W piątkowym spotkaniu, które odbyło się w Akademii Pożarniczej w Warszawie, uczestniczyli również Wiesław Leśniakiewicz, podsekretarz stanu w MSWiA, nadbryg. Mariusz Feltynowski, komendant główny PSP oraz Renata Kozłowska, burmistrz dzielnicy Żoliborz.

Podczas konferencji odbyły się panele eksperckie z udziałem m.in. strażaka, ratownika medycznego czy kominiarza.

Nowe przepisy dotyczące stosowania czujek

Wczoraj podpisałem rozporządzenie, które wprowadza nowe zasady dotyczące stosowania czujek. Nakłada ono różne obowiązki

– poinformował minister Tomasz Siemoniak.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji we współpracy z Komendą Główną Państwowej Straży Pożarnej opracowało przepisy, które wpłyną na poprawę bezpieczeństwa obywateli. 

Rozporządzenie MSWiA zmieniające rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów zostało dziś skierowane do publikacji. Nowelizacja ma na celu wprowadzenie zmian w dwóch obszarach funkcjonowania ochrony przeciwpożarowej budynków.

W pierwszym obszarze zmiana polega na określeniu obowiązku stosowania odpowiednich urządzeń wykrywających zagrożenia związane z pożarem lub uwolnieniem tlenku węgla. Nadrzędnym celem tej zmiany jest ograniczenie liczby ofiar śmiertelnych i osób rannych w pożarach oraz zatruć tlenkiem węgla (czadem).

Zmiana w drugim obszarze dotyczy wprowadzenia obowiązku odpowiedniego oznaczenia miejsc połączenia ściany oddzielenia przeciwpożarowego ze ścianą zewnętrzną oraz z dachem w wielkopowierzchniowych budynkach handlowych, produkcyjnych oraz magazynowych. Oznaczenie tych miejsc w sposób wskazany w rozporządzeniu umożliwi strażakom natychmiastową identyfikację przebiegu granic stref pożarowych w budynku, a to w konsekwencji pozwoli na podjęcie bardziej efektywnych działań gaśniczych i ograniczanie możliwości rozprzestrzenienia się pożaru do sąsiednich stref pożarowych.

Pomieszczenia i lokale mieszkalne, w których świadczone są usługi hotelarskie (tj. związane z krótkotrwałym, ogólnie dostępnym wynajmowaniem domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych etc.) należy wyposażyć w autonomiczne czujki dymu oraz autonomiczne czujki tlenku węgla możliwie szybko. Dlatego, że przy tego rodzaju działalności mamy do czynienia z przypadkami udostępniania pomieszczeń lub lokali innym osobom, które nocują tam i nie są zapoznane z budynkiem oraz występującymi w nim rozwiązaniami z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Termin wprowadzenia obowiązku zaplanowano na 30 czerwca 2026 r. 

W przypadku lokali mieszkalnych i ich pomieszczeń, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego oraz użytkowanych jako takie lokale lub pomieszczenia w dniu wejścia w życie rozporządzenia, wymagania instalowania autonomicznych czujek dymu i autonomicznych czujek tlenku węgla obowiązywać mają od 1 stycznia 2030 r.

W pozostałych przypadkach (nowo wznoszone budynki mieszkalne oraz pomieszczenia mieszkalne lub jednostki mieszkalne przeznaczone do świadczenia usług hotelarskich) obowiązki dotyczące instalowania autonomicznych czujek dymu i autonomicznych czujek tlenku węgla należy spełnić po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia rozporządzenia.

W budynkach, dla których przed wejściem w życie rozporządzenia wydano decyzję w sprawie pozwolenia na użytkowanie, także takich, gdzie został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego - i wnioski te zostały opracowane na podstawie dotychczasowych przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarowej, albo zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych - wymagania oznakowania ścian oddzielenia przeciwpożarowego mają obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

Chcemy dać mocny sygnał ze strony państwa, że czujki dymu i tlenku węgla powinny być czymś, co każdy ma w swoim domu

- zaznaczył szef MSWiA. 

Inne kraje, takie jak Niemcy, Czechy, Litwa, a także Francja, wprowadziły obowiązkowe stosowanie autonomicznych czujek dymu. Niektóre z krajów wprowadziły również wymaganie stosowania autonomicznych czujek tlenku węgla.

„Czujka na straży Twojego bezpieczeństwa” 

Państwowa Straż Pożarna od lat podkreśla, że czujki dymu i tlenku węgla to nowoczesne, ale proste narzędzie służące ochronie ludzi

– wskazał szef MSWiA. 

Dzisiejsza konferencja została zorganizowana w ramach ogólnopolskiej kampanii edukacyjno-informacyjnej. Akcja jest prowadzona przez PSP oraz partnerów, m.in: z samorządami, zarządcami obiektów, czy spółdzielniami mieszkaniowymi. Głównym celem jest zwiększenie wiedzy społeczeństwa na temat zagrożeń związanych z możliwością powstania pożarów w mieszkaniach lub domach jednorodzinnych oraz zatruciem tlenkiem węgla.

W ramach kampanii prowadzone są spotkania z dziećmi i młodzieżą, a także seniorami oraz innymi grupami społecznymi. Temat poruszany jest również podczas zajęć w salkach edukacyjnych, w których w ramach prewencji społecznej, szkolone są dzieci.

Jednostki organizacyjne PSP organizują konkursy, także przy współpracy z rozgłośniami radiowymi, gdzie nagrodą jest czujka. Pytania dotyczą bezpieczeństwa związanego z okresem grzewczym.

Zagrożenia związane z pożarami i czadem

W okresie jesienno-zimowym w mieszkaniach i domach jednorodzinnych wzrasta ryzyko powstania pożarów. Najczęściej dochodzi do nich w wyniku wad albo niewłaściwej eksploatacji urządzeń grzewczych, elektrycznych i gazowych.

Tylko od początku roku doszło w Polsce do ponad 24,3 tys. pożarów w budynkach mieszkalnych, w których rannych zostało ponad 1,7 tys. osób, a zginęło 235. Najwięcej zdarzeń odnotowano w styczniu - ponad 4,7 tys., a najmniej w sierpniu – niemal 1,3 tys. Najczęściej do pożarów dochodziło w województwach mazowieckim i śląskim.

Kilka miesięcy temu w tragicznym pożarze w Poznaniu zginęło dwóch strażaków. Tego samego dnia niezwykle istotną rolę odegrała czujka dymu. Dzięki temu, że znajdowała się w kamienicy, uratowali się wszyscy zagrożeni mieszkańcy

– przypomniał minister Tomasz Siemoniak.

W tzw. sezonie grzewczym odnotowywany jest także wzrost liczby zatruć tlenkiem węgla. Zwany jest on „cichym zabójcą”, ponieważ jest niewidoczny oraz nie ma smaku ani zapachu.

W bieżącym roku w Polsce doszło do ponad 3,6 tys. zdarzeń związanych z emisją tlenku węgla (czadu), w których poszkodowanych zostało ponad tysiąc osób, a zginęły 32. Najwięcej zdarzeń było w styczniu - 531, a najmniej we wrześniu – 190.

Istotnym jest uświadomienie ludziom korzyści, jakie niesie za sobą zamontowanie i właściwa eksploatacja czujek dymu i tlenku węgla w mieszkaniach lub domach jednorodzinnych.