Sezon na kleszcze w pełni
Kleszcze mimo swoich niewielkich rozmiarów są bardzo niebezpieczne dla ludzi i zwierząt, ponieważ przenoszą szereg groźnych chorób. Spacery i aktywne formy wypoczynku na świeżym powietrzu zwiększają ryzyko pokłucia przez kleszcza. Zakażone kleszcze mogą przenieść na człowieka m.in. boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu.
Kiedy kleszcze są aktywne?
Przyjmuje się, że szczyt aktywności rocznej kleszczy przypada na maj-czerwiec i wrzesień-październik. Ze względu na ciepłe zimy, okres żerowania kleszczy może się wydłużać w zależności od temperatury. W ciągu dnia kleszcze są najbardziej aktywne od pierwszej rosy do południa, a potem od godz. 16:00 do zmroku. W temperaturze poniżej 4 st. C kleszcze zapadają w letarg. Niekorzystne warunki pogodowe przesypiają w ściółce.
Gdzie możemy spotkać kleszcze?
Kleszcze możemy spotkać na obrzeżach lasów, wraz z przylegającymi do nich użytkami zielonymi, na polanach, nadrzecznych łąkach i bagnach, w lasach liściastych, wysokich trawach, przydomowych ogródkach, działkach i miejskich parkach.
Dlaczego kleszcze są groźne?
Kleszcze mogą przenosić bardzo groźne choroby zakaźne m.in. boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu.
Borelioza - jest to choroba bakteryjna. Charakterystycznym objawem boreliozy jest pierścieniowate zaczerwienienie skóry wokół miejsca ukąszenia przez kleszcza. W późniejszym stadium choroby może pojawić się przewlekłe zmęczenie, gorączka, bóle głowy, bóle mięśniowe, ogólne osłabienie. Ryzyko przeniesienia zakażenia przez kleszcza istotnie rośnie, gdy kleszcz przebywa w skórze co najmniej 36 godzin, dlatego ważne jest szybkie i prawidłowe usunięcie kleszcza. Borelioza jest chorobą na którą nie ma szczepionki, dostępne jest leczenie przyczynowe - antybiotykoterapia trwająca co najmniej 21 dni.
Kleszczowe Zapalenie Mózgu – choroba wirusowa, która w początkowym okresie może zostać nie rozpoznana z powodu mało charakterystycznych objawów. U osób zakażonych z objawami wyróżniamy 2 fazy choroby. Pierwsza faza pojawia się po 7-14 dniach od ukąszenia przez kleszcza i związana jest z występowaniem wirusa we krwi. Objawy które mogą wystąpić w tej fazie to: gorączka, ból głowy, ból mięśni (utrzymują się około tygodnia).
Druga faza choroby związana jest z obecnością wirusa w OUN. Objawy to bóle głowy, gorączka, nudności, wymioty, utrata przytomności, zespół zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych, zapalenie mózgu. Objawy zwykle ustępują po 2 – 3 tygodniach, ale nawet u 58% chorych przebycie KZM może wiązać się z występowaniem powikłań.
Jedynym skutecznym sposobem zapobiegania kleszczowemu zapaleniu mózgu i jego następstwom są szczepienia ochronne. Szczepienia warto zaplanować w taki sposób, aby uzyskać odporność jeszcze przed sezonem aktywności kleszczy, a szczególnie przed planowanym wypoczynkiem w okresie wiosenno-letnim. Aby skutecznie chronić się przed zakażeniem konieczne jest przyjęcie 3 dawek szczepienia pierwotnego oraz dawek przypominających co 3-5 lat.
Jak ochronić się przed ukłuciem kleszcza?
Zadbajmy o odpowiednie ubranie – koszulę z długim rękawem, długie spodnie, zakryte buty, nakrycie głowy. Ubranie, szczególnie wyloty rękawów i nogawek oraz odsłonięte fragmenty skóry (z wyjątkiem twarzy) spryskajmy odstraszającym kleszcze repelentem. Kleszcze są ślepe, więc kolor naszej odzieży nie ma dla nich żadnego znaczenia. Kleszcze reagują na zapach potu. Przyciąga je też podwyższona temperatura ciała. Warto jednak do lasu czy na spacer założyć jasne ubranie - na jasnej tkaninie lepiej widać ciemne kleszcze.
Po powrocie do domu należy dokładnie obejrzeć swoje ciało zwracając szczególną uwagę na miejsca wyjątkowo podatne na ukąszenie kleszcza: szyja, skóra głowy, pachy, pachwiny, pępek, zgięcia stawowe. W przypadku ukąszenia kleszcza, ważne jest, żeby usunąć go jak najszybciej. Pajęczaka należy chwycić jak najbliżej skóry przy pomocy pęsety, lassa lub specjalnej pompki i pewnym ruchem wyciągnąć do góry. Po wyjęciu kleszcza upewniamy się, że został usunięty w całości. Miejsce po ukąszeniu należy zdezynfekować, a następnie umyć dokładnie ręce.
Przez kilka dni obserwujemy miejsce po ukąszeniu. Jeśli pojawi się rumień, obrzęk, wysypka lub wystąpią objawy podobne do grypy (pogorszenie samopoczucia, uczucie zmęczenia, bóle głowy, stawów, nudności lub wymioty, gorączka, powiększenie węzłów chłonnych), należy niezwłocznie udać się do lekarza, gdyż może to świadczyć o rozwijającym się zakażeniu.
Myśląc o bezpieczeństwie swoim i najbliższych, pamiętaj, że szczepienia ochronne są najskuteczniejszą metodą ochrony przed KZM.
Dowiedź się więcej na: https://zaszczepsiewiedza.pl/aktualnosci/kleszcze-uwaga,354