Policja
Policja to umundurowana i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu i przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania porządku publicznego.
Policja odgrywa kluczową rolę w odniesieniu do reagowania na zdarzenia o charakterze terrorystycznym, w tym pozostaje ona wiodąca w zakresie fizycznego zwalczania terroryzmu, prowadzenia negocjacji oraz działań minersko-pirotechnicznych. Służba ta jest także odpowiedzialna za zabezpieczanie imprez masowych, jak również edukację społeczną na rzecz przeciwdziałania przestępczości.
Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 3a ustawy o Policji do zadań formacji należy prowadzenie działań kontrterrorystycznych. W celu zapewnienia optymalnej realizacji tych zadań wyodrębniono w Policji służbę kontrterrorystyczną odpowiedzialną za prowadzenie działań kontrterrorystycznych oraz wspieranie działań jednostek organizacyjnych Policji w warunkach szczególnego zagrożenia lub wymagających użycia specjalistycznych sił i środków oraz specjalistycznej taktyki działania.
Policja, poza prowadzeniem działań kontrterrorystycznych, realizuje także inne czynności istotne w kontekście funkcjonowania polskiego systemu antyterrorystycznego. W jej skład wchodzą wyspecjalizowane jednostki organizacyjne obejmujące zakresem swoich działań między innymi:
-
rozpoznawanie operacyjne przestępczości o charakterze terrorystycznym i prowadzenie czynności dochodzeniowo-śledczych – Centralne Biuro Śledcze Policji,
-
zabezpieczanie imprez masowych, nadzór nad bezpieczeństwem obiektów infrastruktury krytycznej – Główny Sztab Policji Komendy Głównej Policji,
-
edukację społeczną na rzecz przeciwdziałania przestępczości w tym zagrożeniom o charakterze terrorystycznym – funkcjonariusze służby prewencyjnej jednostek Policji na szczeblu komend wojewódzkich Policji/Komendy Stołecznej Policji oraz komend miejskich/rejonowych i powiatowych Policji – Biuro Prewencji Komendy Głównej Policji.
Przedstawiciele Policji wchodzą w skład krajowych i międzynarodowych gremiów zajmujących się analizą i wymianą informacji o zagrożeniach ze strony przestępczości terrorystycznej i ekstremistycznej, na poziomie strategicznym i operacyjnym. Na forum międzynarodowym są to przede wszystkim Grupa Atlas (zrzeszająca jednostki kontrterrorystyczne), Interpol, Europol, Robocza Grupa ds. Terroryzmu działająca na forum UE.
Więcej informacji na temat Policji dostępnych jest na stronie pod adresem: https://www.policja.pl/ oraz https://www.facebook.com/PolicjaPL.
Służba kontrterrorystyczna
Z dniem 5 kwietnia 2019 r. w Policji wyodrębniona została służba kontrterrorystyczna, w której skład wchodzi Centralny Pododdział Kontrterrorystyczny Policji „BOA” (BOA) oraz Samodzielne Pododdziały Kontrterrorystyczne Policji (SPKP). Służba ta odpowiedzialna jest za prowadzenie działań kontrterrorystycznych oraz wspieranie działań jednostek organizacyjnych Policji w warunkach szczególnego zagrożenia lub wymagających użycia specjalistycznych sił i środków oraz specjalistycznej taktyki działania.
BOA podlega bezpośrednio Komendantowi Głównemu Policji, z kolei Samodzielne Pododdziały Kontrterrorystyczne Policji podlegają właściwym miejscowo komendantom wojewódzkim/Komendantowi Stołecznemu Policji i umiejscowione są przy komendach wojewódzkich. Na co dzień są wykorzystywane do wsparcia działań komend wojewódzkich Policji.
W celu usprawnienia koordynacji działań w ramach służby kontrterrorystycznej w ustawie o Policji wprowadzono rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku prowadzenia działań kontrterrorystycznych Dowódca BOA kieruje do działań samodzielne pododdziały kontrterrorystyczne oraz koordynuje przygotowanie i wykorzystanie ich sił i środków do realizacji tych działań.
W przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym działania kontrterrorystyczne realizowane są priorytetowo, przed innymi działaniami pozostającym w zakresie kompetencji samodzielnych pododdziałów kontrterrorystycznych Policji.
BOA wykonuje zadania specjalnej jednostki interwencyjnej, o której mowa w decyzji Rady 2008/617/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie usprawnienia współpracy pomiędzy specjalnymi jednostkami interwencyjnymi Państw Członkowskich Unii Europejskiej w sytuacjach kryzysowych i wchodzi w skład Grupy Atlas, zrzeszającej te jednostki.
Więcej informacji na temat Centralnego Pododdziału Kontrterrorystycznego Policji „BOA” (BOA) dostępnych jest na stronie pod adresem: https://policja.pl/pol/boa.
Centralne Biuro Śledcze Policji
Centralne Biuro Śledcze, stanowiące obecnie służbę śledczą w ramach Policji, powołano do życia 15 kwietnia 2000 roku, łącząc dwa dotychczas działające w Komendzie Głównej Policji (KGP) biura: Biuro dw. z Przestępczością Zorganizowaną (funkcjonowało ono od 1994 roku) i Biuro dw. z Przestępczością Narkotykową (działało od 1997 roku).
