Wstęp
Zadanie dotyczące opracowania kompleksowego modelu realizacji e-usług jest elementem rozwoju wizji Architektury Informacyjnej Państwa (AIP). Realizowane jest w celu wypracowania docelowych rozwiązań do stosowania w administracji publicznej w zakresie planowania, realizacji, wdrażania i docelowo efektywnego świadczenia e-usług publicznych, które tylko w niezbędnym zakresie angażują obywatela czy przedsiębiorcę.
Model ma na celu zaprezentowanie uniwersalnego podejścia do realizacji e-usług publicznych. Procesy generycznej realizacji e-usług prezentują propozycję rozwiązania dla realizacji e-usług. Dotyczy to zarówno usługi prostej, jak i złożonej - a także całkowicie z automatyzowanej (czy takiej, której obecnie nie da się w pełni zautomatyzować).
Model zawiera także informacje o:
- funkcjach biznesowych potrzebnych do zrealizowania tych procesów oraz
- funkcjach aplikacyjnych opisujących funkcjonalność narzędzi informatycznych potrzebnych do realizacji tych funkcji biznesowych.
Funkcja biznesowa określa zdolność do zapewnienia pewnej wartości biznesowej przez wykorzystanie określonych zasobów biznesowych i/lub kompetencji. Funkcja biznesowa może zostać zrealizowana za pomocą funkcjonalności narzędzi informatycznych (opisanych za pomocą funkcji aplikacyjnych) i/lub zmian organizacyjno-prawnych. Funkcja aplikacyjna z kolei określa zdolność systemu teleinformatycznego do zapewnienia pewnej funkcjonalności.
Procesy generycznej realizacji e-usług
Poszczególne procesy generycznej realizacji e-usług różnią się głównie początkowym przebiegiem procesu, wynikającym z różnych możliwości rozpoczęcia realizacji e-usług w odpowiedzi na wystąpienie określonego zdarzenia życiowego. Dalsza część przebiegu tych procesów jest podobna i opiera się na koordynacji realizacji e-usługi przez dedykowaną platformę e-usług.
Realizacja e-usług zakłada, że - niezależenie od sposobu inicjalizacji e-usługi - za koordynację jej realizacji od początku do końca odpowiada jedna platforma e-usług. Platforma e-usług steruje przebiegiem realizacji e-usługi zgodnie z definicją procesu przygotowaną dla tej e-usługi. W ramach realizacji procesu platforma e-usług pozwala na:
- automatyzację realizacji usługi (komunikacja z innymi systemami, w tym rejestrami);
- przekazanie realizacji sprawy poza platformę e-usług (integracja systemów urzędów z platformą e-usług lub realizacja w dedykowanym module platformy dla urzędników, przy czym po zrealizowaniu sprawa zwracana jest na platformę e-usług);
- komunikację z obywatelem (np. w celu uzupełnienia wniosku lub wyjaśnienia wątpliwości).
Procesy zakładają, że e-usługa może dotyczyć spraw obywatela lub podmiotu (wtedy rola obywatela dotyczy osoby, która reprezentuje dany podmiot) i może zostać zainicjowana:
- przez obywatela przy wykorzystaniu portalu informacyjnego i platformy e-usług,
- przez obywatela w urzędzie, za pośrednictwem urzędnika,
- przez urzędnika,
- automatycznie w wyniku wystąpienia zdarzenia życiowego lub korelacji spraw.