Polską a Gwineą Bissau zostały nawiązane 3 października 1973 r. Dwustronne stosunki polityczne były dość aktywne w latach siedemdziesiątych po uzyskaniu przez Gwineę Bissau niepodległości, jednak w późniejszym okresie nie były podtrzymywane.
W Bissau nie ma polskiej placówki dyplomatycznej, Republika Gwinei Bissau leży w kompetencji terytorialnej Ambasady RP w Dakarze.
Wartość obrotów towarowych między Polską a Gwineą Bissau utrzymuje się w ostatnich latach na bardzo niskim poziomie i nie przekracza 2,5 mln EUR rocznie. Wymiana handlowa między dwoma krajami zdominowana jest przez polski eksport.
W 2021 roku eksport Gwinei Bissau do Polski wyniósł 283 tys. USD. Główne produkty to orzechy kokosowe, orzechy brazylijskie i orzechy nerkowca (282 tys. USD), przyspieszacze gumy preparowanej (240 USD) oraz T-shirty (108 USD). W ciągu ostatnich 17 lat eksport Gwinei Bissau do Polski wzrósł w ujęciu rocznym o 20%, z 12,7 tys. dolarów w 2004 r. do 283 tys. dolarów w 2021 r. Z kolei eksport z Polski to głównie tytoń walcowany (415 tys. USC), ekstrakt słodowy (323 tys. USD) i inne wyroby żelazne (81,6 tys. USC) o łącznej wartości w 2021 roku 891 tys. USD. W ciągu ostatnich 17 lat eksport Polski do Gwinei Bissau wzrósł w ujęciu rocznym o 19,2%, z 45,1 tys. dolarów w 2004 r. do 891 tys. dolarów w 2021 r.

(źródło GUS)

Gospodarcze umowy dwustronne
Na płaszczyźnie gospodarczej nie zostały podpisane z Gwineą Bissau żadne umowy dwustronne.

Wzajemne inwestycje
Oficjalne źródła nie wykazują wzajemnych inwestycji pomiędzy Polską a Gwinei Bissau.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską
Współpraca między Unią Europejską a Gwineą Bissau opiera się na Porozumieniu z Cotonou pomiędzy UE a krajami AKP podpisanym w 2000 roku na okres 20 lat. Jego instrumentem finansowym jest Europejski Fundusz Rozwoju (EFR).
Stosunki gospodarcze między Unią Europejską a Gwineą Bissau koncentrują się głównie na zapobieganiu konfliktom, zaopatrzeniu w wodę, energię i ogólnym wsparciu budżetowym na rzecz stabilności makroekonomicznej.
Jednym z działań UE było sfinansowanie utworzenia w 2016 roku pierwszej w kraju Agencji Promocji Inwestycji (GBI). Agencja ta promuje pozyskiwanie, realizację i monitorowanie projektów krajowych i zagranicznych inwestycje w Gwinei Bissau oraz wspieranie projektów internacjonalizacji podmiotów z Gwinei Bissau.