Wzrost uposażenia

To w tym roku funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa oraz Państwowej Straży Pożarnej otrzymali 20 proc. podwyżki uposażenia, a w 2025 r. planowana jest kolejna 5 proc. podwyżka. Ponadto w roku bieżącym zrównano pierwsze uposażenie policjantów, strażaków i funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz Służby Ochrony Państwa z uposażeniem żołnierzy.  

Zmiana ta pozytywnie wpływa na podniesienie atrakcyjności podjęcia służby w formacjach mundurowych podległych resortowi spraw wewnętrznych. Ponadto sam budżet Policji na 2025 r. (20,31 mld zł) będzie aż o 41 proc. wyższy niż w 2023 r. (14,37 mld zł).  To 6 mld zł więcej, w tym 1 mld zapowiedziany przez premiera Donalda Tuska podczas tegorocznego Święta Policji.

Redukcja braków kadrowych i działania zachęcające do wstępowania do służb podległych MSWiA

MSWiA podjęło pilne prace, aby zredukować braki kadrowe i zachęcić do wstępowania do służb mundurowych. Rozpoczęto działania, ukierunkowane na zmniejszenie liczby wakatów i zachęcenie do wstępowania do służb mundurowych jak największej liczby kandydatów, w szczególności do Policji i Straży Granicznej. 

Resort umożliwia powrót do służby byłym funkcjonariuszom, którzy swoim doświadczeniem i wiedzą mogliby nadal służyć interesom państwa. Z inicjatywy ministerstwa  została przygotowana i uchwalono ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z utworzeniem oddziałów o profilu mundurowym oraz ułatwieniem powrotu do służby w Policji i Straży Granicznej.  Przyjęte w ustawie rozwiązania mają charakter systemowy, a ich zasadniczym celem jest osiągnięcie wyższego stopnia profesjonalizacji Policji i Straży Granicznej, poprzez zwiększenie efektywności prowadzonych postępowań kwalifikacyjnych do wspomnianych formacji. To także stworzenie możliwości pozyskania jak największej liczby funkcjonariuszy, odpowiadających potrzebom służb. 

Ustawa przewiduje utworzenie oddziałów o profilu mundurowym, tzw. klas mundurowych w szkołach średnich, a byli funkcjonariusze Policji i Straży Granicznej będą mieli odrębną ścieżkę postępowania kwalifikacyjnego.  Jednocześnie w Policji i Straży Granicznej będzie również możliwa służba kontraktowa, którą będą mogli pełnić kandydaci z wolnego naboru jak również emerytowani funkcjonariusze służb mundurowych. 

Podjęte działania przynoszą rezultaty – wzrost liczby osób aplikujących do służby w Policji

Według stanu na 1 listopada 2024 r. wakat w Policji wynosił 11,74%. stanu etatowego, natomiast stan zatrudnienia wyniósł 96 141 policjantów – w tym 14 stanowisk finansowanych przez samorządy. W okresie od 1 stycznia do 1 listopada 2024 r., do służby w Policji przyjętych zostało 5 039 osób, tj. o 894 więcej względem analogicznego okresu w 2023 r. Wyznaczony został jeszcze jeden termin przyjęć do służby w Policji przypadający na 30 grudnia 2024 r. – kiedy jest planowane przyjęcie około 1 000 osób. 

Liczba osób aplikujących do służby w Policji w okresie od 1 stycznia do 1 listopada 2024 r. wyniosła 18 595 i jest wyższa o 5 311 względem liczby osób aplikujących w całym 2023 r. Natomiast liczba policjantów zwolnionych ze służby od 1 stycznia do 1 listopada 2024 r. jest o 3 560 niższa względem analogicznego okresu 2023 r.

Wysoki poziom wakatów w służbach mundurowych to efekt odejść przede wszystkim w 2023 r.

Ze służby zwolnionych zostało 12 430 funkcjonariuszy, z czego w Policji - 9 458, Straży Granicznej - 1 338, Państwowej Straży Pożarnej – 1 444 i Służbie Ochrony Państwa – 190. Największa liczba odejść ze służby przypadła na dwa pierwsze miesiące roku i była spowodowana odejściami na zaopatrzenie emerytalne w związku z wysoką waloryzacją emerytur od 1 marca. 

