Dostępność cyfrowa

• Strony internetowe
• Aplikacje mobilne
• Media społecznościowe
• Dokumenty

Jeśli będziesz nadawać proste i jasne opisy linkom, etykietom przycisków czy pól formularzy, a treści napiszesz zrozumiale, czyli prostą polszczyzną, to będą je rozumieć, już po pierwszej lekturze, osoby o różnym stopniu wykształcenia.

Prosty język jest standardem komunikacyjnym i ma jasno określone zasady. Prosty język nie jest standardem jednorodnym, bo różne języki mają swoją specyfikę. Podstawowe zasady efektywnej komunikacji są jednak wspólne.

Prosty język oznacza zamianę skomplikowanych, formalnych tekstów na język zrozumiały dla odbiorców. Zrozumiałość tekstu to uniwersalna cecha, z której korzystają wszyscy użytkownicy. Prosty tekst:

• czytamy szybko (w swoim naturalnym tempie) i więcej z niego zapamiętujemy;
• mogą łatwiej zrozumieć osoby, dla których język polski jest językiem obcym (np. cudzoziemcy) lub osoby, które mają na przykład zaburzenia koncentracji;
• poprawia przystępność dokumentów, które wytwarzasz, i dzięki temu możesz skuteczniej dotrzeć do swoich odbiorców.

Dbaj o czytelność tekstu i prostą polszczyznę czyli:

• Rozpocznij od informacji najważniejszej dla odbiorcy, czyli przyjmij jego perspektywę. Ułóż tekst dokumentu w logicznej kolejności.
• Używaj nagłówków i akapitów, które uporządkują strukturę tekstu i pozwolą odbiorcy szybko zorientować się, w jakiej jest sekcji i czego ona dotyczy. Stosuj listy elementów (wyliczenia) i twórz tabele aby prezentować i porównywać dane. Czytelność tekstu pomaga zrozumiałości.
• Zwracaj się bezpośrednio do odbiorcy, czyli używaj form osobowych — unikaj strony biernej (np. dokonano zmiany) i rzeczowników odczasownikowych (np. dokonanie zmiany).
• Pisz krótkimi zdaniami — do 15-20 wyrazów. Unikaj wtrąceń i imiesłowów (np. zmieniając, uzyskawszy, piszący, odkryty, zawołany).
• Stosuj naturalny szyk zdania. W języku polskim jest to rzeczownik, a potem czasownik.
• Wyjaśniaj skrótowce przy pierwszym użyciu, na przykład Kancelaria Prezesa Rady Ministrów (KPRM).
• Unikaj zbędnych słów. Pisz zwięźle, rzeczowo i na temat:
  • zamiast dokonywać zakupów: kupuj,
  • zamiast uległ pogorszeniu: pogorszył się,
  • zamiast w dniu dzisiejszym: dzisiaj,
  • zamiast w miesiącu maju: w maju itd.
• Unikaj synonimów, jeśli nie jest to tekst literacki.
• Używaj słów znanych, które brzmią swojsko, na przykład zamiast: dedykowany pisz: przeznaczony. Kula zaczepu urządzenia sprzęgającego pojazd to po prostu hak holowniczy. Jeśli wprowadzasz trudne terminy, wyjaśnij je.
• Używaj języka z rozwagą. Wybieraj krótsze i prostsze słowa (zamiast np. celem — aby), zamiast rozbudowanych, wielosylabowych, obcobrzmiących (zamiast np. komponent — składnik, czynnik).
• Unikaj przesady, patosu i podniosłego stylu (zamiast np. niniejszy — ten),
• Używaj poprawnej polszczyzny. Sprawdzaj poprawność pisowni.

Wypróbuj także dodatkowe narzędzia do automatycznej analizy stopnia trudności tekstu. Sprawdź swój tekst w bezpłatnych narzędziach Logios lub Jasnopis. Zanim tekst wkleisz, aby go sprawdzić — usuń z niego dane osobowe.

---