Norweski Mechanizm Finansowy (tzw. Fundusze Norweskie) to bezzwrotna forma pomocy zagranicznej przyznawanej przez Norwegię nowym państwom członkowskim UE od 2004 r. W zamian za pomoc finansową Norwegia może korzystać z dostępu do rynku wewnętrznego UE, mimo że nie jest członkiem UE. Obecnie wdrażana edycja (2014-2021) Funduszy Norweskich jest trzecią z kolei.

Suma alokacji dla Polski wynosi 809,3 mln EUR. W ramach tej edycji wdrażanych jest 11 programów, m.in. kultura, rozwój lokalny, sprawiedliwość, przez 9 Operatorów Programów. 

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji we współpracy z Centrum Obsługi Projektów Europejskich MSWiA (www.copemswia.gov.pl) jest Operatorem Programu „Sprawy wewnętrzne”. Wartość Programu jest sumą grantu w wysokości 20 mln EUR oraz współfinansowania (wkład krajowy) w wysokości 3,5 mln EUR. 

Obszary programowe

W ramach Programu "Sprawy wewnętrzne" wyszczególnione są trzy obszary programowe:

• PA18: Azyl i migracja;
• PA20: Międzynarodowa współpraca policyjna i zwalczanie przestępczości;
• PA23: Zapobieganie klęskom żywiołowym i gotowość na wypadek takich klęsk.

Projekty predefiniowane

W ramach Programu "Sprawy wewnętrzne" realizowanych jest sześć projektów predefinowanych – są to projekty o szczególnym znaczeniu, wybrane do realizacji w procedurze pozakonkursowej, negocjowane ze stroną norweską od 2017 r. – o łącznej wartości ok. 13,7 mln EUR.

• Projekt KGP „Doskonalenie procesu gromadzenia, analizy i oceny dowodów w zakresie zwalczania transgranicznej przestępczości komputerowej przy wykorzystaniu sieci pracowni informatyki śledczej laboratoriów kryminalistycznych polskiej Policji”, partnerstwo – Norwegian Police College, czas trwania 36 mies., wartość 4,4 mln EUR, cel: Poprawa poziomu wyszkolenia specjalistów pracujących w CLKP i zakup specjalistycznego sprzętu dla Laboratoriów (CLKP i wojewódzkich laboratoriów kryminalistycznych).
• Projekt KGP „Policyjna i pozapolicyjna współpraca międzynarodowa w poszukiwaniach najgroźniejszych przestępców Europy”, partnerstwo - KRIPOS, czas trwania 24 mies., wartość 260 tys. EUR, cel: Podniesienie kwalifikacji funkcjonariuszy policji odpowiedzialnych za prowadzenie poszukiwań przestępców.
• Projekt KSP „Dokumenty – Bezpieczeństwo i Kontrola, w tym Kontrola Taktyczna”, partnerstwo - ID Centre, czas trwania 18 mies., wartość 780 tys. EUR, cel: Podniesienie kwalifikacji funkcjonariuszy Policji i pracowników Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych – poprzez szkolenia w obszarze kontroli dokumentów tożsamości.
• Projekt OSS SG „Wzmocnienie ochrony granic UE poprzez rozwój kynologicznej działalności szkoleniowej, rozbudowę, przebudowę i doposażenie infrastrukturalne OSG w Lubaniu”, partnerstwo: Straż Graniczna Litwy i Ukrainy, czas trwania 30 mies., wartość 530 tys. EUR, cel: Zwalczanie przestępczości narkotykowej oraz terroryzmu poprzez doskonalenie pracy psów służbowych.
• Projekt UdSC „Chronimy dzieci, w tym dzieci bez opieki ubiegające się o azyl, przed przemocą”, partnerstwo – SG oraz Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę; czas trwania 24 mies., wartość 460 tys. EUR, cel: Poprawa bezpieczeństwa dzieci w ośrodkach dla cudzoziemców, a także ograniczenie zjawiska przemocy względem dzieci ze strony ich rodziców, rówieśników oraz pracowników ośrodków, instytucji współpracujących i mających kontakt z małoletnimi, m.in. poprzez szkolenia i warsztaty.
• Projekt ABW „Wzmocnienie bezpieczeństwa w zakresie CBRNE – koordynacja i standaryzacja”, partnerstwo: 9 partnerów ze strony polskiej: Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk, Instytut Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej, Ministerstwo Zdrowia, Państwowa Agencja Atomistyki, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum i Wydział Cybernetyki Wojskowej Akademii Technicznej oraz dwóch partnerów ze strony norweskiej: Dyrektoriat Ochrony Cywilnej oraz Wojskowy Instytut Badawczy, czas trwania 48 mies., wartość 7,25 mln EUR, cel: Poprawa bezpieczeństwa państwa i jego obywateli poprzez zapobieganie i zwalczanie zagrożeń chemicznych, radiologicznych, biologicznych, jądrowych i wybuchowych w Polsce.

Nabory wniosków

Operator Programu przeprowadził również otwarte nabory wniosków w ramach dwóch obszarów programowych (PA18 i PA20) – po jednym naborze wniosków na każdy obszar. W obszarze „Międzynarodowa współpraca policyjna i zwalczanie przestępczości” środki dostępne to ok. 4,7 mln EUR. Nabór został rozstrzygnięty 5 sierpnia 2020 r. Do dofinansowania wybrano 8 projektów. Natomiast w obszarze „Azyl i migracja” dostępnych jest ok. 3,2 mln EUR. Nabór został rozstrzygnięty 18 marca 2021 r. Do dofinansowania wybrano 5 projektów. 

Fundusz Współpracy Dwustronnej

Operator Programu „Sprawy wewnętrzne” w ramach NMF na lata 2014-2021 jest również odpowiedzialny m.in. za wydatkowanie środków Funduszu Współpracy Dwustronnej (FWD). Na mocy Memorandum of Understanding  na FWD dla Programu „Sprawy wewnętrzne” przyznana została alokacja 250 000 EUR. Środki te będą przeznaczone na sfinansowanie inicjatywy bilateralnej Komendy Głównej Policji realizowanej w partnerstwie z policją norweską (Norwegian National Road Policing Service) pn. POL-NOR II Współpraca w obszarze bezpieczeństwo ruchu drogowego – wymiana doświadczeń i dobrych praktyk.

Więcej informacji o Funduszach Norweskich i Programie „Sprawy wewnętrzne” znaleźć można na stronie: https://www.gov.pl/web/dfe-mswia