Zapisy zawarte w projekcie ustawy wzmocnią ochronę granicy poprzez przeciwdziałanie zjawisku wykorzystywania migracji przez Białoruś, która w kooperacji z Rosją i międzynarodowymi grupami przestępczymi, organizuje przerzut migrantów do Unii Europejskiej. W tym celu wprowadzona zostaje możliwość czasowego ograniczenia prawa do złożenia wniosku o azyl. Nowe przepisy przewidują także dodatkowe przesłanki, które umożliwią pozbawianie statusu uchodźcy.

Najważniejsze rozwiązania

• Wprowadzone zostają podstawy prawne dotyczące możliwości czasowego ograniczenia prawa do złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej. Będzie to możliwe, jeśli łącznie spełnione będą następujące warunki:
  • wystąpi instrumentalizacja migracji, czyli wykorzystanie migracji do walki hybrydowej;
  • działania podejmowane w jej ramach będą stanowić poważne i rzeczywiste zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa lub społeczeństwa;
  • brak innych środków, za pomocą których można zapobiec temu zagrożeniu.
• Czasowe ograniczenie prawa do złożenia wniosku o ochronę międzynarodową będzie mogło być ogłoszone w rozporządzeniu Rady Ministrów.
  • Jednorazowy okres ograniczenia nie będzie mógł przekroczyć 60 dni.
  • Czas ten będzie mógł jednak zostać przedłużony maksymalnie o 60 dni, jeśli zgodę na to wyrazi Sejm.
  • Rada Ministrów określi odcinek graniczny, na którym ograniczenie będzie stosowane.
  • Na granicy zewnętrznej nieobjętej przepisami rozporządzenia, stosowane będą zasady ogólne.
• Z czasowego ograniczenia prawa złożenia wniosku o ochronę międzynarodową wyłączone będą tzw. grupy wrażliwe.
• Chodzi m.in. o kobiety ciężarne, małoletnich bez opieki oraz osoby, które wymagają szczególnego traktowania.
• W trakcie obowiązywania ograniczenia nie będzie możliwości złożenia wniosku wspólnego przez członków rodziny.
• Ponadto nowe przepisy przewidują wprowadzenie dodatkowych przesłanek dotyczących pozbawienia statusu uchodźcy.
• Chodzi o osoby, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, a także  cudzoziemców skazanych prawomocnym wyrokiem za szczególnie poważne przestępstwo.

Zaproponowane rozwiązania mają wejść w życie z dniem następującym po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.