Według systematycznie prowadzonych analiz, po dwóch miesiącach 2024 r. wakat w Policji wynosił 14,94% stanu etatowego, w Straży Granicznej 13%, w Państwowej Straży Pożarnej 6,32% a w Służbie Ochrony Państwa 29,17%.

Prace Zespołu do spraw poprawy warunków pełnienia służby przez funkcjonariuszy służb podległych MSWiA

Powołano Zespół do spraw poprawy warunków pełnienia służby przez funkcjonariuszy służb podległych MSWiA z czynnym udziałem strony związkowej. To organ pomocniczy ministra i miejsce służące konstruktywnej współpracy, gdzie  w oparciu o właściwą diagnozę i racjonalne postulaty zostaną wypracowane wnioski stanowiące podstawę do stworzenia odpowiednich rozwiązań.  Prace Zespołu zostały zainicjowane posiedzeniem 25 października br.

Jego celem jest opracowanie propozycji służących poprawie warunków pełnienia służby przez funkcjonariuszy służb podległych MSWiA, poprzez:

• przygotowanie założeń nowego programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa,
• opracowanie propozycji rozwiązań prawnych i organizacyjnych dotyczących systemu uposażeń funkcjonariuszy, a także świadczeń, równoważników pieniężnych, ekwiwalentów oraz innych należności wypłacanych funkcjonariuszom tych służb,
• opracowanie rozwiązań prawnych mających na celu poprawę zabezpieczenia potrzeb mieszkaniowych funkcjonariuszy,
• opracowanie rozwiązań ułatwiających korzystanie przez funkcjonariuszy służb ze świadczeń opieki zdrowotnej świadczonych przez zakłady opieki zdrowotnej podległe MSWiA.

Zespołowi przewodniczy sekretarz stanu w MSWiA Czesław Mroczek, a w jego skład wchodzą między innymi komendanci służb oraz przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych działających w służbach (NSZZ Policjantów, Krajowy Sekretariat Służb Publicznych NSZZ „Solidarność”, NSZZ Funkcjonariuszy Straży Granicznej, Związek Zawodowy Strażaków „Florian” oraz NSZZ Pracowników Pożarnictwa). 

Powołano także pełnomocnika ministra do spraw współpracy ze związkami zawodowymi, którego funkcję pełni Wiesław Szczepański, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Propozycje i kierunki przyszłych rozwiązań

15 listopada br., odbyło się drugie posiedzenie Zespołu do spraw poprawy warunków pełnienia służby przez funkcjonariuszy służb podległych MSWiA. Podczas spotkania zostały omówione propozycje MSWiA, przygotowane przez poszczególne grupy eksperckie z obszaru spraw: modernizacji służb, systemu uposażeń, świadczeń mieszkaniowych oraz systemu opieki zdrowotnej.

Jako priorytet potraktowano wdrożenie świadczenia mieszkaniowego dla wszystkich funkcjonariuszy służb resortu spraw wewnętrznych i administracji na wzór rozwiązań przyjętych w Siłach Zbrojnych RP. To także wprowadzenie kompleksowych rozwiązań dotyczących wprowadzenia Karty rodziny funkcjonariuszy i pracowników cywilnych służb mundurowych resortu spraw wewnętrznych i administracji, w tym uprawnienia do bezkolejkowego dostępu do świadczeń w grupie podmiotów leczniczych MSWiA. 

Wskazano na potrzebę przyjęcia w Straży Granicznej, na wzór pragmatyki obowiązującej w Policji i Państwowej Straży Pożarnej, że wysokość uposażenia zasadniczego funkcjonariusza jest uzależniona od grupy zaszeregowania jego stanowiska służbowego oraz od posiadanej wysługi lat. Aktualnie trwają intensywne prace mające na celu przygotowanie stosownych przepisów, które umożliwią wprowadzenie wypracowanych już pierwszych rozwiązań. 

Jednocześnie prowadzone są dalsze prace co do zaproponowania kolejnych rozwiązań prowadzących do poprawy warunków służby funkcjonariuszy Policji, jaki funkcjonariuszy pozostałych służb podległych resortowi, w zakresie systemu uposażeń funkcjonariuszy oraz w zakresie programu modernizacji służb resortu spraw wewnętrznych i administracji na lata 2026-2029.