- Jeden z wielkich filozofów powiedział „dopóki walczysz, jesteś zwycięzcą”. Jeńcy, bohaterowie dawnych dni, walczyli do końca i pozostali takimi zwycięzcami – powiedział minister Joachim Brudziński podczas oficjalnych uroczystości na terenie Muzeum Obozów Jenieckich.

To właśnie 75 lat temu doszło do jednej z największych ucieczek jenieckich okresu II Wojny Światowej. 80 jeńców alianckich, w większości Brytyjczyków, ale także Polaków, Kanadyjczyków, czy Australijczyków, wydostało się wydrążonym przez siebie podziemnym tunelem poza obóz. Niestety prawdziwą wolność zyskało jedynie trzech – pozostałych wojska niemieckie schwytały, a na rozkaz Hitlera rozstrzelano pięćdziesięciu z nich.  - Prawdziwe bohaterstwo, prawdziwe poświęcenie zawsze przynosi owoc. Cześć i chwała Bohaterom – zakończył swoją wypowiedź szef MSWiA, oddając hołd poległym żołnierzom.

Piękną, ale dla wielu także tragiczną historię ucieczki przypomina pomnik poświęcony lotnikom alianckim, jeńcom Stalagu Luft III i uczestnikom ucieczki. Szef MSWiA, a także pozostali uczestnicy uroczystości,  złożyli pod pomnikiem kwiaty – wśród osób, które oddały hołd jeńcom, był m.in. Charles Clark, nawigator RAF podczas II Wojny Światowej, zestrzelony nad Niemcami, jeniec Stalag Luft III. Pomnik znajduje się u wylotu tunelu, którym uciekli jeńcy.

Od maja 1943 r. jeńcy alianccy drążyli tunele, którymi chcieli wydostać się z obozu. Ucieczka nastąpiła z 24 na 25 marca 1944 r. i powiodła się jednym z trzech przygotowywanych wówczas równocześnie tuneli. Tunel „Tom” został odkryty przez Niemców. Budowa tunelu „Dick” została wstrzymana z powodu rozbudowy obozu. Tunel „Harry” miał ponad 110 m długości i ok. 10 metrów głębokości – to właśnie nim udało się uciec.

W ucieczce z obozu w Żaganiu brało udział 80 żołnierzy z Wielkiej Brytanii, Kanady, Polski, Australii, Grecji, Holandii, Belgii, Litwy, Francji i Południowej Afryki. Według wyliczeń historyków w obozach rozmieszczonych w tym regionie Europy przebywało ponad 200 tys. pojmanych żołnierzy wielu narodowości.

Obecnie w miejscu dawnego obozu funkcjonuje Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu poświęcone martyrologii alianckich jeńców wojennych. W oficjalnych obchodach 75. rocznicy ucieczki z obozu, oprócz ministra Joachima Brudzińskiego, wzięli także udział m.in. Wojciech Skurkiewicz – Wiceminister Obrony Narodowej, Earl Howe – Minister Stanu ds. Obrony Wielkiej Brytanii, Ambasador Wielkiej Brytanii w Polsce Jonathan Knott, Ambasador Kanady w Polsce Leslie Scanlon, Ambasador Nowej Zelandii w Polsce Mary Patricia Thurston, generał broni Jarosław Mika - Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych, sir Stephen Hillier – Dowódca brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych.