Doświadczenie z realizacji poprzednich programów pokazuje, że w przypadku społeczności romskiej, mocno powiązane są ze sobą takie elementy jak: wykształcenie, odnalezienie się na rynku pracy, sytuacja bytowa i zdrowotna. Romska mniejszość etniczna jest jedyną mniejszością zagrożoną wykluczeniem społecznym, co wynika z wielu czynników społecznych i kulturowych. Przede wszystkim wpływa na to niski poziom wykształcenia w tej grupie etnicznej, który oznacza brak kwalifikacji pożądanych na rynku pracy, a w konsekwencji gorszą sytuację bytową i zdrowotną. Nie bez znaczenia jest też hermetyczny charakter niektórych tradycyjnych wspólnot romskich, które bronią swojej niezależności.

Dlatego głównym celem programu jest zwiększenie poziomu integracji społecznej Romów w Polsce przez działania w dziedzinie edukacji (w tym kulturowej, historycznej i obywatelskiej), aktywizacji zawodowej, ochrony zdrowia oraz poprawy sytuacji mieszkaniowej. Dlatego zwiększenie uczestnictwa Romów w systemie edukacji i rynku pracy, poprawa stanu zdrowia osób pochodzenia romskiego oraz infrastruktury mieszkaniowej zajmowanej przez rodziny romskie jest szansą na zbliżenie tej grupy etnicznej do standardów, które charakteryzują uczestnictwo pozostałych grup ludności w różnych sferach życia społecznego.

Zadaniem programu nie jest doraźna pomoc Romom w trudnej sytuacji, ale wypracowanie mechanizmów, które pozwolą na trwałą poprawę ich sytuacji społeczno-ekonomicznej. W Polsce żyje od 20 do 25 tys. Romów. Mieszkają głównie w większych miastach na obszarze całego kraju.

Program zakłada realizację działań edukacyjnych i prozawodowych, umożliwiających zmniejszenie skali marginalizacji społeczno-ekonomicznej tej grupy etnicznej. W tym obszarze lokuje się zasadniczo sedno integracji Romów. Projektowane przedsięwzięcia mają zapewnić Romom szansę na rozpoczęcie uregulowanego życia społecznego oraz realne wejście na rynek pracy przez promocję alternatywnych i elastycznych form oraz metod zatrudnienia i organizacji pracy. Tak określone kierunki aktywności wymagają jednak form instytucjonalnych, łączących ideę przedsiębiorczości z funkcją organizacji pozarządowych. W praktyce chodzi o działalność gospodarczą oraz integrację społeczną i zawodową w jednym. Rozwiązanie takie może być podstawowym narzędziem polityki społecznej w zakresie aktywnej integracji Romów i zwiększania spójności społecznej. Będzie ono także czynnikiem poprawy warunków ich życia i pracy, zapewnienia właściwej ochrony socjalnej, trwałego zatrudnienia oraz zwalczania izolacji społecznej.

Uczestnikami programu i bezpośrednimi wykonawcami zadań będą jednostki samorządu terytorialnego wszystkich szczebli, a także placówki im podległe (ośrodki pomocy społecznej, szkoły, domy kultury, itp.) oraz organizacje pozarządowe, w tym organizacje romskie.

Realizacja zadań programu ma być finansowana przede wszystkim z rezerwy celowej budżetu państwa, środków samorządowych oraz unijnych z nowej perspektywy finansowej. Na wykonanie programu w latach 2014-2020 z budżetu państwa planuje się przeznaczyć 74,58 mln zł.

Więcej informacji o Programie można znaleźć na stronie internetowej mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl.

Dokumenty