1 października 2021 r. weszły w życie nowe przepisy ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych na mocy ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. poz. 1190) . W tym dniu weszły także w życie przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 września 2021 r. w sprawie kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym (Dz. U. poz. 1761). 

Nowelizacja ustawy doprecyzowała przepisy prawa w zakresie definicji ratownika wodnego zawartej aktualnie w art. 15a, poprzez określenie, iż ratownik wodny powinien posiadać co najmniej jedną z kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym, a także wprowadziła delegację ustawową dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych do wydania rozporządzenia określającego kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym oraz wykaz dokumentów potwierdzających ich posiadanie. Ponadto zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy, osoby wykonujące zawody medyczne tj.: lekarz systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, pielęgniarka systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz ratownik medyczny, którzy realizują doskonalenie zawodowe, spełniają jednocześnie wymagania w zakresie posiadania kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym. 

Aktualne przepisy ustawy odzwierciedlają stan ugruntowany w ratownictwie wodnym od wielu lat. 

Osoby, które przed wejściem w życie nowelizacji ustawy spełniały wymagania niezbędne dla ratownika wodnego, spełniają tym samym wymagania określone aktualnie w art. 15 a ustawy. 
Zmiana nie powoduje powstania obowiązku ponoszenia dodatkowych kosztów przez ratowników wodnych. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem ustawy ratownicy wodni zobowiązani byli do posiadania innych kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym, zaś wykaz takich kwalifikacji był opublikowany na stronach internetowych MSWiA. 

Aktualnie katalog kwalifikacji wskazany w przepisach rozporządzenia odpowiada w pełni dotychczasowej praktyce w zakresie nadzoru ministra właściwego do spraw wewnętrznych nad wykonywaniem ratownictwa wodnego. Ponadto katalog kwalifikacji uznawanych dotychczas przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych za przydatne w ratownictwie wodnym, został poszerzony o nowe kwalifikacje, zgodnie z postulatami  ratowników wodnych. 

Dodatkowo dotychczasowe przepisy nie formułowały jednoznacznego stwierdzenia, ile kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym powinien posiadać ratownik wodny. Zgodnie z dokonaną zmianą – ma to być co najmniej jedna z kwalifikacji wskazanych w przepisach rozporządzenia z dnia 23 września 2021 r.  Szczegółowy wykaz dokumentów potwierdzających kwalifikacje, znajduje się w załączniku do rozporządzenia. 

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210001190/O/D20211190.pdf  
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210001761/O/D20211761.pdf 

Obowiązujące akty prawne

Bezpieczeństwo w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich

• Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. z dnia 30 września 2011 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie określenia stopni zagrożenia lawinowego oraz odpowiadających im zaleceń dla ruchu osób (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2011 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie stopni trudności narciarskich tras zjazdowych, biegowych i nartostrad oraz sposobu ich oznaczania (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2011 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie określenia wzorów znaków nakazu, zakazu, informacyjnych i ostrzegawczych stosowanych do oznakowania w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2011 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 19 stycznia 2012 r. w sprawie dopuszczalnego obciążenia narciarskiej trasy zjazdowej, sposobu jego obliczania oraz szczegółowych warunków oświetlenia zorganizowanych terenów narciarskich (Dz. U. z dnia 26 stycznia 2012 r.)

Bezpieczeństwo osób przebywających na obszarach wodnych

• Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. z dnia 20 lipca 2018 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 stycznia 2012 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących liczby ratowników wodnych zapewniających stałą kontrolę wyznaczonego obszaru wodnego (Dz. U. z dnia 27 stycznia 2012 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 6 marca 2012 r. w sprawie sposobu oznakowania i zabezpieczania obszarów wodnych oraz wzorów znaków zakazu, nakazu oraz znaków informacyjnych i flag (Dz. U. z dnia 19 marca 2012 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 lutego 2012 r. w sprawie wymagań dotyczących wyposażenia wyznaczonych obszarów wodnych w sprzęt ratunkowy i pomocniczy, urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze oraz sprzęt medyczny, leki i artykuły sanitarne (Dz. U. z dnia 9 marca 2012 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym (Dz.U. z dnia 2 lipca 2012 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 września 2021 r. w sprawie kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym (Dz. U. z dnia 29 września 2021 r.). 

Podstawy prawne finansowania zadań z zakresu ratownictwa górskiego i wodnego

Dotacje na realizację zadań z zakresu ratownictwa górskiego i wodnego są udzielane zgodnie 
z przepisami:

• Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz. 450  z późn. zm.)
• Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 z późn. zm.)
• art. 17 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. Nr 208, poz. 1241 z późn. zm.)
• art. 22 ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1482 z późn. zm.).