Serwis Służby Cywilnej

Badanie kompetencji miękkich wymaga odpowiedniego przygotowania. O czym musisz pamiętać przed badaniem?

• Sprawdź, czy w opisie stanowiska pracy są wpisane kompetencje miękkie (każdy opis powinien je zawierać). Jeśli ich nie ma, należy je uzupełnić – zaktualizować opis.
• Zdefiniuj te kompetencje – najlepiej sprawdzą się wskaźniki behawioralne, czyli zachowania, które  przejawiając się w określonej sytuacji, świadczą o posiadaniu (lub nie) przez kogoś danej kompetencji.
• Opracuj skalę ich oceny –  pomocna będzie np. behawioralna skala obserwacyjna BARS (z ang. Behaviorally Anchored Rating Scales), która składa się z opisów zachowań charakterystycznych dla poszczególnych poziomów kompetencji i określa zachowania pożądane i niepożądane.
• Wybierz narzędzia do badania kompetencji miękkich, odpowiednie dla danego stanowiska pracy i kompetencji, które należy sprawdzić.
• Wybór narzędzi dostosuj do swoich możliwości i umiejętności.

Narzędzia, które opisujemy poniżej często wykorzystuje się do badania kompetencji miękkich, w tym kierowniczych. Mają różny poziom złożoności – od wywiadu, który można dość szybko przygotować i łatwo przeprowadzić, po wielowymiarową ocenę zintegrowaną (Assessment Center), która opiera się zazwyczaj na kilku technikach. Narzędzia te możemy stosować oddzielnie, ale warto również łączyć je ze sobą, aby zwiększyć ich trafność. 

1. Wywiad behawioralny (kompetencyjny) i wywiad sytuacyjny
2. Próbki pracy

1. Testy psychologiczne
2. Testy kompetencyjne (sytuacyjne)
3. Ocena zintegrowana (Assessment Center - AC)

Zwróć uwagę na:

• czas, który możesz przeznaczyć na przygotowanie narzędzia
  Przygotowanie testu kompetencyjnego lub Assessment Center wymaga zazwyczaj co najmniej kilkutygodniowej pracy, a wywiad lub próbkę pracy możesz przygotować nawet w kilkadziesiąt minut.
• czas, jakim dysponujesz na badanie
  Przeprowadzenie wywiadu lub próbki pracy może zająć kilkanaście lub kilkadziesiąt minut a Assessment Center trwa co najmniej kilka godzin.
• liczbę osób, które będą dokonywały badania
  Assemssment Center wymaga zaangażowania co najmniej kilku osób, a wywiad, test kompetencyjny, test psychologiczny (jeżeli masz uprawnienia) lub próbkę pracy możesz przeprowadzić samodzielnie.
• kompetencje, które musisz sprawdzić
  Nie wszystkie kompetencje sprawdzisz każdym narzędziem, np.:
  • komunikacji pisemnej nie sprawdzisz w trakcie rozmowy, ale możesz połączyć wywiad z próbką pracy lub zadaniem pisemnym w ramach sesji Assessment Center,
  • umiejętność pracy w zespole najlepiej sprawdzić podczas Assessment Center, ale możesz ją również ocenić przy zastosowaniu testu kompetencyjnego lub wywiadu behawioralnego.
• posiadanie uprawnień lub zaangażowanie innych osób, których wymagają niektóre narzędzia
  Testy psychologiczne wymagają posiadania uprawnień do ich przeprowadzenia, testy kompetencyjne wymagają współpracy z ekspertami, Assessment Center wymaga zaangażowania przeszkolonych asesorów.

W urzędach, w których w 2021 r. przeprowadzane były nabory na wolne stanowiska pracy lub obsadzano stanowiska kierownicze (wyższe i niebędące wyższymi w służbie cywilnej), najczęściej badano kompetencje miękkie oraz kompetencje kierownicze za pomocą wywiadu behawioralnego i wywiadu sytuacyjnego. Kolejnym, choć już nieco mniej popularnym narzędziem, były próbki pracy. Z pozostałych narzędzi korzystano zdecydowanie rzadziej.