Polska w Senegalu

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej
Wybrzeże Kości Słoniowej jest największą i najdynamiczniej rozwijającą się gospodarką w regionie Afryki Zachodniej. PKB WKS stanowi 36% PKB Zachodnioafrykańskiej Unii Gospodarczo-Walutowej UEMOA. Od 2012 roku gospodarka rozwija się w tempie 8% rocznie, zgodnie z przewidywaniami Międzynarodowego Funduszu Walutowego w najbliższych latach wzrost gospodarczy powinien utrzymywać się na poziomie 7,5% rocznie.
Gospodarka WKS jest również najbardziej zdywersyfikowana spośród państw regionu. Dominującą rolę ma nadal rolnictwo (21% PKB), ale dużą rolę w ostatnich latach uzyskał również przemysł, który stanowi dzisiaj 25% PKB. WKS jest największym na świecie eksporterem kakao i orzechów nerkowca oraz największym afrykańskim eksporterem kauczuku. Dzięki licznym inwestycjom w WKS swoją działalność rozwijają rafinerie, elektrownie, cementownie, zakłady spożywcze, zakłady przemysłu tworzyw sztucznych itd. 
Sytuacja makroekonomiczna jest stabilna. Przynależność do unii walutowej (obecnie strefy franka francuskiego, docelowo nowej waluty Eco) zapewnia stabilność monetarną kraju i brak ryzyka walutowego dla eksporterów czy inwestorów zagranicznych. Inflacja jest na poziomie 1%, deficyt budżetowy wynosi 3% PKB, pod kontrolą jest również zadłużenie kraju. Sukces euroobligacji wyemitowanych przez władze iworyjskie w 2018, kiedy udało się uzyskać 1,7 mld EUR (w transzach na 11 i 29 lat) o oprocentowaniu niższym dla Senegalu jest dowodem na to, jak dużym zaufaniem cieszy się WKS wśród zagranicznych inwestorów. 
Wybrzeże Kości Słoniowej jest ważnym krajem tranzytu dla handlu sąsiednich państw niemających dostępu do Oceanu Atlantyckiego. WKS posiada rozwiniętą infrastrukturę logistyczną, w tym lotnisko (najważniejszy hub regionalny), port morski (drugi co do wielkości na wybrzeżu Atlantyckim po Lagos), czy połączenie kolejowe z Burkina Faso, co sprawia, że kraj jest postrzegany jako furtka otwierająca dostęp do innych krajów Afryki Zachodniej. 
Władze WKS planują w najbliższych latach kontynuować politykę rozwoju infrastrukturalnego kraju, co z pewnością przyczyni się do podtrzymania dynamicznego rozwoju gospodarki. W Abidżanie rozpoczynają się prace związane z budową metra, powstają również kolejne mosty mające na celu rozwiązanie problemów komunikacyjnych miasta. Planowane są również inwestycje w sektorze energetycznym (nowe elektrownie, linie przesyłowe) oraz prace związane z przygotowaniami do organizacji Pucharu Afryki w 2023 rok. 
Pomimo stabilnej sytuacji makroekonomicznej i pozytywnych perspektyw rozwoju, kraj stoi także przed licznymi wyzwaniami, wśród których najważniejsze to:
Ustabilizowanie sytuacji społeczno-politycznej – w kraju ciągle są żywe wspomnienia kryzysu wyborczego z lat 2010-11, podczas którego zginęło kilka tysięcy osób. Proces pojednania narodowego do dzisiaj nie został zakończony.
Poprawa dostępu i poziomu edukacji (poziom analfabetyzmu wśród osób powyżej 15 roku życia szacowany jest przez UNSECO na blisko 53%).
Zmniejszenie poziomu ubóstwa i rozwarstwienia społecznego (170 miejsce na 189 w rankingu UNDP ONZ biorącym pod uwagę wskaźnik rozwoju społecznego HDI. Ponadto, szacuje się, że 46,1% populacji żyje w WKS poniżej granicy ubóstwa).
Walka z bezrobociem (brak jest danych na temat jego rzeczywistego poziomu, ale wiadomo, że jest bardzo wysokie i dotyczy głownie osób młodych).
Poprawa klimatu biznesowego (110. miejsce na 190 notowanych państw w rankingu Banku Światowego Doing Business 2020).
Walka z korupcją  (106. miejsce na 180 notowanych państw w rankingu organizacji Transparency International 2019).

Główne sektory gospodarki
•    Rolnictwo stanowi 21% PKB. Sektor ten pełni kluczową rolę dla iworyjskiej gospodarki, przyczyniając się do zatrudnienia blisko połowy aktywnej zawodowo populacji i dostarczając 75% dochodów eksportowych kraju. WKS jest ważnym producentem produktów rolnych, takich jak: kakao (35% udziałów w światowym rynku), orzechy nerkowca (największy eksporter na świecie) i kauczuku (największy eksporter na kontynencie afrykańskim). Ponadto, WKS jest także producentem bananów i ryżu. Głównym celem WKS było osiągnięcie samowystarczalności żywnościowej kraju do 2020 roku, stąd w ostatnich latach zainwestowano wiele środków w celu mechanizacji i industrializacji sektora rolnego.

•    Przemysł stanowi 25% PKB. Jest on zdominowany głównie przez sektor energetyczny (rafinacja ropy), przetwórstwo spożywcze (tuńczyk w konserwie) i sektor budowalny (materiały budowlane). Dynamicznie rozwija się także produkcja nawozów oraz motorów, rowerów i innych pojazdów (montownie).

•    Usługi stanowią 54% PKB. Jest to głównie rynek telekomunikacyjny (telefonia komórkowa stanowi 9-10% PKB), transport (morski i lotniczy), a także usługi finansowe (bankowość). System bankowy w WKS jest najbardziej rozwinięty w całej strefie UEMOA. Na miejscu działają przedstawicielstwa 26 banków, w tym francuskie (Société générale, BNP Paribas), amerykańskie (Citibank) i afrykańskie, w tym z Maroka (SIB, Banque Atlantique), Gabonu, Beninu i Nigerii. Sieć banków, podobnie jak i bankomatów, jest stosunkowo dobrze rozwinięta na terenie całego kraju. Możliwe są wypłaty z kart Visa i Mastercard.

System walutowy, kurs i wymiana
Walutą Wybrzeża Kości Słoniowej jest frank CFA będący walutą obowiązującą w ośmiu krajach Zachodnioafrykańskiej Unii Gospodarczo-Walutowej (ang. WAEMU / fr. UEMOA), tj., oprócz WKS, w Beninie, Burkina Faso, Gwinei-Bissau, Mali, Nigrze, Senegalu oraz Togo. Międzynarodowy skrót waluty to XOF. Frank CFA dzieli się na 100 centymów. Ustalony w 1999 r. stały parytet wobec euro wynosi: 1 EUR = 655,957 XOF (1000 XOF ≈ 1,52 EUR). Odpowiedzialność za emisję pieniądza i prowadzenie polityki pieniężnej spoczywa na Centralnym Banku Państw Afryki Zachodniej (BCEAO).
Zgodnie z obowiązującą zasadą wolnego przepływu kapitału w ramach Zachodnioafrykańskiej Unii Gospodarczo-Walutowej, od podróżnych zamieszkałych w jednym z krajów strefy WAEMU / UEMOA nie wymaga się żadnej deklaracji przywozu banknotów BCEAO do WKS. Natomiast osoby, które nie mieszkają w jednym z tych krajów, muszą deklarować na piśmie wszystkie przewożone waluty, jeśli ich ogólna suma przekracza równowartość 1 miliona XOF (ok. 1,5 tys. euro). 
Deklaracji wywozu waluty wymaga się również przy wyjeździe: od osób mieszkających w strefie WAEMU / UEMOA od kwoty równowartości 2 mln XOF (ok. 3 tys. euro) i 0,5 mln XOF (ok. 750 euro) dla pozostałych. Deklaracje wwozu, potwierdzenia wypłaty i wymiany waluty w trakcie pobytu w Wybrzeżu Kości Słoniowej należy zachować do okazania przy wyjeździe. 
Wywożenie banknotów wyemitowanych przez BCEAO poza strefę państw WAEMU / UEMOA jest zabronione.

Główne bogactwa naturalne
Zasoby naturalne kraju są bardzo bogate i obejmą m.in. zasoby złota czy diamentów, a także zasoby energetyczne jak ropa i gaz.
Infrastruktura 
Jakość infrastruktury drogowej jest oceniana jako dobra. Łączna długość sieci drogowej jest szacowana na 82 tys. km, z czego 6,5 tys. pokrytych nawierzchnią asfaltową. Do 2025 roku planuje się dalszą poprawę jakoś dróg i zwiększenia długości dróg asfaltowych do 12 tys. km. 
Infrastruktura morska opiera się na dwóch portach: w Abidżanie i San Pedro. Port w Abidżanie jest największym portem tranzytowym na zachodnim wybrzeżu Afryki, natomiast port w San Pedro jest największym na świecie portem eksportu kakao.
Infrastruktura kolejowa liczy aktualnie 1260 km torów kolejowych. Pozwala ona na połączenie kolejowe WKS z Burkina Faso.  W planach jest modernizacja połączenia oraz wydłużenie sieci, co pozwoliłoby na połączenie kolejowe między 5 państwami (WKS-Burkina Faso-Niger-Benin-Togo). Ponadto, rozpoczęta rozstał budowa metra w Abidżanie, które ma liczyć 37,5 km i zapewniać każdego dnia transport 500 tys. pasażerów dziennie. 
Dynamicznie rozwija się także transport lotniczy. Władze iworyjskie chcą uczynić lotnisko w Abidżanie hubem regionalnym, który już dzisiaj jest jednym z najdynamiczniej rozwijającym się portem lotniczym w Afryce. W 2018 roku przyjął on 2,18 mln pasażerów, a w 2022 roku ma przyjmować ich 5 mln. Krajowy przewoźnik, firma Air Côte d’Ivoire (partner linii Air France) przewiózł w 2018 roku 780 tys. pasażerów. Władze iworyjskie planują także rozwój połączeń krajowych dzięki renowacji lotnisk w miejscowościach Daloa, Bondoukou, Kong, Assinie i Bouna.