W październiku 2014 r. wyodrębniono Centralne Biuro Śledcze Policji (CBŚP) ze struktur KGP. Dzięki temu powstała wyspecjalizowana jednostka organizacyjna o ogólnokrajowym zasięgu działania. Nowa regulacja nadała także szersze uprawnienia Komendantowi CBŚP, w tym uprawnienia operacyjne i procesowe. Zmiany te miały na celu zwiększenie skuteczności zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz usprawnienie realizacji zadań w tym zakresie.
Zgodnie z zarządzeniem nr 54 Komendanta Głównego Policji z dnia 7 października 2014 r. w sprawie organizacji, rzeczowego i miejscowego zakresu działania oraz zasad współdziałania Centralnego Biura Śledczego Policji z innymi jednostkami organizacyjnymi Policji do zakresu działania CBŚP należy m.in.:
-
planowanie, koordynowanie i podejmowanie działań ukierunkowanych na rozpoznawanie i zwalczanie przestępczości zorganizowanej krajowej i międzynarodowej o charakterze terrorystycznym i aktów terroru kryminalnego, w tym z użyciem materiałów i urządzeń wybuchowych oraz jej zapobieganie;
-
prowadzenie działań mających na celu rozpoznawanie i zwalczanie przestępczości zorganizowanej w cyberprzestrzeni;
-
wykonywanie analiz kryminalnych i prowadzenie zbiorów danych wykorzystywanych przy realizacji zadań w zakresie rozpoznawania i zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz przestępczości o charakterze terrorystycznym i aktów terroru kryminalnego, w tym z użyciem materiałów i urządzeń wybuchowych;
-
współpraca z policjami innych państw, a także z krajowymi i międzynarodowymi służbami i urzędami administracji publicznej, w dziedzinach i w zakresie niezbędnym do skutecznego zwalczania oraz zapobiegania przestępczości zorganizowanej, przestępczości o charakterze terrorystycznym i aktów terroru kryminalnego, w tym z użyciem materiałów i urządzeń wybuchowych.
Zadania CBŚP określone są w regulaminie Centralnego Biura Śledczego Policji z dnia 13 grudnia 2016 r. W ramach zwalczania przestępczości zorganizowanej o charakterze kryminalnym (obejmuje m.in.: zabójstwa, rozboje, wymuszenia rozbójnicze, porwania dla okupu, terroryzm) CBŚP podejmuje następujące działania:
-
rozpoznawanie grup przestępczych prowadzących działania przestępcze o wysokim stopniu brutalizacji czynów – dokonujących zabójstw, przestępstw przy użyciu broni palnej, wymuszeń rozbójniczych, windykacji należności;
-
zwalczanie przestępstw związanych z przemytem broni i amunicji, nielegalnym obrotem bronią palną i materiałami wybuchowymi;
-
eliminacja zorganizowanych grup dokonujących przestępstw uprowadzeń dla okupu i wymuszeń haraczy;
-
zwalczanie zorganizowanych grup przestępczych dokonujących przestępstw związanych z kradzieżą pojazdów, ich przemytem i legalizacją, kradzieżami z włamaniem;
-
zwalczanie przestępczości związanej z prostytucją, zapobieganie handlowi ludźmi;
-
realizacja zadań wynikających ze zwalczania zjawiska terroru kryminalnego, terroryzmu i ekstremizmu;
-
rozpoznawanie i neutralizacja zorganizowanych struktur przestępczych zdominowanych przez przedstawicieli mniejszości etnicznych.
W skład CBŚP wchodzi między innymi Wydział do Zwalczania Aktów Terroru, który skupia ekspertów w zakresie tzw. śledztwa powybuchowego, dysponując przy tym unikalnym w skali kraju specjalistycznym wyposażeniem. Prowadzi też specjalistyczną bazę danych na temat używanych urządzeń i materiałów wybuchowych.
Więcej informacji na temat Centralnego Biura Śledczego Policji dostępnych jest na stronie pod adresem: https://cbsp.policja.pl/.
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości (CBZC) jest wyspecjalizowaną jednostką organizacyjną Policji odpowiedzialną za realizację na obszarze całego kraju zadań w zakresie rozpoznawania i zwalczania przestępstw popełnionych przy użyciu systemu informatycznego, systemu teleinformatycznego lub sieci teleinformatycznej oraz zapobiegania tym przestępstwom, a także wykrywania i ścigania sprawców tych przestępstw oraz wspierania w niezbędnym zakresie innych jednostek organizacyjnych Policji w rozpoznawaniu, zapobieganiu i zwalczaniu tego rodzaju przestępstw oraz wykrywaniu i ściganiu ich sprawców.
CBZC powstało w 2022 roku i jest ono jednostką organizacyjną służby zwalczania cyberprzestępczości Policji. Służbę zwalczania cyberprzestępczości od innych rodzajów służb Policji odróżnia zarówno zakres wykonywanych zadań, jak też system rekrutacji i szkolenia funkcjonariuszy, przygotowujący do ich wykonywania, a także system wynagrodzeń – w celu zwiększenia atrakcyjność służby w stosunku do ofert dla specjalistów w dziedzinie cyberprzestępczości dostępnych w sektorze prywatnym.
Funkcjonariuszom CBZC przysługuje w pełni możliwość prowadzenia działań operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz administracyjno-porządkowych, wynikających z ustawy o Policji. Dotyczy to także współpracy międzynarodowej prowadzonej za pośrednictwem kanałów wykorzystywanych dotychczas przez Policję.
W celu realizacji powierzonych zadań CBZC współdziała także z właściwymi organami i instytucjami, w tym z innych państw.
Więcej informacji na temat Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości (CBZC) dostępnych jest na stronie pod adresem: https://cbzc.policja.gov.pl/.