Celem konferencji „Repatriacje w dziejach Polski”, zorganizowanej w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim, była popularyzacja wiedzy o losach rodaków zesłanych za wschodnią granicę naszego kraju. Podczas debaty omówiono zarówno historię polskiej repatriacji, jak i współczesną sytuację repatriantów. – Mamy w tej chwili dwa ośrodki adaptacyjne dla repatriantów. Jeden znajduje się w województwie mazowieckim, drugi niedługo otworzy swoje drzwi w województwie wielkopolskim. Będziemy jeszcze poszukiwać kolejnego ośrodka – ufam, że tutaj na podkarpackiej gościnnej ziemi taki ośrodek będzie mógł być otwarty – powiedział w swoim wystąpieniu wiceszef MSWiA Krzysztof Kozłowski. Dodał także, że po przyjęciu nowego instrumentarium prawnego i po dwóch cyklach działania ośrodków adaptacyjnych, można zaobserwować bardzo istotne zwiększenie wpisów do bazy RODAK. – Baza RODAK jest to system informatyczny, w którym odnotowywane są osoby, które wyrażają wstępną wolę poddania się procesowi repatriacji – wyjaśnił wiceminister.

W trakcie konferencji swoje wystąpienie na temat prawnych aspektów repatriacji po zmianie ustawy z 2017 r. wygłosił również Marek Zieliński, dyrektor Departamentu Obywatelstwa i Repatriacji MSWiA.

W 2018 r. do Polski wróciło 650 osób

Polski rząd przywiązuje dużą wagę do tego, aby umożliwić repatriantom powrót do ojczyzny. W 2018 r. w ramach repatriacji sprowadzono do kraju 650 osób. W stosunku do roku poprzedniego jest to zwiększenie liczby o 125 osób.

Repatriacja jest trwałym elementem polityki migracyjnej Polski i szczególną formą nabycia obywatelstwa naszego kraju. Osoba przybywająca do Polski na podstawie wizy krajowej w celu repatriacji nabywa obywatelstwo polskie z mocy prawa z dniem przekroczenia granicy RP.

Warunki uzyskania wizy repatriacyjnej zostały określone w ustawie o repatriacji. Regulacja adresowana jest przede wszystkim do osób polskiego pochodzenia żyjących nadal w miejscach zesłań i deportacji tj. w azjatyckiej części dawnego ZSRR.

Dwie ścieżki przyjazdu repatriantów do kraju

W ramach repatriacji istnieją dwie ścieżki przyjazdu do Polski. Pierwszą możliwością jest skorzystanie z ośrodka adaptacyjnego na zaproszenie Pełnomocnika Rządu do Spraw Repatriacji. Pobyt w ośrodku trwa 90 dni i może być przedłużony przez Pełnomocnika o kolejne 90 dni. Jest to czas na aklimatyzację w Polsce i zakup lub wynajem mieszkania oraz znalezienie pracy. W ośrodku organizowane są zajęcia adaptacyjno-integracyjne. Repatrianci poznają historię, tradycję i polskie zwyczaje, a także uczestniczą w kursach języka polskiego i kursach zawodowych.

Zadaniem polskiego rządu jest ułatwienie startu w Polsce, głównie pod względem finansowym, osobom, które skorzystały z możliwości repatriacji. Dlatego rodzina dostaje wsparcie na zakup mieszkania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, takie dofinansowanie wynosi 25 tys. zł na każdego członka rodziny repatrianta. W ostatniej nowelizacji ustawy te środki zostały zwiększone o dodatkowe 25 tys. zł na rodzinę. Aktualnie więc czteroosobowa rodzina otrzymuje wsparcie w kwocie 125 tys. zł. Jeśli rodzina nie zdecyduje się na zakup mieszkania, rząd dofinansuje jego wynajem.

Drugą możliwością przyjazdu do Polski jest skorzystanie z zaproszenia wystosowanego przez gminę. W tym przypadku samorząd zapewnia rodzinie w pełni wyposażone mieszkanie (korzystając m.in. ze wsparcia finansowego ze środków rządowych).

Niezależnie od tego, z której możliwości repatrianci skorzystają, wszystkim przysługuje wsparcie np. w postaci dofinasowania wyprawki szkolnej dla dziecka czy zrefundowania kosztów szkolenia zawodowego, tak aby wejść na polski rynek pracy. Również pracodawcy tworzący miejsca pracy dla repatriantów otrzymują z budżetu państwa zwrot poniesionych z tego tytułu kosztów.