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy
Święta państwowe:
Nowy Rok: 1 stycznia, Święto Narodowe (dzień uzyskania niepodległości): 7 sierpnia, Narodowy Dzień Pokoju: 15 listopada, Święto Pracy: 1 maja 
Święta religijne chrześcijańskie:
Wielkanoc: święto ruchome (poniedziałek wielkanocny), Wniebowstąpienie Pańskie: święto ruchome, 39 dni po Wielkanocy, Zesłanie Ducha Świętego: święto ruchome, 50 dni po Wielkanocy, Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny: 15 sierpnia, Wszystkich Świętych: 1 listopada, Boże Narodzenie: 25 grudnia.

Święta religijne muzułmańskie:
Aïd el-Fitr / ramadan: święto ruchome, według kalendarza muzułmańskiego, Aïd El Kébir / Tabaski: święto ruchome, według kalendarza muzułmańskiego, Maouloud, święto ruchome, według kalendarza muzułmańskiego (dzień po narodzinach Mahometa), Noc Przeznaczenia (Laïlou Qadr): święto ruchome, według kalendarza muzułmańskiego

Handel zagraniczny
Wybrzeże Kości Słoniowej notuje nadwyżkę w wymianie handlowej z państwami trzecimi. W 2018 roku wyniosła ona 0,67 mld euro, co oznacza spadek w porównaniu do poprzedniego roku o 74,25%. Niższa wartość nadwyżki handlowej wynika ze spadku wartości eksportu, przy jednoczesnym wzroście wartości produktów zaimportowanych przez WKS. Głównymi partnerami handlowymi kraju są: Niderlandy, Francja, Chiny i USA.
Wartość produktów wyeksportowanych przez WKS w 2018 wyniosła 9,97 mld euro, co oznacza spadek o 10,35% w porównaniu do roku poprzedniego. Główną grupę stanowiły produkty rolne (ok 60% całego eksportu) oraz produkty sektora paliwowego (12,5% całego eksportu). Eksport samego kakao, którego Wybrzeże Kości Słoniowej jest największym światowym producentem stanowi 39,5% całego eksportu kraju. Głównymi odbiorcami produktów z WKS są: Niderlandy (odbierające 11,9,% całego eksportu WKS), USA (udział na poziomie 9,4%), Wietnam (6,1%), Niemcy (4,9%), Belgia (4,7%).
Wartość importu w 2018 roku wyniosła 9,30 mld EUR, co oznacza wzrost o 9,17%  w porównaniu do roku poprzedniego. Import WKS zdominowany jest przez następujące produkty: paliwo surowe (16,6%), maszyny i urządzenia elektroniczne (9%), zboża (7,7%), pojazdy (6,6%), nawigację morską i rzeczną (6,1%), tworzywa sztuczne (5%), produkty morskie (4,8%), produkty farmaceutyczne (3,6%). Głównymi eksporterami na rynek WKS są następujące kraje: Chiny (13,6% całego importu WKS), Francja (udział na poziomie 11,1%), Nigeria (9,2%), Hiszpania (8,8%), Indie (4,8%).

Wybrzeże Kości Słoniowej jest członkiem m.in.: Unii Afrykańskiej, Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (CEDEAO / ECOWAS), Zachodnioafrykańskiej Unii Gospodarczo-Walutowej (UEMOA), Afrykańskiego Banku Rozwoju (z siedzibą w Abidżanie), Światowej Organizacji Handlu, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Organizacji Narodów Zjednoczonych, Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju, Światowej Organizacji Własności Intelektualnej.

Polska uznała Wybrzeże Kości Słoniowej w dniu uzyskania przez ten kraj niepodległości (w sierpniu 1960 roku). Stosunki dyplomatyczne na szczeblu ambasad nawiązano w 1974 r. Dwustronne stosunki polityczne między krajami są dobre, a Polska i Wybrzeże Kości Słoniowej współpracują na arenie międzynarodowej, przede wszystkim w ramach ONZ.
Wymianę handlową z Wybrzeżem Kości Słoniowej charakteryzuje duża dysproporcja miedzy importem i eksportem. W 2018 roku eksport produktów iworyjskich do Polski przekroczył 4,5-krotnie wartość polskiego eksportu do WKS. Wartość obrotów handlowych między oboma krajami w 2018 r. osiągnęła poziom 213,67 mln USD, z czego polski eksport wyniósł 38,47 mln USD, a import z WKS był na poziomie 175,38 mln USD. Głównymi produktami importowanymi przez Polskę z WKS pozostają kauczuk i kakao. Polska natomiast eksportuje m.in. ekstrakt słodowy, papier i mięso drobiowe.
 

(źródło GUS)

Gospodarcze umowy dwustronne
Między Polską a WKS nie obowiązują żadne umowy dwustronne o charakterze gospodarczym.

Wzajemne inwestycje
W 2016 roku polska firma Wielton, producent przyczep i naczep samochodowych otworzyła swoją filię w Wybrzeżu Kości Słoniowej i ogłosiła plany uruchomienia w tym kraju pierwszej europejskiej montowni naczep.
Brak jest informacji o iworyjskich inwestycjach w Polsce.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską
Kraje Unii Europejskiej są głównym partnerem handlowym i pierwszym inwestorem prywatnym w Wybrzeżu Kości Słoniowej. Wartość obrotów handlowych między UE a WKS wyniosła w 2018 roku 7,6 mld USD, z czego eksport WKS był na poziomie 4,3 mld USD. Głównymi produktami  eksportowanymi przez WKS do UE są: kakao, produkty paliwowe, minerały i kauczuk. Import WKS z UE wyniósł w 2018 roku 3,3 mld USD. Głównymi produktami eksportowanymi z UE do WKS są: urządzenia elektryczne i mechaniczne, pojazdy i produkty farmaceutyczne. 
Podstawą obecnej współpracy politycznej i gospodarczej między UE a WKS jest Porozumienie z Cotonou pomiędzy UE a AKP podpisane w 2000 roku na okres 20 lat. W ramach ww. Porozumienia relacje handlowe z krajami AKP ewoluują z jednostronnego systemu preferencyjnego w kierunku Porozumień o Partnerstwie Gospodarczym (EPAs) ustanawiających system wolnego handlu. 
W 2008 roku Wybrzeże Kości Słoniowej podpisało z Unią Europejską Umowę przejściową o partnerstwie gospodarczym. Została ona ratyfikowana przez Zgromadzenie Narodowe WKS w sierpniu 2016 roku i weszła w życie we wrześniu tego samego roku. 
W 2014 roku, po 10 latach negocjacji, UE podpisała Regionalną umowę o partnerstwie gospodarczym  z CEDEAO, UEMOA oraz Mauretanią. Oprócz postanowień o charakterze handlowym Umowa zawiera również postanowienia dot. partnerstwa dla rozwoju (PAPED), mającego na celu wsparcie przygotowań państw regionu do stopniowego i częściowego otwierania rynków. W ramach tego programu władze iworyjskie, przy wsparciu UE, uruchomiły program PACIR (fr. Programme d’Appui au Commerce et à l’Intégration Régionale) mający na celu poprawę ram prawnych dla biznesu, wzmocnienie konkurencyjności lokalnych firm oraz ułatwienia wymiany handlowej. 
Głównym instrumentem finansowym współpracy UE z krajami AKP jest Europejski Fundusz Rozwoju (EDF). Wsparcia udziela też Europejski Bank Inwestycyjny (który od 2016 roku posiada swoje biuro regionalne z Abidżanie) oraz KE poprzez linie budżetowe (finansowanie specyficznych działań tematycznych i sektorowych).
Zgodnie z Krajowym Programem Orientacyjnym na lata 2014-20 UE przeznaczyła dla WKS kwotę 273 mln euro, która ma zostać przeznaczona na następujące sektory:
•    Wzmocnienie państwa i umocnienie pokoju (60 mln euro)
•    Rolnictwo i bezpieczeństwo żywnościowe (60 mln euro)
•    Energia (139 mln euro)
•    Budżet ww. programu uwzględnia również specjalną kwotę na działania wspierające rozwój społeczeństwa obywatelskiego (14 mln euro).
Omawiając stosunki UE-WKS należy wspomnieć, że Unia Europejska odgrywała również aktywną rolę podczas kryzysu wyborczego, dostarczając od grudnia 2010 roku pomoc humanitarną dla WKS. Łącznie na ten cel UE przeznaczyła blisko 60 mln euro, umożliwiając w ten sposób dostęp do opieki zdrowotnej, żywności oraz wody pitnej dla blisko 1,8 mln mieszkańców.  W latach 2011-16 w WKS funkcjonowało biuro ds. prowadzonych przez UE Operacji Ochrony Ludności i Pomocy Humanitarnej (ECHO).